Sposoby na podwyższony cholesterol. Jak obniżyć cholesterol bez leków?
Chociaż cholesterol jest człowiekowi niezbędny, jego nadmiar bardzo szkodzi zdrowiu. Czy można obniżyć cholesterol bez leków? Co trzeba zrobić, by utrzymać go w ryzach? Podstawą jest dieta i ruch. Dopiero jeśli to nie pomoże w zbijaniu cholesterolu, sięga się po leki. Podwyższony cholesterol - jak go obniżyć?
Spis treści
- Cholesterol - jajka, podroby i tłuszcze zwierzęce na cenzurowanym
- Aby zbić cholesterol, jedz zdrowo, kolorowo
- Ruch obniża cholesterol
- Dobroczynne sterole i stanole
- Obniżanie cholesterolu: wsparcie z apteki
Jak obniżyć cholesterol? Najważniejsza w profilaktyce i zbijaniu podwyższonego cholesterolu jest dieta. Jej istotą jest z jednej strony ograniczenie produktów bogatych w cholesterol, z drugiej dostarczenie takich, które spowodują wzrost frakcji dobrego cholesterolu.
Dzięki takiemu doborowi można utrzymać cholesterol w normie, a gdy masz go za dużo – zmniejszyć tę ilość przynajmniej o 15 proc. Najlepiej poprosić dietetyka, żeby ustalił najlepsze dla nas menu, biorąc pod uwagę indywidualne potrzeby organizmu. Dobra dieta musi być odpowiednio wyważona. Lecząc się na własną rękę, można obniżyć nie tylko poziom cholesterolu całkowitego, ale też dobrego.
Polecany artykuł:
Cholesterol - jajka, podroby i tłuszcze zwierzęce na cenzurowanym
Całkowite wyeliminowanie cholesterolu z jadłospisu nie jest jednak ani możliwe, ani konieczne. Ale jego dawka w pożywieniu nie powinna przekraczać 300 mg (organizm przyswaja 40–50 proc. cholesterolu dostarczonego z jedzeniem). To oznacza, że musisz kierować się zdrowym rozsądkiem.
Na czarnej liście czołowe miejsce zajmują jajka, ponieważ ich żółtko to prawdziwa bomba cholesterolowa (niemal całkowicie pokrywa dzienne zapotrzebowanie organizmu). Z drugiej jednak strony dostarcza lecytyny, która zapobiega odkładaniu się go w ściankach naczyń. Dietetycy zezwalają osobom zdrowym na zjedzenie nie więcej niż 3–4 jajek tygodniowo.
Osoby z podwyższonym poziomem cholesterolu nie powinny zjadać więcej niż 1–2 jajek na tydzień. Obok jajek na cenzurowanym znajdują się wszelkie podroby. Zdrowy człowiek może je jadać raz na miesiąc, ale gdy ma podwyższony cholesterol, musi z nich zrezygnować.
Podstawą dobrej diety jest ograniczenie tłuszczów zwierzęcych, bo to głównie one powodują podniesienie poziomu cholesterolu we krwi.
Zamiast tłustego mięsa i wędlin wybieraj produkty drobiowe bez skórki. Unikaj smalcu, masła, śmietany, pełnotłustego mleka i jego przetworów. Masło wcale nie jest zdrowe. Znajduje się w nim dużo nasyconych kwasów tłuszczowych i cholesterolu, dlatego nie powinno być traktowane jako główne źródło witaminy A.
Dzieci mogą jeść niewiele masła, dorośli powinni zrezygnować ze smarowania nim pieczywa. Tłuszcze zwierzęce zastąp olejami i miękkimi margarynami, pamiętając, że łączna ilość nie powinna przekroczyć 2 łyżek dziennie. Szczególne znaczenie mają tłuste ryby morskie – zawierają kwasy omega-3, które obniżają poziom cholesterolu całkowitego i podwyższają dobrego.
Polecany artykuł:
Rozpoczętej terapii nie wolno przerywać
Zaburzonej gospodarki lipidowej nie można lekceważyć, gdyż prowadzi do poważnych chorób serca i układu krążenia. Dlatego osoby z podwyższonym poziomem cholesterolu we krwi wymagają systematycznego leczenia pod kontrolą lekarza. Dietą można zdziałać wiele. Ale gdy nie pomaga, czasami trzeba włączyć leki.
Wiele osób wierzy, że łykając pastylki, będą mogły jeść do woli. Ale dobre leczenie farmakologiczne musi być połączone z dietą. Ponadto należy wiedzieć, że raz podany lek trzeba będzie zażywać do końca życia. Tymczasem pacjenci często odstawiają lekarstwa, gdy stwierdzą, że cholesterol wrócił do normy. Tego nie wolno robić. Pamiętajmy, że działanie preparatów polega na hamowaniu aktywności enzymów potrzebnych do produkcji cholesterolu. Utrzymuje się on na właściwym poziomie dzięki lekom. Z chwilą przerwania kuracji ponownie się podwyższy, i to ze zdwojoną siłą.
Pamiętaj, że odpowiednio dobrana dieta pomoże obniżyć ciśnienie krwi. Skorzystaj z JeszCoLubisz - innowacyjnego systemu dietetycznego Poradnika Zdrowie i ciesz się indywidualnie dobranym planem oraz stałą opieką dietetyka. Zadbaj o swoje zdrowie i zmniejsz ryzyko chorób układu krążenia.
Aby zbić cholesterol, jedz zdrowo, kolorowo
Jedz dużo warzyw i owoców, pełnoziarnistych produktów zbożowych, grube kasze. Zawierają błonnik, który utrudnia przyswajanie cholesterolu w przewodzie pokarmowym. Warzywa i owoce są też źródłem antyoksydantów zapobiegających utlenianiu się złego cholesterolu, a właśnie ta postać najbardziej sprzyja rozwojowi miażdżycy. Jeśli masz okazję, jedz karczochy – zawarta w nich cynaryna, hamując syntezę cholesterolu w wątrobie i zwiększając produkcję żółci, może obniżyć poziom cholesterolu całkowitego oraz frakcji LDL nawet o 20 proc.
Terapeutycznie działa czosnek, siemię lniane, otręby. Zielona herbata obniża poziom cholesterolu i poprawia proporcje między jego frakcjami, a dzięki polifenolom chroni cholesterol przed utlenianiem się. Właściwości antyoksydacyjne mają też fermentowane produkty sojowe. Ryzyko miażdżycy zmniejsza niewielka ilość alkoholu. Choć normy dopuszczają 30 g czystego alkoholu dziennie dla mężczyzn, a połowę tej dawki dla kobiet, lepiej sięgać po trunki okazjonalnie, bo systematyczne picie grozi uzależnieniem.
Ruch obniża cholesterol
Kiedy ostatni raz uprawiałaś sport? Najwyższa pora włączyć go do codziennych zajęć. Regularne ćwiczenia obniżają poziom cholesterolu całkowitego i podwyższają dobrego. Ważny jest wybór rodzaju sportu. Powinny to być ćwiczenia poprawiające wytrzymałość, np. biegi, pływanie, jazda na rowerze lub intensywne spacery.
Ćwicz 3–4 razy w tygodniu, a najlepiej codziennie po pół godziny (przy zwalczaniu nadwagi trening powinien trwać dłużej – dopiero po 30 minutach organizm zaczyna spalać tkankę tłuszczową). Jeżeli cierpisz na jakąś chorobę przewlekłą, ustal rodzaj aktywności z lekarzem. Pamiętaj, że każdy ruch jest lepszy niż żaden. Częściej chodź pieszo, wchodź po schodach, zamiast jeździć windą, a zamiast brać samochód, wskocz na rower.
Polecany artykuł:
Dobroczynne sterole i stanole
Substancje te występują w wielu produktach roślinnych (kukurydzy, orzechach, soi, nasionach sezamu, olejach). Mają zdolność obniżania stężenia cholesterolu całkowitego oraz cholesterolu LDL poprzez częściowe hamowanie wchłaniania ich w przewodzie pokarmowym. Dzienna dawka 2 g steroli i stanoli powoduje spadek LDL o ok. 12 proc. Regularne spożywanie nie mniej niż 2 g steroli zmniejsza ryzyko choroby niedokrwiennej serca o 25 proc. Problem w tym, że ilość tych substancji w zwyczajnej diecie jest za mała, żeby uzyskać efekt terapeutyczny. Dlatego zaczęto je dodawać do niektórych produktów spożywczych. Są w margarynach: Flora pro.activ – 25 g (ilość do posmarowania 3–4 kromek chleba) dostarcza 1,6–2 g steroli; Benecol – smarując 3 kromki chleba, pokryjesz dzienne zapotrzebowanie na stanole, a także w jogurcie Danacol – wystarczy wypić jedną buteleczkę dziennie (1,6 g steroli).
Obniżanie cholesterolu: wsparcie z apteki
Odpowiednia dieta i dużo ruchu zwykle przywracają prawidłowe wartości cholesterolu. Tylko w niektórych przypadkach trzeba przyjmować leki obniżające poziom lipidów we krwi. Lekarz dobiera je indywidualnie, biorąc pod uwagę możliwości metaboliczne organizmu, ogólny stan zdrowia, wiek, płeć.
Najpierw zaleca się średnią dawkę, a następnie koryguje leczenie. Jednak tego typu preparaty obniżają poziom nie tylko złego, ale nierzadko też dobrego cholesterolu, dlatego stosunek wartości obu frakcji pozostaje ostatecznie taki sam. Lekarstwa należy przyjmować pod kontrolą specjalisty.
W żadnym razie nie wolno samodzielnie zmieniać dawki ani odstawiać leku. Nie należy też brać preparatów na własną rękę, ponieważ można sobie zaszkodzić. U 10 proc. pacjentów tego typu leki dają jednak działania uboczne.
Czytaj więcej:
miesięcznik "Zdrowie"
Porady eksperta