Obrzęk płuc zawsze wymaga natychmiastowej reakcji. Poznaj przyczyny, objawy, leczenie

Obrzęk płuc to stan bezpośredniego zagrożenia życia. Wymaga natychmiastowego wezwania pogotowia, a najlepiej zespołu reanimacyjnego, bo właśnie od szybkości interwencji uzależnione jest powodzenie leczenia w przypadku obrzęku płuc. Przeczytaj, jakie są przyczyny i objawy obrzęku płuc oraz dowiedz się, jak przebiega leczenie.

Spis treści

1. Obrzęk płuc - objawy
2. Obrzęk płuc - przyczyny
3. Obrzęk płuc - rozpoznanie
4. Obrzęk płuc - leczenie

Obrzęk płuc to sytuacja, w której w pęcherzykach płucnych zamiast powietrza zaczyna zbierać się płyn wysiękowy. Dzieje się tak, gdy serce nie może przepompować krwi znajdującej się w naczyniach płucnych (włośniczkach płucnych) do innych narządów. Zalegająca krew zaczyna dostawać się więc do pęcherzyków płucnych przez ich ścianki.

Utrudnia to sprawną wymianę gazową w płucach i prowadzi do niedotlenienia organizmu. Jest to moment bardzo niebezpieczny dla życia człowieka. Dlatego osoby, które mają stwierdzoną jakąś chorobę układu krążenia, powinny dbać o odpowiednie leczenie i stale być pod kontrolą lekarza, bo zaawansowane postaci takich schorzeń mogą doprowadzić do obrzęku płuc.

Obrzęk płuc - objawy

Chory z obrzękiem płuc wygląda bardzo charakterystycznie: zwykle siedzi i ze wszystkich sił próbuje łapać powietrze - przez usta. Można to określić jako sapka, szybkie dyszenie. Do tego jest zdenerwowany i spocony. Widząc tak zachowującego się człowieka należy natychmiast wezwać karetkę.

Co może wskazywać na obrzęk płuc?

• szybko narastająca duszność - chory może odczuwać nieznaczną ulgę w pozycji siedzącej
• utrudnione, przyspieszone oddychanie, płytkie wdechy i krótkie wydechy
• w obrębie płuc słyszalne jest bulgotanie, trzeszczenie lub świsty, czasem nawet bez pomocy stetoskopu
• bladość skóry lub sinica
• zimny pot
• przepełnienie żył szyjnych
• kołatanie serca
• uczucie niepokoju
• niskie lub wysokie ciśnienie krwi
• kaszel - początkowo kaszel suchy, z czasem pojawia się kaszel mokry - pacjent może zacząć odkrztuszać pienistą żółtą wydzielinę podbarwioną krwią

Obrzęk płuc - przyczyny

Najczęstszą przyczyną obrzęku płuc jest niewydolność lewej komory serca (obrzęk płuc pochodzenia sercowego). Do niewydolności dochodzi zaś z takich powodów jak:

• zawał serca
• zaburzenia rytmu serca
• wady zastawek
• nagły wzrost ciśnienia tętniczego

Poza tym, do obrzęku płuc mogą prowadzić inne, niesercowe, przyczyny:

• urazy
• substancje toksyczne (toksyczny obrzęk płuc), jak np. środki ochrony roślin
• inhalacja dymem
• choroba wysokościowa
• u osób obciążonych chorobą układu krążenia - nawet "zwykła" infekcja:
• przeziębienie
• grypa
• zapalenie płuc
• COVID-19
• zapalenie trzustki
• zachłyśnięcie płynem
• reakcja alergiczna
• przewodnienie
• choroba nerek
• narkotyki stosowane dożylnie

Obrzęk płuc - rozpoznanie

Jeśli pacjent z obrzękiem płuc nie otrzyma w porę pomocy lekarskiej, może umrzeć. Ale dzięki sprawnej interwencji obrzęk szybko ustąpi. Trzeba jak najszybciej zmniejszyć duszność i poprawić utlenowanie krwi. Pacjent powinien siedzieć, leżeć nie wolno. Nie powinno się także nic jeść ani pić. Choremu podaje się leki uspokajające i podłącza go do respiratora, by ułatwić oddychanie i dać odpocząć zmęczonym wysiłkiem mięśniom oddechowym.

Po opanowaniu obrzęku płuc należy pogłębić diagnostykę, by ustalić, z jakiego powodu do niego doszło i wdrożyć odpowiednie leczenie podstawowej choroby.

Badania pomagające wykryć obrzęk płuc to:

• EKG
• echo serca
• RTG płuc
• badanie krwi
• gazometria

Obrzęk płuc - leczenie

Jeżeli znana jest już przyczyna choroby, pacjentowi można aplikować odpowiednie leki. Gdy winowajcą było zbyt wysokie ciśnienie krwi, stosuje się leki rozszerzające naczynia. Gdy obrzęk wywołało zbyt niskie ciśnienie - leki powodujące jego wzrost. W przypadku arytmii podaje się leki przeciwarytmiczne lub wykonuje zabieg kardiowersji. Zaleca się także leki moczopędne, które przyspieszają usuwanie płynu z płuc.

Po wyjściu ze szpitala, pacjent powinien ostrożnie i stopniowo wracać do normalnej aktywności.

O autorze

Marta Uler

Dziennikarka specjalizująca się w tematyce zdrowotnej, urodowej i psychologicznej. Z wykształcenia również dietoterapeutka. Jej zainteresowania to medycyna, ziołolecznictwo, joga, kuchnia wegetariańska i koty. Jestem mamą dwóch chłopców - 10-letniego i 6-miesięcznego.

Przeczytaj więcej tekstów tej autorki

Marta Uler