Częściej cierpią kobiety. Jak się objawia migrena oczna i jak ją leczyć?

Migrena oczna to bardzo rzadki rodzaj migreny. Jednak gdy się pojawi, zwłaszcza po raz pierwszy, budzi zwykle silny niepokój i to nie tylko u osoby, która doświadcza migreny ocznej, ale również u lekarza. To ściśle związane z objawami, jakie daje migrena oczna, w tym przemijającymi, jednostronnymi zaburzeniami widzenia i nagłą jednooczną ślepotą. Jakie jeszcze objawy może dawać migrena oczna, w jaki sposób jest diagnozowana i jak się ją leczy?

Spis treści

1. Migrena oczna ma różne przyczyny
2. Objawy migreny ocznej zwykle niepokoją
3. Migrena oczna - diagnostyka 
4. Leczenie migreny ocznej

Migrena oczna bywa definiowana tak naprawdę bardzo różnie - na samym wstępie podkreślenia wymaga to, że mianem tym określa się tak naprawdę różne skrajnie odmienne przypadłości. W rzeczywistości migrena oczna (zwana także migreną siatkówkową) związana jest z pojawianiem się u chorych dolegliwości w postaci jednostronnych zaburzeń widzenia.

Zdarza się jednak, że jako migrenę oczną określa się jedną z postaci migrenowych bólów głowy, którą jest migrena z aurą.

Dzieje się tak z tego powodu, że w przebiegu aury migrenowej typowo pojawiają się różnego typu zaburzenia widzenia. Jedna jednak cecha zdecydowanie odróżnia od siebie oba wymienione problemy: otóż w przypadku migreny z aurą problemy ze wzrokiem dotyczą obu oczu, z kolei w przebiegu migreny ocznej zaburzenia występują tylko w obrębie jednego oka.

Migrena oczna jest tak naprawdę jednym z najrzadziej spotykanych typów migreny - ciężko przytoczyć nawet jakieś konkretne statystyki dotyczące jej rozpowszechnienia. Sugeruje się, że schorzenie częściej - podobnie jak i inne rodzaje migreny - pojawia się u kobiet.

Migrena oczna ma różne przyczyny

Ogólnie uważa się, że przyczyny migreny ocznej - przynajmniej częściowo - mogą być takie same jak podłoże zdecydowanie częściej spotykanych, klasycznych migrenowych bólów głowy. W takim przypadku wpływ na występowanie tego schorzenia miałyby zarówno dziedziczone od rodziców geny, jak i różnego rodzaju czynniki środowiskowe.

Zwraca się jednak uwagę na to, że pewne patomechanizmy mogą być jednak unikalne tylko dla migreny ocznej.

Do problemu w takim ujęciu mogłoby doprowadzać jednostronne, przemijające niedokrwienie struktur gałki ocznej, spowodowane wystąpieniem skurczu naczyń doprowadzających do nich krew.

Natknąć się można również na hipotezy, według których przyczyną migreny ocznej miałyby być różne zaburzenia dotyczące przesyłania impulsów w obrębie zaopatrujących siatkówkę oka włókien nerwowych.

Objawy migreny ocznej zwykle niepokoją

Podstawowym objawem migreny ocznej są zaburzenia widzenia, które dotyczą wyłącznie jednej gałki ocznej. Typowo przybierają one postać ubytku w polu widzenia - u jednych chorych w trakcie napadu tego rodzaju migreny dochodzi do jedynie częściowej ślepoty jednego oka, u innych zaś występować może nawet całkowite zaniewidzenie.

Objawy te utrzymują się przez różny czas - czasami wynosi on kilka, a czasami kilkanaście minut - ogólnie jednak po ustąpieniu migreny ocznej funkcjonowanie narządu wzroku u pacjenta całkowicie powraca do normy.

Migrena oczna związana bywa jednak nie tylko z problemami z widzeniem. Towarzyszyć jej może ból głowy (podkreślenia wymaga jednak to, że w przypadku tego problemu ból nie zawsze towarzyszy zaburzeniom widzenia).

Ból głowy związany z migreną oczną pojawia się zwykle po tej samej stronie, po której wystąpiły u pacjenta zaburzenia widzenia. Jego charakter i nasilenie odpowiadają zwykle typowemu migrenowemu bólowi głowy.

Jeszcze innymi możliwymi objawami migreny ocznej są:

• nadwrażliwość na światło, dźwięki i różne inne bodźce
• nudności
• wymioty

Migrena oczna - diagnostyka 

Diagnostyka migreny ocznej polega przede wszystkim na zebraniu z pacjentem wywiadu lekarskiego (skupiającego się wokół doświadczanych przez niego dolegliwości) oraz na przeprowadzeniu u niego badania okulistycznego.

Drugie z wymienionych jest wyjątkowo wręcz istotne - stwierdzenie braku jakichkolwiek nieprawidłowości w obrębie siatkówki oka może niejako potwierdzić przypuszczane rozpoznanie migreny ocznej.

W przypadku, gdy pacjent miewa migreny oczne, ich kolejne napady raczej nie wzbudzają u niego niepokoju. Zdecydowanie inaczej jest jednak przy pierwszym epizodzie migreny siatkówkowej - w tej sytuacji wystąpienie jednostronnych zaburzeń widzenia zwykle jest źródłem silnego lęku.

Nic dziwnego - innymi możliwymi przyczynami nagłego ubytku pola widzenia w jednym oku czy całkowitej ślepoty jednoocznej mogą być tak poważne schorzenia, jak między innymi:

• zaburzenia naczyniowe związane z różnymi chorobami autoimmunologicznymi
• olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic
• zakrzep w obrębie naczyń doprowadzających krew do struktur oka
• odwarstwienie siatkówki
• udar mózgu
• guzy ośrodkowego układu nerwowego

Przed rozpoznaniem migreny ocznej konieczne jest wykluczenie powyżej wymienionych, a także innych schorzeń, które również mogą skutkować jednoocznymi zaburzeniami widzenia - to właśnie z tego powodu u pacjenta, który po raz pierwszy zmaga się z dolegliwościami odpowiadającymi migrenie ocznej, wykonywanych może być wyjątkowo dużo różnych badań, m.in. wspominane wcześniej badanie okulistyczne, ale i badanie neurologiczne czy badania obrazowe (np. tomografia komputerowa głowy).

Leczenie migreny ocznej

W leczeniu migreny ocznej stosowane bywają podobne środki, jak u osób cierpiących na typowe migrenowe bóle głowy.

Pacjentom zalecane mogą być leki do stosowania doraźnego (takie jak np. niesteroidowe leki przeciwzapalne), jak i preparaty przyjmowane w celu zapobiegania kolejnym napadom migreny ocznej - jako ich przykłady można podać np. preparaty przeciwdrgawkowe, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne czy leki z grupy beta-blokerów.

Znacząca różnica dotyczy tutaj jednak postępowania doraźnego - u chorych na migrenę oczną raczej unika się stosowania tryptanów (leki te uznawane są jedne z najskuteczniejszych w łagodzeniu migreny, ze względu jednak na to, że mogą one prowadzić do obkurczenia naczyń krwionośnych - co z kolei może być przyczyną napadu migreny ocznej - w tym rodzaju migreny raczej nie są one zalecane).

Pacjentom, u których pojawiają się migreny oczne, zwraca się także uwagę na to, aby próbowali oni unikać czynników, które sprzyjają napadom bólu.

Bywają one różne, zwykle jednak napady prowokowane są przez m.in. niewłaściwą ilość snu, pewne pokarmy czy silny stres.

• Dieta migrenowa

Pacjent musi więc po prostu obserwować swój organizm i sam starać się zidentyfikować te czynniki, które zwiększają u niego ryzyko wystąpienia migreny ocznej, a następnie starać się ich unikać.

• Migrena - jak jej zapobiegać i jak z nią walczyć
• Migrena z aurą - przyczyny, objawy, leczenie
• Migrena brzuszna
• Migrena szyjna
• Migrena miesiączkowa