Kołatanie, trzepotanie i nie tylko. Jak objawia się arytmia i u kogo może wystąpić?

Zaburzenia rytmu serca (arytmia) w niektórych sytuacjach  potrafią być niebezpieczna dla życia. Dlatego, gdy serce bije nierówno, nie możesz tego lekceważyć. Jakie są najczęstsze przyczyny kołatania czy trzepotania serca? Dowiedz się, dlaczego w niektórych sytuacjach serce przyspiesza lub zwalnia i kiedy niezbędny będzie preparat arytmiczny.

Spis treści

1. Jak pracuje serce?
2. Dlaczego serce przyśpiesza i zwalnia?
3. Kołatanie, trzepotanie - poważne zaburzenia rytmu serca
4. Jak wyrównać pracę serca?

Zaburzenia pracy (rytmu) serca to inaczej arytmia. Zaburzenia pracy serca często występują u zdrowych osób pod wpływem emocji, zmęczenia, alkoholu, kawy. Wystarczy uspokoić się, odpocząć, ograniczyć używki, by wszystko wróciło do normy. Ale nierówne bicie serca może też sygnalizować choroby serca i układu krążenia (miażdżycę, nadciśnienie, niewydolność krążenia), niedobór potasu, magnezu i wapnia. Towarzyszy gorączce, nadczynności tarczycy, menopauzie.

Jak pracuje serce?

Serce może bić zbyt szybko (tachykardia) albo zbyt wolno (bradykardia). Zaburzenie rytmu zaś jest albo miarowe (serce bije zawsze w jednym rytmie, np. za szybko), albo niemiarowe (bije nieregularnie). Cykliczną pracę serca wywołują impulsy elektryczne wysyłane przez naturalny rozrusznik, jakim jest węzeł zatokowy położony w prawym przedsionku. Z tego miejsca prąd elektryczny najpierw obejmuje przedsionki, a potem komory, umożliwiając im naprzemienną pracę. Krew z przedsionków przez zastawki (trójdzielna i dwudzielna) trafia do komór. Gdy obie komory napełnią się krwią, znowu powstaje bodziec elektryczny. Zastawki dwudzielna i trójdzielna zamykają się, otwierają się natomiast zastawki pnia płucnego i aorty. Z komory prawej krew jest wyrzucana do pnia płucnego i tętnic płucnych, zaś z komory lewej – do aorty, skąd tętnicami jest rozprowadzana po wszystkich narządach.

Dlaczego serce przyśpiesza i zwalnia?

Zdarza się, że impulsy wytwarzane są w innych niż węzeł zatokowy miejscach przedsionków lub w komorach. Wtedy dochodzi do zaburzenia rytmu serca. Gdy przed skurczem wyzwalanym w ramach prawidłowego rytmu pojawi się dodatkowy skurcz – serce bije nierówno. Jeżeli węzeł zatokowy nie wytwarza wystarczającej liczby pobudzeń lub pobudzenia przedsionków nie docierają do komór serca, skurcze pojawiają się rzadziej niż normalnie. Czasem skurcze dodatkowe występują sporadycznie, wtedy można ich nie zauważyć. Bywa jednak, że odczuwa się dławienie czy silny skurcz w klatce piersiowej, ale objawy te trwają krótko i same ustępują, choć czasem potrafią nawracać.

Kołatanie, trzepotanie - poważne zaburzenia rytmu serca

Bardziej niebezpieczne są skurcze dodatkowe, które łączą się w tzw. częstoskurcze. Wtedy chory może odczuwać kołatanie serca, przerwy w jego pracy, trzepotanie, szybkie bicie albo spowolnienie jego pracy. Czasem towarzyszy temu duszność, osłabienie, senność, zawroty głowy. Wszystko zależy od ogólnego stanu zdrowia oraz od tego, gdzie powstają nieprawidłowe bodźce i jak szybki jest ich rytm. Szczególną formą częstoskurczu jest migotanie przedsionków (chaotyczne impulsy powstają w różnych miejscach w przedsionkach i tylko niektóre docierają do komór, dlatego mimo że mięsień przedsionków pracuje bardzo szybko, serce pompuje do aorty i pnia płucnego bardzo mało krwi) i migotanie komór. To najpoważniejsze zaburzenie rytmu, gdyż na skutek niekontrolowanych impulsów w różnych miejscach komór następuje zatrzymanie pracy serca i śmierć kliniczna, więc potrzebna jest natychmiastowa akcja ratunkowa – defibrylacja przywracająca pracę serca.

Jak wyrównać pracę serca?

Niepokoić powinny objawy pojawiające się bez wyraźnej przyczyny, utrzymujące się ponad 2-3 minuty, nawracające kilka razy w ciągu doby oraz te, którym towarzyszy ból w klatce piersiowej czy zasłabnięcie.

Jeśli czujesz, że twoje serce nie pracuje normalnie, jak najszybciej zgłoś się do lekarza! Po wykonaniu EKG i biochemicznego badania krwi w razie potrzeby zaleci on terapię. Może być konieczne np. odstawienie pewnych leków, leczenie chorób tarczycy, zmiana stylu życia i walka ze stresem.

W leczeniu częstoskurczów najczęściej podaje się preparaty antyarytmiczne. W przypadkach nagłych oraz gdy leczenie farmakologiczne nie przynosi poprawy, stosuje się kardiowersję elektryczną. Zabieg polega na przywróceniu prawidłowej pracy serca za pomocą impulsów elektrycznych wytwarzanych przez kardiowerter. Wykonuje się go w warunkach szpitalnych w krótkotrwałym znieczuleniu ogólnym. Czasem potrzebna jest ablacja – polega ona na nieoperacyjnym zniszczeniu dodatkowej drogi przewodzenia impulsów, powodującej arytmię. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym. Jeżeli serce pracuje za wolno, trzeba wszczepić stymulator. Jest to urządzenie zasilane przez baterie, które wytwarza impulsy elektryczne pobudzające serce.

miesięcznik "Zdrowie"

2,00 zł

Kup teraz

ABS, dieta na płaski brzuch - e-poradnik

Z poradnika dowiesz się:

• co jeść, by osiągnąć wymarzony rezultat
• które produkty są zakazane
• dlaczego wystarczy ćwiczyć co drugi dzień