Gorączka - pomaga zwalczyć infekcję, ale może być niebezpieczna
Gorączka pogarsza samopoczucie, jednak jest sojusznikiem organizmy w walce z wirusami i bakteriami. Czasem wysoka temperatura bywa jednak niebezpieczna i wtedy trzeba ją szybko obniżyć. Sprawdź, kiedy gorączka może być niebezpieczna.
Spis treści
Podwyższona temperatura ciała zazwyczaj informuje, że w organizmie dzieje się coś złego. Tak bowiem reaguje on na działanie jakiegoś szkodliwego czynnika i sygnalizuje gotowość do obrony. Gorączka świadczy zatem o dobrej pracy systemu odpornościowego. Zwykle jednak o tym zapominamy, skupiając się raczej na fatalnym samopoczuciu, bólach głowy czy mięśni. Te dolegliwości, a także wypieki na policzkach, przyśpieszony oddech oraz tętno to najbardziej odczuwalne skutki gorączki. Im jest ona wyższa, tym gwałtowniej rozwija się jakaś choroba i tym dokuczliwsze mogą być jej symptomy.
Kiedy gorączka wspomaga walkę z chorobą?
Gorączka jest objawem jakiegoś schorzenia, a zarazem naturalnym procesem samoobrony organizmu przed szkodliwymi substancjami. Gdy temperatura ciała jest podwyższona, zmniejsza się stężenie żelaza i cynku w osoczu, co hamuje rozwój bakterii chorobotwórczych.
Jeśli gorączka sięga 38-38,5°C, mechanizmy odpornościowe zostają pobudzone do większej aktywności.
Przyśpiesza także metabolizm, co powoduje, że organizm sprawniej pozbywa się toksyn. Póki więc temperatura nie jest wyższa, nie trzeba jej od razu zwalczać – chyba że łączy się z bardzo złym samopoczuciem.
Badania kliniczne potwierdziły korzystny wpływ umiarkowanej gorączki na przebieg zakażeń wirusowych i bakteryjnych u ludzi. Ma ona skracać czas trwania choroby, łagodzić objawy oraz zmniejszając śmiertelność. Większość pediatrów podkreśla negatywne skutki wysokiej lub długotrwałej gorączki, które manifestują się wzrostem produkcji ciepła, zwiększonym zużyciem tlenu, wzrostem produkcji dwutlenku węgla, zwiększeniem pracy serca.
materiał partnera
Kiedy gorączka staje się niebezpieczna?
Temperatura ciała 38–38,5 st. C jest objawem obronnym. Problemem staje się przekroczenie tej granicy. Nadmierny wzrost temperatury przestaje pełnić funkcję obronną, a zaczyna stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia. Zmiana ciepłoty ciała przekraczająca jej normalny poziom o 4°C prowadzi do uszkodzenia struktur komórkowych i zaburzenia wielu procesów chemicznych zachodzących w organizmie. Najbardziej wrażliwy na wysoką temperaturę jest mózg – gorączka powyżej 41°C zaburza jego funkcjonowanie i może prowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia struktury białek w komórkach nerwowych. Ale nawet niższa gorączka, jeśli długo się utrzymuje, bywa niebezpieczna, bo coraz bardziej wyczerpuje organizm.
Chociaż gorączka to objaw obronny, może jednak być niebezpieczna, zwłaszcza jeśli długo się utrzymuje i jest wysoka. Organizm jest coraz bardziej osłabiony i wyczerpany, a reakcje odpornościowe zostają zahamowane.
Przy wysokiej gorączce pojawiają się dreszcze, obfite poty, czasem zaburzenia świadomości. Może także dojść do odwodnienia, które łączy się z zahamowaniem wydzielania potu. Dorosła osoba może reagować zapaścią przy gwałtownej zmianie pozycji ciała. U małych dzieci bardzo groźne są drgawki gorączkowe (przypominają atak padaczki i trwają kilka minut).
Ponadto wysoka gorączka może być niebezpieczna dla osób z chorobą wieńcową serca (zwłaszcza w podeszłym wieku), bo przyśpiesza czynność serca, zwiększając tym samym zapotrzebowanie na tlen. Jeśli nie jest on dostarczany w odpowiedniej ilości, mogą pojawić się objawy niedokrwienia serca. Groźne są także gwałtowne wzrosty i spadki gorączki, bo mogą doprowadzić do niewydolności krążenia.
Gdy temperatura wzrośnie powyżej 41°C, zaburza pracę mózgu (śpiączka) i może spowodować jego nieodwracalne uszkodzenie. Człowiek wytrzymuje temperaturę podwyższoną do 42-43°C. Przekroczenie tej granicy prowadzi do nieodwracalnych zmian w komórkach organizmu, a nawet śmierci.
Następstwa gorączki:
- temperatura ciała do 39°C - najczęściej nie zaburza czynności organizmu
- temperatura ciała do 40,5–41°C - występują zaburzenia świadomości i upośledzenie centralnego mechanizmu kontroli temperatury
- 41–42°C - powoduje uszkodzenie tkanek
- 42–43°C - utrata mechanizmów regulacyjnych ośrodka termoregulacji
- ≥ 42°C - nieodwracalne uszkodzenie mózgu
- 43,5–45°C - może nastąpić zgon
miesięcznik "Zdrowie"