To nie jest zwykłe przeziębienie. Choroba groźna dla seniorów może zmylić objawami

Zapalenie płuc to około 50 proc. hospitalizacji związanych z chorobami układu oddechowego w Polsce, lecz wciąż traktowane jest często jako cięższe przeziębienie. Tymczasem stanowi realne zagrożenie, szczególnie dla seniorów i osób z przewlekłymi schorzeniami. Powikłania, zwłaszcza przy zapaleniu pneumokokowym, mogą być poważne, a nawet śmiertelne.

Zapalenie płuc może być groźne

Zapalenie płuc to choroba zapalna, która dotyka przede wszystkim pęcherzyków płucnych - drobnych struktur odpowiedzialnych za wymianę gazową w organizmie. W wyniku zakażenia pęcherzyki te wypełniają się płynem lub ropą, co utrudnia oddychanie i dostarczanie tlenu do krwi.

Najczęstsze przyczyny zapalenia płuc to:

• zakażenia bakteryjne - Streptococcus pneumoniae (pneumokoki to najczęstszy bakteryjny czynnik zapalenia płuc), Haemophilus influenzae, Staphylococcus aureus, Mycoplasma pneumoniae i Klebsiella pneumoniae,
• zakażenia wirusowe - wirusy grypy (A i B), RSH, koronawirusy, adenowirusy i wirus paragrypy,
• zakażenia grzybicze - Candida albicans, Aspergillus, Histoplasma czy Coccidioides,
• aspiracja - wdychanie treści żołądkowej, jedzenia lub napojów do płuc,
• wdychanie toksycznych gazów, pyłów lub dymu,
• ekspozycja na substancje chemiczne (np. w pracy),
• choroby współistniejące - np. mukowiscydoza, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP).

Z danych badania Global Burden of Disease Study wynika, że zakażenia dolnych dróg oddechowych, takie jak pneumokokowe zapalenie płuc, grypa i RSV, odpowiadają za jeden na 50 zgonów dorosłych w wieku 20-54 lat. Wśród osób powyżej 55. roku życia sytuacja jest jeszcze bardziej alarmująca, ponieważ ryzyko śmierci wzrasta do 1 na 25.

Pneumokokowe zapalenie płuc, spowodowane przez bakterię Streptococcus pneumoniae, może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych czy sepsa. Infekcja przenosi się drogą kropelkową, co sprzyja szybkiemu rozprzestrzenianiu się zwłaszcza w sezonie jesienno-zimowym, gdy odporność organizmu jest osłabiona.

Dla osób powyżej 65. roku życia oraz pacjentów z przewlekłymi schorzeniami, takimi jak cukrzyca, choroby serca czy obturacyjna choroba płuc (POChP), infekcja pneumokokowa stanowi szczególne zagrożenie. U tych grup zapalenie płuc może prowadzić do ciężkiego przebiegu, powikłań oraz konieczności hospitalizacji.

Objawy zapalenia płuc

Zapalenie płuc to poważna choroba zakaźna, która może objawiać się różnorodnymi symptomami, od kaszlu i gorączki po duszność i ból w klatce piersiowej. Jednak u osób starszych objawy mogą być bardziej subtelne, co często utrudnia szybsze postawienie diagnozy.

Wśród typowych symptomów zapalenia płuc u dorosłych wyróżnia się mokry kaszel z odkrztuszaniem wydzieliny, ból w klatce piersiowej przy głębszym oddychaniu, gorączka, duszność, szybki oddech oraz ogólne osłabienie. Dodatkowo często pojawiają się dreszcze, przyspieszone tętno i potliwość.

Wiele starszych osób nie ma wysokiej gorączki, a zamiast tego mogą wystąpić objawy, takie jak dezorientacja, nagłe pogorszenie ogólnego stanu zdrowia, osłabienie, brak apetytu czy trudności w oddychaniu. Starsi pacjenci mogą również skarżyć się na bóle mięśniowe i ogólne zmęczenie, które mogą zostać błędnie zinterpretowane jako typowe objawy starzenia.

Niestety zapalenie płuc u seniorów może prowadzić do szybszego rozwoju powikłań, takich jak niewydolność oddechowa, sepsa czy zapalenie opon mózgowych. Ważne jest, aby u osób starszych szczególnie monitorować wszelkie zmiany w zachowaniu, apatyczność czy dezorientację, ponieważ te objawy mogą świadczyć o infekcji płucnej. W przypadku podejrzenia zapalenia płuc wczesna diagnoza i leczenie są kluczowe, aby uniknąć poważniejszych konsekwencji zdrowotnych.

Zobacz galerię 6 zdjęć

Paula Komendarczuk