Czym jest medycyna holistyczna?

Słynny kanadyjski lekarz William Osler mawiał, że dobry lekarz zajmuje się chorobą, a świetny zajmuje się pacjentem, który ma chorobę. W tych słowach mieści się definicja medycyny holistycznej, która potrafi dotrzeć do najgłębszych rzeczywistych przyczyn choroby i je trwale usunąć. Oto, jak można z niej skorzystać.

Kto uprawia ogródek, wie, na czym polega walka z chwastami. Niedokładnie wyrwane, odrastają. Dlatego zawsze trzeba się upewnić, że usunęliśmy korzenie. Podobnie rzecz ma się z leczeniem choroby. Jeśli terapia obejmuje tylko zmniejszenie lub usunięcie objawów choroby, ale nie dociera do jej rzeczywistych przyczyn – schorzenie prędzej czy później wróci.

Bo u jego podstaw leży bardzo wiele czynników: od fizycznych, przez środowiskowe, po emocjonalne. To właśnie nimi zajmuje się medycyna holistyczna, czyli całościowa, która wywodzi się z pierwszych systemów leczenia na świecie, a teraz zyskuje coraz większe znaczenie w medycynie opartej na faktach. 

W starożytnej Grecji, kolebce medycyny, Hipokrates głosił, że należy człowieka leczyć w całości – a nie jedynie jakiś jego organ. Bo to jedyny sposób na wyleczenie. Także starożytni Słowianie wierzyli, że człowiek jest częścią boskiej matki natury.

Dlatego leczyli się poprzez dostrajanie z przyrodą i czerpanie siły z mocy ziół i minerałów. Z takiego podejścia do pacjenta i choroby korzystają do dziś wszystkie odmiany, bliskich naturze, systemów medycznych.

Spis treści

1. Człowiek jako całość
2. Dieta
3. Sen i odpoczynek
4. Klimat i otoczenie
5. Emocje
6. Wyważona diagnoza

Człowiek jako całość

Jedna z podstaw medycyny holistycznej zakłada, że wszelkie zjawiska na ziemi podlegają interakcjom i pozostają we wzajemnych ze sobą zależnościach. To samo dzieje się w ludzkim organizmie. Zachodzi tam wiele zależności, a jeden narząd lub funkcja nie może istnieć bez drugiego.

Dlatego nie sposób rozpatrywać poszczególnych części organizmu oddzielnie, w oderwaniu od całości. Dla lekarzy zajmujących się medycyną holistyczną np. homeopatią ważne będą wszystkie zewnętrzne czynniki, które mogą mieć wpływ na pacjenta, takie, jak: dieta, sen, warunki życia, pracy, klimat, otoczenie, ale również czynniki wewnętrzne – emocje, myśli, odczucia, przeżycia.

Zazwyczaj bowiem choruje nie tylko ciało, ale choroba dotyczy nas jako całości. Przyjrzyjmy się więc czynnikom, które mogą mieć wpływ na pacjenta :

Dieta

To, co jemy obecnie stanowi coś znacznie ważniejszego niż, jeszcze niedawno, tylko pożywienie. Lekarz zajmujący się medycyną holistyczną zawsze uwzględnia w postawieniu diagnozy analizę naszych zwyczajów żywieniowych. Ostatecznie właśnie modyfikacja codziennego menu bywa lekarstwem w wielu chorobach, np. tarczycy czy tych, które wynikają z obniżenia odporności.

Sen i odpoczynek

Całość dobrostanu człowieka w holistycznym ujęciu obejmuje też sen i odpoczynek, o których obecnie wiadomo, że stanowią filar zdrowia. Coraz głośniej mówi się o tym, że dbanie o regularność, ale i odpowiednią liczbę godzin snu, może decydować nie tylko o sprawności umysłowej, lecz także o podatności na zachorowania, a nawet o szczupłej sylwetce (okradanie się ze snu sprzyja bowiem podjadaniu – czyli tyciu).

Klimat i otoczenie

Holizm w medycynie bierze też pod uwagę nasze otoczenie: powietrze i klimat. Zanieczyszczenie smogiem jest uważane za jeden z ważniejszych czynników sprzyjających wzrostowi wielu chorób. Substancje w nim zawarte uszkadzają nabłonek rzęskowy śluzówki dróg oddechowych (co otwiera drogę dla chorobotwórczych drobnoustrojów).

Dlatego podkreśla się wagę zminimalizowania wpływu zanieczyszczenia na nasze zdrowie oraz zbawienne działanie natury – nie tylko na nasze płuca, lecz także spokój. Dlatego przepisywanie np. uważnych spacerów w lesie (tzw. kąpiele leśne) jako lek już nikogo nie dziwi.

Emocje

Jako że stanowimy całość – z ciałem, ale i głową, czyli naszymi emocjami – w medycynie holistycznej zawsze brana jest pod uwagę kondycja psychiczna pacjenta. W myśl zasady, że choruje nie tylko ciało, ale choroba dotyczy nas jako całości. Nie mówimy przecież, że moja głowa źle się czuje, lecz ja się źle czuję.

Ocena jedynie fizycznych objawów choroby nie wystarczy. Często przecież ból głowy czy sensacje żołądkowe pojawiają się nie z powodu infekcji, ale wtedy, kiedy dopada nas stres. Lekarstwem w tym wypadku będzie nauka radzenia sobie z nim, co pomoże odzyskać równowagę i dobre samopoczucie.

Wyważona diagnoza

Terapia holistyczna polega na uważnej obserwacji chorego. Można się tu posłużyć przykładem homeopatii, w której lekarz ją praktykujący, poświęca nawet dwie godziny na zebranie wywiadu medycznego od pacjenta. W pierwszej kolejności rozpatruje oczywiście symptomy fizyczne, z którymi pacjent pojawia się u lekarza.

Będzie to np. ból, wysypka, zapalenie pęcherza, opryszczka, przeziębienie czy biegunka. W dalszych krokach będzie szukał przyczyny danego stanu zdrowia, co spowodowało, że np. jesteśmy przeziębieni, albo, że za często zapadamy na infekcje.

Co więcej - homeopata, będzie dążył do poznania indywidualnego sposobu reagowania danego pacjenta. Analizując dalej przykład przeziębienia –  będzie chciał wiedzieć jakiego rodzaju katar ma pacjent – przezroczysty, lejący, a może gęsty zielony?

Dla homeopaty ważne będzie nawet to, czy nasz katar nasila się w ciepłym pomieszczeniu, a zmniejsza się na świeżym powietrzu. Ważne są również okoliczności, które to spowodowały. A zatem wypyta nas, czy np. katar zwykle dopada nas po tzw. przewianiu, a więc np. przebywaniu w klimatyzowanym pomieszczeniu, na silnym wietrze czy w przeciągu.

A może jego powodem jest najczęściej wilgoć – kiedy chorujemy często po tym, jak zmokniemy na deszczu. Kiedy uda się to wszystko ustalić, można określić, jakie substancje lecznicze oraz modyfikacja nawyków, będą dla nas korzystne - byśmy w przyszłości nie chorowali. Nasz organizm odzyska naturalną równowagę i siłę – co przekłada się na poprawę zdrowia.

Pamiętajmy bowiem, że według holistycznych terapii, poszczególne narządy i układy są ze sobą ściśle związane. Dlatego wszelka ingerencja medyczna niesie dalekie konsekwencje. Warto postawić na tę bliską swoim indywidulanym potrzebom.