Parestezje, czyli kiedy mrowienie i drętwienie staje się problemem. Czy można je leczyć?

Parestezje (czyli mrowienie lub drętwienie) mają też polską, wiele tłumacząca nazwę: czucie opaczne. Określa się je też nazwami alodynia, przeczulica lub hiperalgezja. Zawsze jednak chodzi o zespół nietypowych wrażeń czuciowych w postaci mrowienia, drętwienia, uczucia przebiegających prądów, wibracji czy nawet pieczenia.

Spis treści

1. Przyczyny parestezji
2. Jak diagnozuje się parestezję?
3. Leczenie parestezji

Parestezje (czucie opaczne, alodynia, przeczulica, hiperalgezja) pojawiają się pozornie bez żadnego powodu, czasem pod wpływem obojętnego bodźca (na przykład delikatnego dotyku) i są zupełnie nieadekwatne do jego charakteru lub intensywności.

Parestezje mogą pojawić się na całym ciele, jednak zdecydowanie najczęściej odczuwamy je jako mrowienie w kończynach – w palcach, na powierzchni rąk, w ramionach lub nogach.

Parestezje pojawiają się nieoczekiwanie, zdawałoby się – bez żadnego powodu. Zazwyczaj też szybko znikają. Zapamiętujemy je jako uczucie dość nieprzyjemne, lecz na ogół nie nazywamy go bólem.

Znamy je, bo na pewno zdarzało nam się odczuć drętwienie, gdy pozostawaliśmy w jednej pozycji  – siedząc lub stojąc – przez dłuższy czas: zbyt długo siedzieliśmy w kucki albo z noga założoną na nogę. Nie przywiązujemy więc do nich wagi.

Jeśli jednak drętwienie pojawia się często, przychodzi nagle, w dodatku bez wyraźnej widocznej przyczyny, świadczy zapewne o poważnej chorobie. Nie należy go lekceważyć.

Przyczyny parestezji

Przyczyn parestezji jest wiele i właśnie ta różnorodność jest kłopotliwa dla postawienia prawidłowej diagnozy. Mogą być one spowodowane przez urazy nerwów. Wiadomo na przykład, że uraz w okolicy szyi powoduje mrowienie lub drętwienie skóry w rękach; uraz w dole pleców skutkuje podobnymi odczuciami w nogach.

Przyczyną nieprzyjemnych odczuć może być też  ucisk nerwów kręgosłupa (choćby spowodowany przepukliną krążka międzykręgowego), ucisk nerwów obwodowych, będący wynikiem powiększenia naczyń krwionośnych, nowotworem lub infekcją.

Mrowienie i drętwienie może też wskazywać na miażdżycę, która ogranicza lub wręcz całkowicie odcina dopływ krwi do tętnic. Ale może być też wynikiem zwykłego zimą niewielkiego odmrożenia.

Parestezje mogą być też sygnałem, że w naszym ustroju pojawiły się niedobory określonych substancji: pierwiastków (wapnia, potasu, magnezu i sodu) i witamin (choćby witaminy B₁₂).

Te same objawy czucia opacznego mogą być skutkiem stosowania niektórych leków, a też zatrucia organizmu np. ołowiem, alkoholem, nikotyną.

Parestezje wreszcie mogą być spowodowane przez postępujące choroby, takie jak:

• cukrzyca
• półpasiec
• niedoczynność tarczycy
• stwardnienie rozsiane
• niedotlenienie mózgu
• wylew
• migrena
• zespół cieśni nadgarstka

Dość częstymi schorzeniami, których objawem są dolegliwości bólowe i zaburzenia czucia są choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa oraz dyskopatie.

Przyczyną dolegliwości są zatem najczęściej choroby ogólnoustrojowe, które w swej pierwotnej postaci wcale nie dotyczą wprost układu nerwowego. Jednak zaburzenia czucia można by określić jako ich konsekwencje lub powikłanie. Dlatego też pierwszej pomocy należy szukać u internisty, który odnajdzie przyczynę, w dalszej natomiast kolejności może skierować na konsultacje do neurologa czy neurochirurga.

Jak diagnozuje się parestezję?

Diagnoza parestezji opiera się na wywiadzie, który pozwoli określić, jakie bodźce wpływają bezpośrednio na wystąpienie objawów, a zatem, jaka choroba, uraz czy dolegliwość, pozornie z nimi niezwiązana, może być ich przyczyną. Lekarz może zlecić więc przeprowadzenie rezonansu magnetycznego, angiogramu, badania rtg i usg, elektromiografii, tomografii komputerowej głowy i kręgosłupa.

Leczenie parestezji

Podstawą leczenia parestezji jest zwalczenie lub zneutralizowanie powodu nieprzyjemnych objawów, czyli leczenie choroby podstawowej. Pierwszym więc zadaniem dla osób chorych na cukrzycę jest unormowanie poziomu cukru we krwi, dla innych – uzupełnienie niedoborów pierwiastków odpowiednimi suplementami diety, wyeliminowanie dolegliwości ze strony kręgosłupa itp. Równolegle stosuje się leczenie objawowe, polegające na stosowaniu kremów znieczulających.