Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego - objawy i leczenie

Kamica żółciowa, nazywana pęcherzykową, potrafi skutecznie uprzykrzyć życie. Z kamicą często związane jest zapalenie pęcherzyka żółciowego. Czy jednak kamień prowadzi do ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego, czy też zapalenie przyczynia się do tworzenia się kamieni? Specjaliści twierdzą, że obie hipotezy są prawdopodobne. Jakie są objawy ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego? Jak przebiega leczenie?

Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego to przede wszystkim częste powikłanie kamicy żółciowej. Przy ostrym zapaleniu pęcherzyka żółciowego charakterystyczne są silne, ostre bóle w prawym nadbrzuszu z promieniowaniem do prawej łopatki. Ból zwykle ma charakter kolkowy trwający zwykle więcej niż 6 godzin.

Spis treści

1. Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego: przyczyny
2. Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego: objawy
3. Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego: leczenie zachowawcze
4. Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego: operacja
5. Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego: powikłania

Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego: przyczyny

Najczęstszą przyczyną ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego jest kamica żółciowa. Problem pojawia się, gdy kamienie utrudniają odpływ żółci z pęcherzyka żółciowego - na skutek podrażnienia ścian pęcherzyka pojawia się stan zapalny.  W późniejszym okresie (po około 48 godz.) może dojść do rozwoju zakażenia bakteryjnego (E. coli, enterokoki, Klebsiella, Enterobacter, C. perfringens) drogą krwiopochodną.

W 5–10 procentach przypadków ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego nie ma związku z kamicą żółciową, a jego przyczyną są operacje jamy brzusznej, urazy brzucha, ciężkie oparzenia czy sepsa.

Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego: objawy

Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego objawia się silnym bólem umiejscowionym po prawej stronie brzucha tuż pod żebrami. Często towarzyszą mu nudności, wymioty i podwyższona temperatura. Skóra na brzuchu jest napięta, a przy silniejszym ucisku bolesnego miejsca pod palcami wyczuwalny jest guz. Ból nasila się przy nabieraniu powietrza, czasem promienieje do pleców i pod żebra.

Takie objawy są charakterystyczne dla początków ostrego zapalenia. Po 24 godzinach dolegliwości zwykle stają się mniej dokuczliwe. Nie oznacza to jednak, że zapalenie ustępuje. Przeciwnie, osobie chorej grozi poważne niebezpieczeństwo. Osłabione przez zapalenie ścianki pęcherzyka mogą pęknąć. Skutki tego są trudne do przewidzenia i niełatwo je wyleczyć.

Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego: leczenie zachowawcze

Leczenie polega na unikaniu wszystkiego, co może podrażniać pęcherzyk żółciowy. Ważną rolę odgrywa tu zwłaszcza zachowanie ścisłej diety. Chory musi przyjmować leki przeciwbólowe oraz antybiotyki. Ale takie leczenie może być stosowane przez krótki czas, bo istnieje ryzyko pęknięcie woreczka.

Przyjęto zasadę, że gdy objawy ostrego zapalenia nie ustępują w ciągu 48 godzin, konieczna jest operacja. Polega ona na usunięciu pęcherzyka. Chory, któremu lekarz proponuje operację, nie powinien zwlekać. Odroczenie zabiegu może zagrażać życiu.

Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego: operacja

Wciąż najpopularniejsza jest operacja polegająca na przecięciu powłok brzusznych i wyjęciu pęcherzyka. Ale równie popularna staje się chirurgia mało inwazyjna. Wykorzystuje się do tego laparoskopię. Urządzenie uzbrojone w odpowiednie narzędzie (chwytaki) pozwala przez niewielkie nacięcie wyjąć pęcherzyk. Zabieg przeprowadza się w narkozie.

Po trzech dniach pacjent  może opuścić szpital. Czasem jednak pojawiają się komplikacje lub dopiero podczas operacji endoskopowej okazuje się, że kamienie są zbyt duże, by je usunąć przez maleńki otwór, i trzeba przejść na tradycyjną metodę operacyjną. O takiej ewentualności chory jest uprzedzany przed zabiegiem.

Kamienie z pęcherzyka można także usunąć metodą ERC. Służą do tego specjalne narzędzia, które poprzez endoskop wprowadza się do dróg żółciowych, by przenieść złogi z przewodu do jelita. Tak można się pozbyć drobnych kamieni. Duże można przenieść do jelita po przecięciu mięśnia w obrębie brodawki Vatera. Choć istnieje możliwość wystąpienia powikłań, 90 proc. takich zabiegów kończy się pomyślnie.

Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego: powikłania

Możliwe powikłania przy ostrym zapaleniu pęcherzyka żółciowego to:

• przejście stanu ostrego w stan przewlekły
• wodniak pęcherzyka żółciowego, gdy zawartość pęcherzyka żółciowego nie ulegnie zakażeniu
• martwica pęcherzyka żółciowego
• ropniak pęcherzyka żółciowego, spowodowany zakażeniem bakteryjnym treści w pęcherzyka żółciowym
• perforacja pęcherzyka żółciowego z zapaleniem otrzewnej
• żółciowe zapalenie otrzewnej bez perforacji pęcherzyka żółciowego, do którego dochodzi prawdopodobnie poprzez przesączanie żółci do otrzewnej
• niedrożność żółciowa spowodowana zamknięciem światła przewodu pokarmowego przez duży kamień żółciowy, który przedostał się przez przetokę z dwunastnicą, żołądkiem lub jelitem

Czytaj też:

• Dieta przy problemach z woreczkiem żółciowym. Jadłospis, gdy choruje woreczek żółciowy
• Pęcherzyk żółciowy: resekcja. Za i przeciw operacji pęcherzyka
• Kolka wątrobowa - częsty problem kobiet po czterdziestce
• Niedrożność dróg żółciowych - objawy, zastój żółci, leczenie
• Test Hida - badanie drożności dróg żółciowych