Miastenia zaczyna się zupełnie niegroźnie: np. opadaniem powieki lub męczliwością mięśni

Miastenia zaczyna się zupełnie niegroźnie: np. opadaniem powieki lub męczliwością mięśni. Takie objawy często zapowiadają miastenię, chorobę, która nęka głównie młode kobiety. Miastenia to choroba autoimmunologiczna atakująca mięśnie. Jakie są przyczyny miastenii? Na czym polega jej leczenie?

Spis treści

1. Miastenia - objawy
2. Miastenia - przyczyny
3. Miastenia - leczenie

W Polsce miastenia dotyka ponad trzy tysiące osób. Co roku zapada na nią kolejnych 150 - 200. Chorują głównie kobiety: dwudziesto-, trzydziestolatki. Miastenia atakuje też mężczyzn, ale rzadziej i zwykle w późniejszym wieku.

Pierwsze objawy miastenii to u 65-70 proc. chorych opadające powieki. Mięśnie poruszające gałką oczną i podtrzymujące powieki są tak osłabione, że powieki opadają. Charakterystyczne jest także podwójne widzenie, szczególnie niebezpieczne, gdy np. ktoś prowadzi auto. Połowa chorych do końca życia będzie miała tylko takie objawy. Niestety, u pozostałych miastenia ogarnia też inne mięśnie.

Miastenia - objawy

Kiedy miastenia zajmie mięśnie gardła, krtani, jamy ustnej, dochodzi nie tylko do zaburzeń mowy. Trudno jest wówczas również gryźć, żuć i połykać kęsy jedzenia. Gdy zajęte są mięśnie oddechowe, wtedy chory nie może złapać powietrza i grozi mu niewydolność oddechowa.

Kiedy choroba dotyczy mięśni rąk oraz nóg, trudność sprawia każdy ruch i krok. Miastenia to nadmierna męczliwość mięśni po wysiłku, nawet niewielkim. Czasem wystarczy odpocząć, by znowu stały się sprawne. Objawy choroby nie występują po nocnym wypoczynku, rano. Nasilają się pod wieczór, gdy chorzy są zmęczeni codziennymi zajęciami.

- Miastenia czasem na wiele lat się wycofuje, są to okresy tak zwanej remisji - wyjaśnia doktor Maria Strugalska z Poradni Chorób Mięśni w Warszawie. W mniej więcej 10 - 15 procentach przypadków choroba ustępuje sama. Niestety, może się też cały czas powoli rozwijać. Objawy nasilają się z byle powodu, na przykład na skutek infekcji, nadmiernego przegrzania lub oziębienia organizmu, przemęczenia fizycznego, stresu, nieleczonej nadczynności tarczycy lub niedoczynności tarczycy, obniżenia poziomu potasu w organizmie po wymiotach czy biegunce.

U kobiet w trakcie miesiączki lub na początku ciąży. Choroba dotyczy wyłącznie mięśni szkieletowych. Nie atakuje mięśni gładkich, czyli jelit, pęcherza moczowego, macicy, mięśnia sercowego. Nie dochodzi więc np. do zatrzymania akcji serca, a kobiety chore na miastenię mogą rodzić siłami natury.

Miastenia - przyczyny

Miastenii się nie dziedziczy. Jest ona natomiast schorzeniem autoimmunologicznym. Znaczy to tyle, że układ odpornościowy wytwarza przeciwciała, które są kierowane przeciwko własnym komórkom i tkankom.

W przypadku miastenii - przeciwko receptorom znajdującym się na włóknach mięśniowych. Autoprzeciwciała blokują te receptory i uniemożliwiają przyłączenie do nich uwalnianej przez włókna nerwowe acetylocholiny (substancji, która jest zaliczana do tzw. neuroprzekaźników). Nie dochodzi wtedy do przekazania informacji pomiędzy nerwem a mięśniem i z tego powodu mięsień nie może się skurczyć, a wtedy nie można zrobić żadnego ruchu.

Nie znamy przyczyn miastenii. Nie wiadomo, dlaczego w organizmach niektórych ludzi tworzą się autoprzeciwciała. Wiadomo, że są produkowane w grasicy. Normalnie gruczoł ten, leżący w sąsiedztwie tarczycy, po okresie dorastania zanika. U chorych na miastenię grasica nadal istnieje. Czasem (ok. 15 proc. przypadków) rozrasta się w niej guz - grasiczak.

Miastenia - leczenie

- Chorym z grasiczakiem usuwa się grasicę - mówi doktor Maria Strugalska. - Operacja nazywa się tymektomią. Wykonuje się ją również wtedy, gdy objawy miastenii są silne i zwiększają się mimo zażywania leków. U około 30 procent chorych po usunięciu grasicy miastenia ustępuje. Stan zdrowia kolejnych 50 procent osób leczonych operacyjnie znacznie się poprawia. U innych konieczne bywa leczenie immunosupresyjne, tzw. chemia, czyli podawanie leków stosowanych w onkologii.

W początkowej fazie choroby (i jeśli nie ma guza grasicy) lekarze zwykle przepisują leki ułatwiające przewodzenie impulsów z nerwu na mięsień, np. polstygminę, mestinon, mytelase. Niezwykle ważne jest dobranie odpowiedniej dawki i zażywanie jej w ściśle określonym czasie. Chodzi o to, by nie doszło do tzw. przełomu cholinergicznego, czyli zaostrzenia objawów choroby.

Czytaj też:

• Spastyczność w przebiegu stwardnienia rozsianego (SM)
• Zespół Guillaina-Barrégo: objawy i leczenie. Rehabilitacja chorych z zespołem Guillaina-Barrégo
• Zapalenie wielomięśniowe – przyczyny, objawy i leczenie
• Choroby nerwowo-mięśniowe: podział, objawy i leczenie