Totalny ból nowotworowy

Totalny ból nowotworowy zawiera w sobie wszystkie komponenty bólu. Lekarze są w stanie nad nim zapanować, co jest istotne, bo choroba nowotworowa to obecnie nie wyrok śmierci, tylko przewlekłe schorzenie. Uśmierzenie bólu wspomaga proces leczenia i poprawia komfort życia pacjenta. Jak uśmierzyć totalny ból nowotworowy?

Spis treści

1. Totalny ból nowotworowy - schemat leczenia
2. Konopie indyjskie w leczeniu bólu
3. Plaster zamiast tabletki
4. Blokady na bolesny problem
5. Jak nie przedawkować leków przeciwbólowych?

Totalny ból nowotworowy nie jest łatwy do opanowania, ale można z nim skutecznie walczyć. Źródłem bólu nowotworowego jest nie tylko sam guz, który uciska na nerwy, powoduje odczyny zapalne, gorsze ukrwienie tkanek.

Jego przyczyną są również diagnostyka i samo leczenie: operacje, napromienianie, chemioterapia. Jest też konsekwencją wyniszczenia organizmu, odleżyn czy zaparć. Na takie komponenty tzw. bólu podstawowego nakładają się krótkotrwałe, ale bardzo silne napady bólu przebijającego.

Totalny ból nowotworowy - schemat leczenia

Lekarze coraz więcej wiedzą o bólu nowotworowym, dlatego też zmienił się schemat jego leczenia. Leki dobiera się dla każdego pacjenta indywidualnie. Podaje się je regularnie, ażeby ich stężenie we krwi było stałe.

Leki przyjmuje się nie w chwili pojawienia się bólu, tylko tak jak antybiotyk w określonych odstępach czasu. Jeśli przestają działać, wymienia się na silniejsze, zwiększa się dawki. Łączy się też preparaty o różnych mechanizmach działania i dodaje leki adiuwantowe (uzupełniające), które mają duży udział w terapii. Dodatkowo podaje się środki uśmierzające bóle przebijające. W miarę możliwości wybiera się preparaty długodziałające.

Stosuje się też zabiegi uwalniające od cierpienia. Bóle nowotworowe niestety nie zawsze są skutecznie leczone. Wynika to z niewłaściwego doboru leków lub ich dawek, a także z pewnego oporu ze strony zarówno lekarzy, jak i pacjentów przed stosowaniem opioidów, kojarzonych z narkotykami. Wciąż panuje bowiem przekonanie, że mogą powodować uzależnienie, zwiększyć ryzyko depresji oddechowej (groźne zaburzenia oddychania).

Tymczasem przy racjonalnej terapii przeciwbólowej, doborze odpowiedniej dawki i postaci leku są one bezpieczne, a chorzy, którzy je zażywają, nie są narkomanami w potocznym rozumieniu tego słowa. Niektórym są wciąż potrzebne nawet po wyleczeniu choroby nowotworowej w związku z polineuropatiami po chemioterapii czy bólami fantomowymi. Dzięki nim mogą normalnie funkcjonować.

Konopie indyjskie w leczeniu bólu

Co zawierają konopie indyjskie? Znajdują się w nich związki chemiczne o działaniu przeciwbólowym, zwane kanabinoidami. Wytwarza je również nasz organizm (podobnie jak endomorfiny, odpowiednik morfiny), nie są więc dla niego substancją obcą. Obecnie kanabinoidy wykorzystuje się w leczeniu bólu neuropatycznego i nowotworowego.

Oczywiście, chorzy nie otrzymują od lekarzy marihuany, tylko lek zawierający te związki. W Polsce zarejestrowany jest preparat w postaci doustnego spreju.

Czytaj też: Marihuana na receptę? Medyczne zastosowania marihuany

Plaster zamiast tabletki

Niektóre plastry działają tylko miejscowo (np. plastry rozgrzewające, chłodzące, znieczulające z lidokainą), inne zaś ogólnoustrojowo. Te drugie są przezskórną formą podawania leków przeciwbólowych, które mają swoje odpowiedniki w postaci tabletek. Działają jednak od nich dłużej, nawet przez 3-4 dni, ponieważ zawarte w nich substancje po przeniknięciu przez skórę magazynowane są tkance tłuszczowej. Z niej stopniowo uwalniane są do krwiobiegu. W przypadku takich plastrów nie ma znaczenia, gdzie się je przyklei.

Czytaj też: Plastry, które leczą: leki w plastrach dostępne na rynku

Blokady na bolesny problem

Na ogół nazywa się tak wstrzyknięcie bezpośrednio w bolące miejsce (np. staw barkowy albo kolanowy) leków znieczulających i przeciwzapalnych (sterydy). Zabieg taki czasowo zmniejsza nasilenie bólu i przyśpiesza gojenie się tkanek.

Przy bólach przewlekłych natomiast, gdy zawodzi leczenie farmakologiczne, stosuje się inną postać blokad, które na długi czas zahamowują przewodzenie bólu. Polegają one na chemicznym (neuroliza) lub fizycznym (termolezje, kriolezje) uszkodzeniu nerwu.

Czytaj też: Chemioterapia - profilaktyka przeciwwymiotna. Zapobieganie wymiotom podczas chemioterapii

Jak nie przedawkować leków przeciwbólowych?

Przede wszystkim nie wolno przekraczać maksymalnych dawek podanych w ulotce. Jeśli stosujemy jednocześnie więcej niż jeden lek o działaniu przeciwbólowym, przeciwzapalnym i przeciwgorączkowym, należy porównać skład preparatów. Mogą zawierać tę samą substancję czynną, co spowodować może przekroczenie jej maksymalnej dawki, np. kwas acetylosalicylowy zawiera zarówno etopiryna (na bóle głowy), jak i polopiryna (na przeziębienie).