Zapalenie płuc u dzieci - przyczyny

Zapalenie płuc u dziecka może być wywołane przez wiele patogenów, w tym przez niebezpieczne dla małych dzieci pneumokoki. Drobnoustroje będące przyczyną zapalenia płuc są znacznie groźniejsze dla organizmu dziecka niż dorosłego, ze względu na niedostatecznie wykształcony układ odpornościowy najmłodszych. Sprawdź, jakie mogą być przyczyny zapalenia płuc u dziecka.

Spis treści

1. Zapalenie płuc u dziecka wywołane przez wirusy
2. Przyczyny zapalenia płuc u dzieci: bakterie
3. Zapalenie płuc u dzieci: przyczyny: grzyby
4. Atypowe zapalenie płuc u dzieci
5. Zapalenie płuc u dzieci: inne czynniki wywołujące chorobę
6. Jak rozpoznać zapalenie płuc?

Od przyczyny zapalenia płuc u dziecka zależy wybór sposobu leczenia. Zapalenie płuc u dziecka jest wywoływane głównie przez bakterie, wirusy lub grzyby. Na ich oddziaływanie szczególnie narażone są małe dzieci, których układ odpornościowy nie jest jeszcze dostatecznie wykształcony. Zwłaszcza, że do zakażenia drobnoustrojami wywołującymi zapalenia płuc często dochodzi drogą kropelkową.

Zapalenie płuc u dziecka wywołane przez wirusy

Wirusowe zapalenie płuc u dzieci najczęściej jest spowodowane przez wirusy, takie jak: wirus RSV, wirus grypy, paragrypy oraz adenowirusy. W związku z tym wirusowe zapalenie płuc u dzieci często bywa powikłaniem grypy lub zapalenia oskrzeli.

Na zapalenie płuc wywołane przez wirusy najczęściej chorują starsze dzieci - od 4. miesiąca do 4. roku życia.

Przyczyny zapalenia płuc u dzieci: bakterie

Bakteryjne zapalenie płuc u dzieci zwykle jest wynikiem oddziaływania na układ odpornościowy dziecka paciorkowca z grupy A, gronkowca złocistego, pneumokoków, koronawirusów, pałeczek Haemophilus influenzae lub bakterii Streptococcus pneumoniae (tzw. dwoinka zapalenia płuc).

SPRAWDŹ >> Szczepienie przeciwko PNEUMOKOKOM. Ile kosztuje szczepionka? Kto może liczyć na darmowe szczepienie?

Zdarza się, że najpierw wirusy uszkadzają śluzówkę dróg oddechowych, a tym samym torują drogę bakteriom. Wówczas mówi się o tzw. nadkażeniu bakteryjnym. Jeśli jednak bakterie atakują same, bez wcześniejszej aktywności wirusów, mówi się o pierwotnym bakteryjnym zapaleniu płuc.

Bakteryjne zapalenie płuc najczęściej diagnozuje się u najmłodszych dzieci - do 4. miesiąca życia.

Zapalenie płuc u dzieci: przyczyny: grzyby

Bardzo rzadko zdarza się, że za zapalenie płuc u dzieci odpowiadają grzyby. Jeśli już dojdzie do zakażenia na tle grzybiczym, często diagnozuje się pneumocystozę -  zapalanie płuc, które wywołuje grzyb Pneumocystis jiroveci. Choroba dotyczy głównie wcześniaków czy niemowląt z dystrofią mięśniową.

Przyczyną grzybiczego zapalenia płuc mogą być także następujące grzyby: Candida albicans, Cryptococcus neoformans i Aspergillus fumigatus. Grzybicze zapalenie płuc stanowi bezpośrednie zagrożenie życia chorego dziecka.

Atypowe zapalenie płuc u dzieci

Atypowe zapalenie płuc jest wywoływane przez grupę nietypowych patogenów. Do drobnoustrojów wywołujących tę chorobę zalicza się głównie bakterie z grupy Gram-ujemnych, takie jak: riketsje, chlamydie i mykoplazmy.

Bardzo groźny jest wirus chlamydia trachomatis, który jest najczęstszą przyczyną zapalenia płuc u noworodków. Wirus rozprzestrzenia się bowiem drogą płciową i może przyczynić się do zakażenia dziecka podczas porodu.

Z kolei u starszych dzieci i młodzieży częstym problemem jest mykoplazmowe zapalenie płuc, powodowane przez bakterię Mycoplasma hyopneumoniae.

Inną atypową, Gram-ujemną bakterią, która może wywołać zapalenie płuc, jest Legionella pneumophila.

Zapalenie płuc u dzieci: inne czynniki wywołujące chorobę

Przyczyną zapalenia płuc u dziecka może być dostanie się drobinek jedzenia do układu oddechowego dziecka, które później wywołują miejscowy stan zapalny.

Innymi czynnikami, które mogą przyczynić się do zapalenia płuc u dziecka, są chemikalia lub reakcje alergiczne. Chemiczne zapalenie płuc jest wynikiem dostania się do drobnych oskrzeli i pęcherzyków płucnych substancji chemicznych. Z koeli alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych jest wywoływane przez wdychanie różnorodnych antygenów środowiskowych.

Warto wiedzieć, że na zapalenie płuc częściej pojawia się u dzieci, które zmagają się z mukowiscydozą lub wadami anatomicznymi układu oddechowego.

Jak rozpoznać zapalenie płuc?

Posłuchaj naszego eksperta lek. med. Katarzyny Bukol-Krawczyk, internisty grupy Lux Med.

Monika Majewska