Nerwoból międzyżebrowy: przyczyny, objawy, leczenie

Nerwoból międzyżebrowy (neuralgia międzyżebrowa) może przestraszyć – ból w klatce piersiowej, który mu towarzyszy może sugerować zawał mięśnia sercowego. Po czym więc można stwierdzić, że odczuwane przez chorego dolegliwości są objawami nerwobólu międzyżebrowego i jakie mogą być przyczyny tej patologii?

Spis treści

1. Nerwoból międzyżebrowy: przyczyny
2. Nerwoból międzyżebrowy: objawy
3. Nerwoból międzyżebrowy: diagnostyka
4. Nerwoból międzyżebrowy: leczenie

Nerwoból międzyżebrowy (inaczej neuralgia międzyżebrowa, ang. intercostal neuralgia) zaliczany jest do grupy bólów neuropatycznych i rozwija się wtedy, kiedy jakimiś procesami patologicznymi zostaną objęte rozciągające się od kręgosłupa, biegnące pod żebrami, nerwy międzyżebrowe. Teoretycznie problem ten wystąpić może u pacjentów w dowolnym wieku, w praktyce jednak najczęściej neuralgia międzyżebrowa spotykana jest u osób dorosłych w średnim i podeszłym wieku.

Nerwoból międzyżebrowy: przyczyny

Do nerwobólu międzyżebrowego doprowadzają różne uszkodzenia nerwów międzyżebrowych - jednostka może występować z powodu ucisku, podrażnienia czy rozwinięcia się stanu zapalnego w obrębie wspominanych włókien nerwowych.

Problemów, które mogą stanowić przyczynę takich procesów, wymienia się co najmniej kilka – jako ich przykłady można podać uszkodzenia nerwów międzyżebrowych spowodowane przez urazy (w tym przypadku do neuralgii międzyżebrowej może doprowadzić np. upadek z wysokości, ale i schorzenie rozwijać się może po przebyciu jakiegoś zabiegu operacyjnego, który dotyczył klatki piersiowej lub żeber) czy półpasiec.

Przyczyną neuralgii międzyżebrowej bywa również ciąża i w takim przypadku dolegliwości bólowe pojawiają się z powodu fizjologicznych zmian, które następują w trakcie ciąży (mowa tutaj o poszerzeniu klatki piersiowej, co może sprzyjać uciskowi na nerwy międzyżebrowe i ostatecznie wystąpieniu właśnie neuralgii międzyżebrowej).

Czasami jednak nerwoból międzyżebrowy rozwija się u pacjenta bez żadnej wyraźnej przyczyny i w takim przypadku schorzenie określa się jako idiopatyczną neuralgię międzyżebrową.

Czytaj także: Ból żeber - przyczyny i leczenie

Nerwoból międzyżebrowy: objawy

Jak nietrudno się domyślić, podstawowym objawem neuralgii międzyżebrowej jest ból - miewa on różny charakter, najczęściej jednak jest to ból tępy lub o charakterze ściskającym.

Zazwyczaj ból ten pojawia się w postaci krótkotrwałych epizodów, które prowokować mogą takie czynności, jak oddychanie, kichanie czy kaszel.

Typowo dolegliwości bólowe związane z neuralgią międzyżebrową odczuwane są w obrębie klatki piersiowej, czasami mogą one jednak promieniować ku plecom czy łopatce.

Poza utrzymującymi się przez kilkanaście sekund do kilku minut epizodami bólu, objawami nerwobólu międzyżebrowego mogą być również i inne jeszcze doznania, takie jak np. drętwienia czy krótkotrwałe epizody kłucia w klatce piersiowej.

Nerwoból międzyżebrowy: diagnostyka

Teoretycznie nerwoból międzyżebrowy rozpoznać można na podstawie samych tylko zgłaszanych przez pacjenta, charakterystycznych dolegliwości. W praktyce jednak nierzadko u chorego wykonywanych jest wiele różnych badań - zlecane są one szczególnie wtedy, gdy pacjent doświadcza dolegliwości bólowych w klatce piersiowej po raz pierwszy w swoim życiu.

Taka konieczność czasami bierze się stąd, iż objawy nerwobólu międzyżebrowego należy różnicować z dolegliwościami biorącymi się z innych schorzeń, takich jak np. zawał serca.

W celu przeprowadzenia diagnostyki różnicowej pacjentom zlecane mogą być takie badania, jak np. EKG czy badania laboratoryjne (w których oznacza się wtedy zwykle m.in. poziom troponin).

Cenne jest również wykonanie badania RTG klatki piersiowej - w jego trakcie możliwe jest stwierdzenie np. uszkodzeń żeber (świeżych lub stanu po złamaniu żeber w przeszłości), co może potwierdzać, że u chorego mogła rozwinąć się przez to właśnie neuralgia międzyżebrowa.

Nerwoból międzyżebrowy: leczenie

Podobnie jak w przypadku innego typu bólów neuropatycznych, tak i w nerwobólu międzyżebrowym zaproponowanie pacjentowi skutecznego leczenia dość często nie jest łatwe. Przyczyną takiej sytuacji jest to, że popularnie stosowane leki o działaniu przeciwbólowym (takie jak np. niesteroidowe środki przeciwzapalne) zazwyczaj nie są w stanie ukoić bólu chorych.

Z tego właśnie powodu w leczeniu nerwobólu międzyżebrowego wykorzystywane bywają innego rodzaju środki, np.

• przyklejane na skórę klatki piersiowej plastry zawierające kapsaicynę
• leki, które ogólnie służyć mogą leczeniu bólu neuropatycznego, takie jak np. leki przeciwdepresjne (np. amitryptylina, duloksetyna, imipramina)
• środki o działaniu przeciwdrgawkowym (np. gabapentyna, karbamazepina, pregabalina)

Czasami samo zażywanie leków przeciwbólowych nie przynosi chorym ulgi - w takich sytuacjach korzystne efekty może dawać blokada włókien nerwowych (w tym przypadku wstrzykiwane w sąsiedztwo włókien nerwowych mogą być np. środki o działaniu miejscowo znieczulającym - znoszące ból - wraz z glikokortykosteroidami, które mogą z kolei wywierać działanie przeciwzapalne).

Blokady nerwów bywają skuteczną metodą leczenia różnych bólów neuropatycznych, mają one jednak pewne ograniczenia - otóż efekty ich wykorzystania utrzymują się typowo przez kilka miesięcy.

U niektórych chorych bardzo korzystne efekty przynosi natomiast rehabilitacja (którą można, a nawet powinno się, stosować wraz z leczeniem farmakologicznym).

Warto tutaj wspomnieć o tym, że tak jak ustalanie optymalnego dla pacjenta leczenia dość często jest trudne, tak zdecydowanie nie można się zbyt szybko poddawać - uporczywe, utrzymujące się przez dłuższy czas objawy nerwobólu międzyżebrowego mogą prowadzić do różnych problemów, takich jak np. bezsenność czy depresja, w związku z czym zdecydowanie konieczne są próby ustalenia optymalnego leczenia, które doprowadzi do ustąpienia przykrych dolegliwości u pacjenta.