LAPAROSKOPIA: wady i zalety operacji laparoskopowych

Laparoskopia okazała się przełomem w chirurgii. Wciąż jednak wzbudza dyskusje. Zwolennicy mówią – cudowny wynalazek. Przeciwnicy starają się znaleźć słabe punkty tej metody wykonywania operacji. jakie są wady i zalety laparoskopii? Jakie operacje wykonuje się laparoskopowo?

Laparoskopia to metoda, która pozwala bez znacznego otwierania brzucha leczyć i diagnozować chorych. Dlatego często się zdarza, że osoby, którym operację wykonano metodą laparoskopową, uważają, że był to tylko drobny zabieg, i lekceważą potem swój stan. To błąd – operacja laparoskopowa np. usunięcia pęcherzyka żółciowego jest taką samą operacją jak tradycyjna. Różnica polega tylko na dotarciu do niego inną drogą. Tak jak po każdej interwencji chirurgicznej, tak samo po laparoskopii mogą więc zdarzyć się powikłania – istnieje zagrożenie zainfekowania rany, z różnych powodów może się ona trudno goić, mogą potem powstać zrosty itd.

Laparoskopia: otyłość nie jest przeciwwskazaniem

Wydawałoby się, że otyłość może być poważną przeszkodą, by wykonać operację laparoskopową. Okazuje się jednak, że u osób otyłych o wiele korzystniej jest przeprowadzać zabiegi tą metodą. Przede wszystkim dlatego, że przy 10–15 centymetrowej warstwie tkanki tłuszczowej podczas klasycznej operacji wykonuje się bardzo duże nacięcie brzucha, aby dostać się np. do pęcherzyka żółciowego. Po takim zabiegu rana nie zawsze dobrze się goi. Niebezpieczeństwem są też przepukliny pooperacyjne. Natomiast gdy zabieg wykonuje się laparoskopem, chory pęcherzyk usuwa się przez niewielkie nacięcia skóry i mięśni. Mała rana lepiej się goi, rzadziej zdarzają się powikłania, a pacjent szybciej wraca do zdrowia.

Laparoskopia: jakie operacje można wykonać metodą laparoskopii?

Coraz doskonalsze technicznie narzędzia, a także wiedza o możliwościach tej metody operowania pozwalają wykorzystywać ją w bardzo wielu dziedzinach medycyny. Oto kilka przykładów. W chirurgii narządów wewnętrznych laparoskopowo usuwa się np. pęcherzyk żółciowy, fragment jelita grubego (głównie ze wskazań onkologicznych), przepukliny rozworu przełykowego. Ginekolodzy posługują się tą metodą do usuwania mięśniaków podśluzówkowych, będących przyczyną bardzo obfitych krwawień, do leczenia niektórych postaci niepłodności. Złotym standardem w ginekologii jest laparoskopowe leczenie łagodnych zmian przydatków oraz ciąż, które usadowiły się w jajowodzie.

Coraz chętniej lekarze wykorzystują laparoskopię także do operacji onkologicznych. W urologii przeprowadza się w ten sposób operacje prostaty, a w diagnostyce – np. poszukiwanie jąder, które nie zeszły do moszny. Ortopedzi stosują tę technikę do naprawiania stawów kolanowych, łokciowych, a czasem także biodrowych. Laparoskopami posługują się również chirurdzy klatki piersiowej do usuwania fragmentów płuc. Ostatnio zaś karierę robi laparoskopowe leczenie otyłości, które polega na założeniu na żołądek specjalnej opaski lub klipsów zmniejszających jego pojemność.

Laparoskopia przydaje się także do badań

Z laparoskopii korzysta się, gdy trzeba wykonać biopsję (np. wątroby) albo pobrać fragment narządu do badania histopatologicznego. A także wtedy, gdy bez obejrzenia wnętrzności nie można ustalić przyczyny schorzenia. Nierzadko badanie diagnostyczne kończy się zabiegiem usunięcia przyczyny dolegliwości, czyli po prostu operacją. Laparoskopowo diagnozuje się np. ostry lub przewlekły ból brzucha. Bada się również pacjentów z zespołem jelita drażliwego, by wykluczyć inne źródło dolegliwości.
Technikę tę stosuje się dość powszechnie do badania guzów jamy brzusznej, przypadkowo wykrytych w czasie prześwietlenia płuc czy kręgosłupa. Wtedy przed zastosowaniem właściwego leczenia wykorzystuje się laparoskopię do dokładnego obejrzenia guza i pobrania fragmentu do badania histopatologicznego. Laparoskopia jest też przydatną metodą diagnostyczną, gdy trzeba ustalić przyczynę wodobrzusza.

Więcej: Laparoskopia - krok po kroku

Anna Jarosz

Konsultacja: Kliniki Chirurgii Ogólnej