Częstoskurcz: gdy serce nagle przyśpiesza

W czasie wysiłku fizycznego nasze tętno znacznie przyśpiesza, ale co w sytuacji, gdy akcja serca przyśpiesza nawet w spoczynku? Siedzimy, a nagle nasze serce zaczyna bić jak oszalałe, a my nie mamy pojęcia co się dzieje. Jest duże prawdopodobieństwo, że mamy do czynienia z częstoskurczem, ale czym on jest?

Spis treści

1. Częstokurcz: rodzaje i przyczyny
2. Częstoskurcz: objawy i badania
3. Częstoskurcz: leczenie

Częstoskurcz to mówiąc najprościej jest to przyśpieszenie akcji serca, spowodowane przejęciem nadawania rytmu mięśniu sercowemu, który fizjologicznie jest prowadzony przez węzeł zatokowy z częstością 60-100 uderzeń/min. przez ośrodek pozazatokowy, który wytwarza bodźce o częstości powyżej 100 uderzeń/min. do 220 uderzeń/min.

Zdarza się, że serce przyśpiesza nawet do 400 uderzeń/min. Przy takim częstoskurczu serce nie zapewnia organizmowi wystarczające ilości krwi bogatej w tlen. Stąd często przy częstoskurczu mamy do czynienia z omdleniami. Okazuje się, że mamy nie tylko jeden rodzaj częstoskurczu.

Częstokurcz: rodzaje i przyczyny

- Częstoskurcze generalnie dzielimy na nadkomorowe i komorowe. Podział ten zależy od lokalizacji ośrodka, który wytwarza nieprawidłowe bodźce, w zależności czy znajduje się on w przedsionkach lub węźle przedsionkowo-komorowym czy komorach. Mogą się one nie różnić objawami klinicznymi, które są spowodowane zmniejszeniem rzutu serca. Jeśli jest on utrzymany chory może odczuwać tylko kołatanie serca - wyjaśnia prof. Leszek Bryniarski z I Kliniki Kardiologii i Elektrokardiologii Interwencyjnej oraz Nadciśnienia Tętniczego Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Częstoskurcz napadowy komorowy może być powodowany czynnikami sercowymi i pozasercowymi. Napadowe częstoskurcze komorowe najczęściej inicjowane są przez organiczne uszkodzenie mięśnia sercowego. Najczęściej występuje jako objaw zapalenia mięśnia sercowego, choroby wieńcowej i kardiomiopatii. Są one szczególnie niebezpieczne dla pacjentów.

Częstoskurcz nadkomorowy jest często spowodowane istnieniem anatomicznej dodatkowej drogi pomiędzy przedsionkami i komorami, którędy przewodzą się pobudzenia, albo taka pętla jest spowodowana tylko elektrycznymi właściwościami włókien przewodzących w sercu, z których jedne przewodzą wolniej, a drugie szybciej. Częstoskurcze nadkomorowe determinuje również tryb naszego życia. Dotyczą osób spożywających różne używki - duże ilości alkoholu, narkotyki, mocną kawę i czarną herbatę. Taki częstoskurcz także może towarzyszyć nerwicy.

Przeczytaj także: Częstoskurcz komorowy: przyczyny, objawy, leczenie

Częstoskurcz: objawy i badania

Prof. Bryniarski podkreśla, że podczas częstoskurczu chory może odczuwać także duszność lub ból za mostkiem, osłabienie, a nawet omdlenie na skutek spadku ciśnienia tętniczego. W przypadku bardzo szybkiej i nieefektywnej hemodynamicznie akcji serca, szczególnie w częstoskurczu komorowym może dojść do wstrząsu. Dlatego nie należy tego problemu bagatelizować.

- Każdy pacjent z takimi objawami powinien zgłosić się na wizytę u kardiologa, który zleci odpowiednie badania diagnostyczne, z których podstawowym jest 24-godzinna rejestracja EKG metodą Holtera. Postępowanie diagnostyczne obejmuje też poszukiwanie organicznej choroby serca, którą zawsze należy wykluczyć. Czasami, kiedy napady częstoskurczu występują bardzo rzadko musimy się uciec do bardzo wyrafinowanych metod diagnostycznych jak np. wszczepialny rejestrator, który może rejestrować EKG nawet przez kilka miesięcy - tłumaczy prof. Bryniarski.

Wizyta u kardiologa jest istotna ponieważ częstoskurcz może być objawem innej znacznie poważniejszej choroby, którą należy albo wykluczyć albo zacząć leczyć. Często zdarza się, że trzepotanie w klatce piersiowej pacjenci bagatelizują i zrzucają na tempo życia, stres i nerwicę. Okazuje się, że takie zaniedbanie może mieć tragiczne konsekwencje.

Częstoskurcz: leczenie

- Mając już diagnozę kardiolog oprócz leczenia farmakologicznego może zlecić leczenie zabiegowe - ablację przezskórną ognisk powstawania pobudzeń dodatkowych, czy dodatkowych dróg przewodzenia przedsionkowo-komorowego - dodaje prof. Bryniarski.

Prof. Bryniarski również zwraca uwagę na to, że jeśli pacjent nie jest trwale wyleczony zabiegiem ablacji, musi unikać sytuacji takich, które mogą wyzwolić częstoskurcz, czyli nadmierne napięcie emocjonalne, nadmierny wysiłek fizyczny, oraz stosowanie takich używek jak nikotyna, alkohol czy nadmierne ilości kawy lub herbaty.