Nie ignoruj tych objawów. To może być grzybica układu pokarmowego

Grzybica układu pokarmowego (kandydoza przewodu pokarmowego) to choroba, której objawy najczęściej pojawiają się u osób z obniżoną odpornością - pod antybiotykoterapii, nosicieli wirusa HIV, chorych onkologicznie. W przypadku podejrzenia grzybicy układu pokarmowego należy wykonać badania, by dobrać odpowiednie leki i by leczenie było skuteczne.

Spis treści

1. Grzybica układu pokarmowego - przyczyny
2. Grzybica układu pokarmowego - objawy
3. Grzybica układu pokarmowego - diagnostyka
4. Grzybica układu pokarmowego - leczenie
5. Grzybica układu pokarmowego - jak zapobiegać? Profilaktyka
6. Warto wiedzieć: grzybica ogólnoustrojowa wyniszcza organizm

Grzybica układu pokarmowego inaczej nazywana także kandydozą przewodu pokarmowego, to nic innego jak grzybica jamy ustnej i gardła, grzybica przełyku, grzybica żołądka i jelit oraz kandydoza skóry okolic odbytu. Zmiany zazwyczaj lokalizują się w obrębie powierzchownych warstw nabłonka i towarzyszy im przewlekły proces zapalny. Najczęściej występują grzybice jamy ustnej i przełyku. Kandydoza żołądka i jelit występuje znacznie rzadziej.¹

Grzybica układu pokarmowego - przyczyny

Grzyby, wśród których dominują głównie drożdżaki, występują u 10 do 40 proc. ludzi w całym przewodzie pokarmowym, począwszy od jamy ustnej aż do odbytnicy.¹ W prawidłowych warunkach ich ilość nie jest tak duża, by mogła wywołać jakiekolwiek objawy chorobowe. Tylko w niektórych przypadkach drożdżak (zazwyczaj Candida albicans) namnaża się, powodując tym samym grzybicę przewodu pokarmowego.

Do namnażania się grzybów często przyczyniają się:

• antybiotykoterapia;
• przyjmowanie steroidów i cytostatyków;
• obniżona odporność;
• przewlekłe choroby – nowotwory, niewyrównana cukrzyca, wirusowe i bakteryjny choroby zakaźne, toczeń, niedrożność przełyku, niedoczynność przytarczyc, choroby hematologiczne itd.);
• hospitalizacja w oddziałach intensywnej opieki medycznej;
• niedożywienie;
• choroby kolejnych odcinków przewodu pokarmowego, np. choroby przełyku (np. achalazja) -  w przypadku grzybicy przełyku.

Możliwa jest również transmisja z człowieka na człowieka oraz zakażenie szczepami występującymi w środowisku szpitalnym.

Grzybica układu pokarmowego - objawy

Grzybica jamy ustnej i gardła

Głównym objawem choroby jest zaczerwienienie wnętrza jamy ustnej z białawymi płytkami i błonami rzekomymi na powierzchni błon śluzowych gardła, języka i dziąseł. Płytki można usunąć, pod nimi znajduje się możliwie lekko krwawiąca błonę śluzową.

Grzybica przełyku

Do zakażenia przełyku może dochodzić w następstwie szerzenia się infekcji z jamy ustnej, chociaż przełyk może być również pierwotną lokalizacją kandydozy.

Podstawową dolegliwością jest ból przy przełykaniu (odynofagia), która w wyjątkowych przypadkach bywa tak ciężka, że uniemożliwia pobieranie pokarmu. Pozostałe objawy to:

• zaburzenia połykania (dysfagia), zwłaszcza w stosunku do pokarmów stałych
• bóle zamostkowe, okolicy przykręgosłupowej, okołołopatkowej i bóle pleców
• krwawienie z przewodu pokarmowego, zazwyczaj z górnego odcinka

Grzybica żołądka

Gatunki z rodzaju Candida, mimo ich naturalnego występowania w przewodzie pokarmowym, rzadko są przyczyną grzybicy żołądka czy jelit. Dużo częściej stwierdza się owrzodzenia, rzadziej występują powierzchowne nadżerki, białawe płytki bądź błony rzekome. Objawy grzybicy żołądka przypominają objawy wrzodów żołądka.

Grzybica jelit

Grzybica jelit najczęściej objawia się:

• bólami brzucha
• zaparciami i/lub biegunki
• wzdęciami
• odbijaniem
• bólami mięśniowymi
• uczuciem stałego zmęczenia

Kandydoza skóry okolicy odbytu

Grzyby z rodzaju Candida stanowią częstą przyczynę świądu odbytu. Zazwyczaj w tej lokalizacji zakażenia są powierzchowne, występują wraz z rumieniem oraz maceracją skóry. Powikłaniem nieleczonej grzybicy skóry odbytu jest jej szerzenie się w kanale odbytu lub na skórze krocza.  

Grzybica układu pokarmowego - diagnostyka

Jakie badania należy wykonać w celu rozpoznania grzybicy układu pokarmowego? Przede wszystkim należy zrobić badanie endoskopowe z pobraniem wycinków ze zmienionych chorobowo miejsc. Dzięki temu komórki grzyba będą widoczne. 

W przypadku grzybicy jamy ustnej i przełyku wystarczy obecność strzępek i pseudostrzępek w badaniu wymazu szczoteczkowego pobranego ze zmienionych chorobowo błon śluzowych.

Badania laboratoryjne ostatecznie potwierdzają grzybicę. W tym celu wykonuje się: badania mikroskopowe, hodowlę w celu identyfikacji i określenia liczby grzybów w badanym materiale oraz badania immunologiczne.

Grzybica układu pokarmowego - leczenie

W zakażeniach jamy ustnej i gardła o łagodnym przebiegu wskazane jest zastosowanie preparatów o działaniu miejscowym (nystatyna, klotrimazol). Flukonazol jest zalecany w zakażeniach o średnim i ciężkim przebiegu.

W przypadku kandydozy przełyku preferuje się flukonazol w formie doustnej, natomiast leczenie kandydozy żołądka polega na stosowaniu miejscowym lub systemowym nystatyny, ketokonazolu, flukonazolu lub itrakonazolu.

Grzybica układu pokarmowego - jak zapobiegać? Profilaktyka

Grzybicy układu pokarmowego zapobiega odpowiednia dieta. Należy unikać:

• cukrów i produktów, które go zawierają (czekolada, cukierki, dżem, soki owocowe), gdyż cukry proste są idealną pożywką dla grzybów
• produktów z mąki pszennej: białe pieczywo, naleśniki, pierogi, ciasta
• serów pleśniowych oraz owoców zawierających dużo cukru (pomarańcze, banany, śliwki, suszone owoce)

Warto jeść zbilansowane posiłki, które zawierają:

• warzyw (marchew, seler, pietruszka, brokuły, kapusta, kalafior, fasola) oraz produktów bogatych w białko (mleko, sery żółte, sery białe, jaja, drób, jogurty naturalne).

Ważne jest także, aby pić minimum 2 litry wody każdego dnia, aby ułatwić usuwanie z organizmu toksyn, które produkowane są przez grzyby.

Warto wiedzieć: grzybica ogólnoustrojowa wyniszcza organizm

Źródło: newseria.pl

Zobacz, jak można zakazić się grzybicą

Zobacz galerię 7 zdjęć

Monika Majewska