Schizoidalne zaburzenia osobowości: przyczyny, objawy i leczenie

Schizoidalne zaburzenia osobowości to typ osobowości cechujący się introwertyzmem. Osoba ze schizoidalnym zaburzeniem osobowości sam izoluje się od społeczeństwa, jest zdystansowana emocjonalnie wobec innych osób, także bliskich. Czasem jej zachowanie jest odbierane jako ekscentryczne. Jakie są przyczyny i objawy schizoidalnego zaburzenia osobowości? Na czym polega leczenie?

Schizoidalne zaburzenie osobowości (Schizoid personality disorder) to typ osobowości cechujący się introwertyzmem, czyli izolowaniem się od otoczenia, ograniczeniem kontaktów międzyludzkich i wyrażania emocji. Osoba z tym zaburzeniem często jest odbierana jako dziwaczna i ekscentryczna.

Każdy człowiek ma charakterystyczne cechy osobowości, którą tworzą sposób myślenia i zachowania. Jednak niekiedy, pod wpływem rożnych czynników, cechy te mogą się zamienić na zaburzenia osobowości. Wówczas sposób myślenia i zachowania osoby z zaburzeniem osobowości jest błędny z psychologicznego punktu widzenia. Zaburzenia osobowości najczęściej zaczynają się w dzieciństwie i trwają przez całe życie dorosłe.

Schizoidalne zaburzenie osobowości - przyczyny

Jak w większości zaburzeń psychicznych, przyczyny schizoidalnego zaburzenia osobowości są złożone. Najprawdopodobniej składają się na nie czynniki genetyczne, biochemiczne oraz czynnik indywidualne, rodzinne (rodzice mogli być albo chłodni emocjonalnie wobec dziecka, albo odwrotnie - narzucający się, za bardzo ingerujący w sprawy dziecka) i środowiskowe. Pewne jest, że zaburzenia osobowości rozwijają się w dzieciństwie, a nieprawidłowe pod względem psychicznym myśli oraz zachowania stają się coraz bardziej zakorzenione w wieku dorosłym.

Schizoidalne zaburzenie osobowości - objawy

Osobę cierpiącą na schizoidalne zaburzenie osobowości charakteryzuje:

• oderwanie od rzeczywistości. Chory żyje w świecie własnych przeżyć, jest pochłonięty marzeniami i fantazjami;
• chłód emocjonalny i niezdolność do wyrażania emocji. Są to jednak tylko pozory. Osoba chora tak naprawdę pragnie bliskości emocjonalnej i nawiązania relacji z kimś drugim, jednak boi się, że zostanie "pochłonięta" emocjonalnie, zdominowana. Dlatego relacje z drugim człowiekiem wydają się jej zagrożeniem. Stąd dystans emocjonalny;
• postawa aspołeczna. Chory jest niezdolny do nawiązywania bliskich kontaktów, źle czuje się w towarzystwie. W związku z tym nie ma przyjaciół i znajomych;
• brak wrażliwości. Osoby z osobowością schizoidalną mogą być odbierane jako niewrażliwe, jednak w rzeczywistości cechują się ponadprzeciętną wrażliwością, którą ukrywają;
• słabe zainteresowanie doświadczeniami seksualnymi;
• ignorancja norm obowiązujących w społeczeństwie;
• głoszenie poglądów odmiennych od poglądów większości ludzi;
• obojętność na pochwały i krytykę;
• anhedonia – brak lub utrata zdolności odczuwania przyjemności;

Warto wiedzieć, że zaburzenia osobowości często występują razem z innymi chorobami psychicznymi.

Schizoidalne zaburzenie osobowości - leczenie

W przypadku schizoidalnych zaburzeń osobowości stosuje się terapię - najpierw indywidualną, a dopiero potem grupową. Metody psychoterapii dobiera lekarz prowadzący chorego. Leki przeciwpsychotropowe maja charakter pomocniczy i są pododawane w przypadku, gdy wystąpi depresja lub stany lękowe.

Monika Majewska