Problemy z wypróżnianiem - jakie są na nie sposoby?
Problemy z wypróżnianiem często ci dokuczają? Dowiedz się, jakie są sprawdzone sposoby na pozbycie się ich. Kłopoty z wypróżnianiem miewa co czwarty mężczyzna i co druga kobieta - poznaj przyczyny tych dolegliwości!
Spis treści
- Sposoby na problemy z wypróżnianiem
- Nie wstrzymuj wypróżnienia
- Dbaj o właściwą dietę
- Delektuj się jedzeniem
- Pij dużo wody
- Więcej się ruszaj
- Zrelaksuj się
- Skorzystaj ze środków farmakologicznych
Problemy z wypróżnianiem pojawiają się, jeśli jelita nie funkcjonują prawidłowo i powodują niemały dyskomfort. O problemach z wypróżnianiem możemy mówić, gdy wypróżnienie występuje rzadziej niż 3 razy w tygodniu, stolec oddawany jest z trudem i często towarzyszy temu uczucie niepełnego wypróżnienia.
Ponieważ przyczyną tych zaburzeń może być zarówno nieodpowiednia dieta czy stres, jak i poważna choroba, w przypadku uporczywych zaparć warto zwrócić się po pomoc do lekarza.
Jeśli wywiad z pacjentem i podstawowe badanie nie wyjaśnią problemu, lekarz kieruje na badania dodatkowe – biochemiczne (np. badanie kału na krew utajoną), endoskopowe (np. rektoskopię, kolonoskopię), USG czy badanie kontrastowe jelita grubego. Dopiero gdy wykluczy się chorobę, można uznać, że są to tzw. nawykowe zaparcia, których przyczyną jest złe odżywianie i styl życia.
Warto pamiętać, że długotrwałe problemy z wypróżnianiem są przyczyną nie tylko złego samopoczucia, ale mogą prowadzić do poważnych schorzeń odbytnicy i odbytu (np. żylaków odbytu i szczeliny odbytu). Zaleganie resztek pokarmowych sprzyja też stanom zapalnym jelita grubego, tworzeniu się kamieni kałowych, które mogą powodować odleżyny i owrzodzenia jelita, a nawet jego niedrożność.
Problemy z wypróżnianiem często towarzyszą zaburzeniom hormonalnym (niedoczynności przysadki mózgowej, nadczynności przytarczyc) oraz elektrolitowym, chorobom nerwów i mięśni (po urazie kręgosłupa, SM). Przyczyną problemów może też być choroba samych jelit (np. zatkanie światła jelita przez polip, kamień kałowy, zwężenie pozapalne), jak również przyjmowane leki (np. przeciwdepresyjne).
Sposoby na problemy z wypróżnianiem
Aby uporać się z nawykowymi zaparciami, zazwyczaj wystarczy przestrzeganie kilku zasad. Oto proste sposoby na problemy z wypróżnianiem:
Nie wstrzymuj wypróżnienia
Jelito grube najaktywniejsze jest rano, dlatego to najlepszy moment na "dłuższe posiedzenie" w toalecie. Niestety, poranny pośpiech często powoduje wstrzymywanie wypróżnienia, wiec po pewnym czasie ten odruch zanika.
Jak temu zaradzić? By znów przyzwyczaić organizm do regularnych wypróżnień, trzeba co rano spędzić więcej czasu w toalecie. Dzień warto zaczynać od wypicia szklanki letniej wody z cytryną lub wody, w której przez noc moczyły się suszone śliwki – to pobudza jelito do pracy.
Dbaj o właściwą dietę
Dieta ma duże znaczenie i często jest przyczyną zaparć. Ciężkostrawne posiłki z dużą ilością tłuszczów zwierzęcych i węglowodanów (biała mąka) długo zalęgają w żołądku i jelitach, co sprzyja kłopotom z wypróżnianiem. Podobnie jak niedobór błonnika, który pobudza przewód pokarmowy do pracy, zwiększa objętość stolca, pochłania wodę, powodując zmiękczenie kału i ułatwiając jego przechodzenie przez jelita.
Ogranicz ilość produktów spowalniających opróżnianie jelita – m.in. białe pieczywo, ryż, kasza manna, budynie, czekolada, kakao, mocna czarna herbata, czerwone wino.
Natomiast wprowadź do diety więcej produktów pobudzających perystaltykę jelit (warzywa i owoce, razowe pieczywo, kasze, produkty ze sfermentowanego mleka – zsiadłe, kefir, jogurty).
Pamiętaj, że pokarmy zawierające dużo błonnika trzeba wprowadzać stopniowo, przyzwyczaić do nich organizm – zbyt gwałtowna zmiana diety może powodować bóle brzucha i wzdęcia.
Delektuj się jedzeniem
Nieregularne, jadane w pośpiechu posiłki prowadzą do problemów z wypróżnianiem. Pokarm niedokładnie pogryziony i przeżuty jest wolniej trawiony. Gdy zalega w jelitach, dochodzi do nadmiernej fermentacji, co utrudnia jego transport i wydalanie.
Jak temu zaradzić? Rozwiązaniem jest jedzenie posiłków o stałych porach, powoli i staranne przeżuwanie.
Czytaj też: Najlepsze pory posiłków - kiedy jeść śniadanie, obiad, kolację?
Pij dużo wody
Jedną z przyczyn zaparć jest zbyt mała ilość przyjmowanych płynów. Broniąc się przed odwodnieniem, organizm wchłania wodę z zawartości jelitowej, a wówczas w jelicie pozostaje sucha i twarda masa, którą trudno wydalić.
Jak temu zaradzić? W ciągu dnia należy dostarczyć organizmowi ok. 2,5–3 litrów płynów. Ta ilość obejmuje też zupy czy sok znajdujący się w warzywach i owocach. Poza posiłkami najlepiej pić słabą herbatę (wspomaga trawienie) i niegazowaną wodę.
Czytaj też:
- Zaparcia: przyczyny, objawy, leczenie
- Co mówi kupa? Kształt, kolor, wygląd, i zapach stolca a zdrowie
- Lewatywa: kiedy i w jakim celu się ją wykonuje?
- Co jest przyczyną częstego oddawania stolca?
Więcej się ruszaj
Siedzący tryb życia osłabia mięśnie tłoczni brzusznej odpowiedzialne za prawidłowe wypróżnianie.
Jak temu zaradzić? Poprawę przynieść może już codzienny spacer, jazda na rowerze, pływanie czy tez regularna, niezbyt forsowna gimnastyka.
Zrelaksuj się
Stres wpływa na funkcjonowanie tzw. wegetatywnego układu nerwowego, który reguluje działanie wszystkich organów wewnętrznych. Długo utrzymujące się napięcia czy obciążenia psychiczne mogą więc przyczynić się do zaburzeń trawienia i wystąpienia zaparć.
Jak temu zaradzić? Spacer, dobry film, ćwiczenia jogi czy ciepła aromatyczna kąpiel – trzeba znaleźć najlepszy dla siebie sposób na wyciszenie emocji i rozluźnienie mięśni.
Skorzystaj ze środków farmakologicznych
Możesz sięgnąć po środki przeczyszczające, ale tylko wtedy, gdy zawiodą inne sposoby. Pamiętaj, że trzeba je stosować bardzo rozważnie. Ich długotrwałe stosowanie rozleniwia jelita, które mogą po odstawieniu preparatu mieć problem z powrotem do swojego właściwego tempa pracy.
- Preparaty zawierające włókna roślinne, pęczniejąc w jelicie, zwiększają masę stolca. Mają one jednak działanie wiatropędne i mogą powodować wzdęcia. Aby jednak dały oczekiwany efekt, trzeba je regularnie stosować 1-2 tygodnie.
- Szybciej działają środki drażniące jelito: roślinne lub syntetyczne. Ale nadużywanie ich może prowadzić do zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej, spowodować uszkodzenie śluzówki jelita grubego i osłabić jego ruchliwość. Leki te stosowane stale zwiększają skłonność do zaparć.
- Płynna parafina hamuje wchłanianie wody i powleka błonę śluzową jelit, co powoduje rozmiękczenie mas kałowych i ułatwia wypróżnienie. Niestety, często upośledza wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E i K), a także leków.
- Olej rycynowy działa drażniąco, wywołuje przekrwienie jelita grubego.
- Najbezpieczniejsze są środki zawierające laktulozę – syntetyczny cukier. Powoduje ona uwodnienie masy kałowej, stolec staje się bardziej miękki, a wypróżnienia łatwiejsze.
Zapytaj w aptece o czopki, które ułatwią wypróżnianie. Wybierz te, które rozwiązują problem zaparć w dolnym odcinku przewodu pokarmowego, w odbytnicy. Wybierz te, które się nie wchłaniają i nie przeczyszczają chemicznie.
miesięcznik "Zdrowie"
Porady eksperta