Atak astmy - jak pomóc choremu złapać oddech

Atak astmy może być spowodowany alergią lub innym czynnikiem, np. nagłym oziębieniem lub silnymi emocjami. Podczas ataku dochodzi do nagłego skurczu oskrzeli i oskrzelików. Ich zwężenie oraz obrzęk błony śluzowej oskrzeli utrudnia wydychanie powietrza z płuc, stąd uczucie duszności.

Atak astmy - jak pomóc choremu?

• zapewnij choremu wygodną pozycję
• otwórz okno, by zapewnić dostęp świeżego powietrza
• rozepnij ubranie i zdejmij ozdoby uciskające szyję (poluzuj krawat, zdejmij apaszkę)
• podaj środek, który natychmiast rozszerza oskrzela (każdy astmatyk powinien mieć go przy sobie) wkładając końcówkę inhalatora do ust i psikając - na początku wystarczy raz, jeśli po kilku minutach duszności nie zaczną ustępować, trzeba zabieg powtórzyć
• gdy atak astmy był spowodowany alergią (np. na sierść kota), trzeba jak najszybciej usunąć czynnik alergizujący z otoczenia astmatyka
• uspokój chorego, nie wpadaj w panikę, staraj się panować na ruchami
• obserwuj chorego, jeśli jego stan się nie poprawia, wezwij lekarza

Alergicy częściej chorują na astmę oskrzelową, a atak astmy może być zagrożeniem dla życia. Jeśli do nich należysz, zwracaj uwagę na następujące objawy: napady duszności, którym towarzyszy świszczący oddech, suchy kaszel lub uczucie ciężkości w klatce piersiowej. Mogą one świadczyć o początkach astmy. Astmatycy mogą odczuwać duszność przy zetknięciu się z zimnym powietrzem, intensywnym zapachem, po wysiłku fizycznym lub w momencie silnego zdenerwowania.

Atak astmy - jak przebiega?

• nagle pojawia się uczucie duszności, które chory na astmę odczuwają jako granie w piersiach
• astmatyk oddycha z coraz większym trudem, a przepływ powietrza przez zwężone i wypełnione śluzem oskrzela powoduje, że wydaje z siebie charakterystyczne odgłosy: świsty, furczenia, rzężenia - może do tego dołączyć się suchy kaszel
• chorego ogarnia lęk, a że podenerwowanie wzmaga zapotrzebowanie na tlen, więc atak astmy się nasila
• astmatyk ma trudności z mówieniem, jego tętno jest przyspieszone
• by ułatwić sobie oddychanie, chory odruchowo przyjmuje pewne charakterystyczne pozycje, np. podpiera się rękami o stół lub parapet
• przy ciężkim ataku astmy, skóra astmatyka staje się blada, oblewa się on potem, sinieją wargi

Unikaj tego, co może wywołać atak duszności

Astma to inaczej nadreaktywność (skłonność do skurczów) oskrzeli pod wpływem jakiegoś bodźca. Przyczyną ponad 80 proc. przypadków astmy u dzieci i ponad 50 proc. u dorosłych jest alergia. Sprawdź, co cię uczula, i unikaj kontaktu z alergenami.

• Roztocza kurzu domowego
  » Zminimalizuj obszary, gdzie gromadzi się kurz, np. dywany, otwarte półki z książkami, ciężkie zasłony.
  » Używaj odkurzacza z filtrem HEPA, który zatrzymuje roztocza, i staraj się sprzątać na mokro.
  » Na materac, kołdrę, po-duszkę nałóż pokrowce zatrzymujące roztocza.
  » Często zmieniaj bieliznę pościelową, pierz ją w temp. minimum 60°C, zimą dodatkowo wystawiaj na mróz.
  » Często wietrz mieszkanie.
  » W sypialni utrzymuj temp. 17–18°C, dbaj, by wilgotność powietrza nie przekraczała 40 proc.

• Zarodniki pleśni i grzybów
  » Walcz z pleśnią, np. stosuj preparaty pleśniobójcze.
  » Wyrzucaj resztki jedzenia i nadpsutą żywność.
  » Zapewnij właściwą wentylację i ogrzewanie domu, by nie było w nim wilgoci.
  » Z sypialni usuń kwiaty doniczkowe, nie wieszaj nawilżaczy na kaloryferach.

• Alergeny zwierzęce
  » Nie sprowadzaj do domu zwierząt, a jeśli już są, nie wpuszczaj ich do sypialni.
  » Raz w tygodniu kąp pupila i jak najczęściej przecieraj mu sierść na mokro.

• Pyłki traw i innych roślin
  » Zapoznaj się z kalendarzem pylenia roślin.
  » W sezonie pylenia otwieraj okna rano i późnym popołudniem, wychodząc na zewnątrz, zakładaj okulary ochronne, po powrocie do domu weź prysznic.

miesięcznik "Zdrowie"