Orthopnoe pojawia się tuż przed snem. Tak serce daje znać, że niedomaga

Orthopnoe to stan, w którym doświadczamy trudności z oddychaniem w pozycji leżącej. Zwykle pojawia się, tuż przed zaśnięciem i mija, gdy się podniesiemy. Nie należy jednak lekceważyć tego objawu. Kiedy udać się do lekarza?

Kładziesz się do łóżka i nagle czujesz, że brakuje ci powietrza? Być może doświadczasz stanu, zwanego “orthopnoe”. Choć istnieje prosty sposób na chwilowe zażegnanie tego problemu, warto skonsultować się ze specjalistą.

Orthopnoe - problemy z oddychaniem w pozycji leżącej 

Orthopnoe to objaw chorobowy z tendencją do nasilania problemów z oddychaniem w pozycji leżącej. Występuje zwykle wtedy, gdy kładziemy się na płasko. Orthopnoe ulega złagodzeniu, kiedy podniesiemy głowę lub wstaniemy.

Spanie z głową ułożoną wyżej niż reszta ciała może na chwilę pomóc, ale nie załatwi tego problemu. Jeśli pojawia się często i jest uciążliwy, warto rozważyć konsultację z lekarzem, ponieważ tak serce daje znać, że niedomaga. Orthopnoe może bowiem świadczyć o rozwoju niewydolności serca.

Jakie są przyczyny orthopnoe?

Orthopnoe może pojawiać się stopniowo w czasie lub spontanicznie, w zależności od przyczyny. 

Orthopnoe występuje, gdy płuca stają się sztywne i nie są w stanie rozciągnąć się i rozszerzyć, aby skutecznie manewrować powietrzem. Oto niektóre z najczęstszych przyczyn:

• niewydolność serca - gdy serce nie jest w stanie odpowiednio pompować krwi, dochodzi do zastojów krwi w płucach i pojawiają się trudności w oddychaniu;
• choroby płuc - takie jak astma, rozedma płuc, zawał płuc czy płyn w jamie opłucnej, które powodują zmniejszenie objętości płuc;
• zaburzenia układu oddechowego - takie jak zapalenie krtani, choroba refluksowa przełyku lub zwężenie tchawicy, które mogą powodować duszność;
• otyłość - nadmiar tkanki tłuszczowej może uciskać klatkę piersiową i utrudniać oddychanie;
• ciąża - wzrost objętości krwi i ciśnienia na przeponę może powodować duszność u niektórych kobiet w ciąży;
• choroby mięśniowo-szkieletowe - takie jak choroba zwyrodnieniowa stawów lub skolioza, które mogą utrudniać oddychanie przez ucisk na klatkę piersiową.
• zaburzenia neurologiczne - takie jak choroba Parkinsona lub stwardnienie rozsiane, które mogą wpływać na funkcjonowanie mięśni oddechowych.

Kiedy iść do lekarza?

Regularne doświadczanie duszności podczas leżenia na płasko to znak, że należy skonsultować się z lekarzem. Specjalista przeprowadza wywiad z pacjentem i badanie fizykalne. Jeśli to nie wystarczy do postawienia diagnozy, ekspert może zlecić wykonanie badań, takich jak: 

• badanie krwi
• EKG 
• RTG klatki piersiowej 
• USG serca (echokardiogram)
• badanie czynności płuc
• test wysiłkowy serca

Te badania z pewnością ułatwią znalezienie przyczyny problemu.

Kto jest narażony na orthopnoe?

Najbardziej obarczone ryzykiem wystąpienia orthopnoe są:

• osoby palące papierosy
• osoby z rodzinną historią chorób serca i udaru mózgu
• osoby z wysokim ciśnieniem krwi 
• osoby zmagający się z cukrzycą lub wysokim poziomem cholesterolu
• osoby z nadwagą 
• osoby z otyłością

Leczenie duszności w tym przypadku zależy od przyczyny występowania. Większość z nich można leczyć farmakologiczne, jednak w niektórych przypadkach może być konieczna interwencja chirurgiczna.

Marcelina Dzięciołowska