Chromanie przestankowe: przyczyny i objawy. Jak leczyć chromanie przestankowe?

Chromanie przestankowe to ból i dyskomfort związany z chodzeniem oraz utykanie, wywołane zmianami w tętnicach. Chromanie przestankowe trzeba leczyć, gdyż może prowadzić nawet do amputacji nogi. Jakie są objawy chromania przestankowego i jak chromanie zdiagnozować?

Spis treści

1. Chromanie przestankowe: przyczyny
2. Chromanie przestankowe: objawy
3. Chromanie przestankowe: diagnoza
4. Chromanie przestankowe: konieczna zmiana trybu życia
5. Chromanie przestankowe: leczenie

Chromanie przestankowe to nie tylko utykanie. Chromanie przestankowe nazywane bywa chorobą wystaw sklepowych. Dlaczego? Otóż u chorych pojawia się tak silny ból w nodze, że zmusza ich do częstego zatrzymywania się, co daje wymuszoną okazję do podziwiania wystaw.

Słowo "chromanie" oznacza utykanie, ale w medycynie jest rozumiane szerzej, jako dyskomfort lub ból związany z chodzeniem. Chromanie może być spowodowane zmianami w układzie tętniczym - wówczas określane jest jako chromanie przestankowe - lub wywołane innymi chorobami nienaczyniowymi - wówczas określane jest jako chromanie rzekome. Przy zajęciu przez blaszkę miażdżycową tętnic trzewnych może pojawić się chromanie brzuszne, które objawia się bólem brzucha po zjedzeniu posiłku.

Chromanie przestankowe: przyczyny

Chromanie przestankowe następstwem stopniowego zwężania się tętnic doprowadzających krew do kończyn dolnych. Sprawcą jest blaszka miażdżycowa (zbudowana m.in. z cholesterolu, związków tłuszczu i białka, soli wapnia), która przylega do ściany tętnicy, co prowadzi do jej stwardnienia i zesztywnienia. Światło naczynia (wewnętrzna średnica) zwęża się, krew przepływa z coraz większym trudem i do kończyny napływa coraz mniej dobrze utlenowanej krwi. Jeżeli tętnica całkowicie zarośnie blaszką, krew nie będzie docierała do palców stopy, a to może się zakończyć rozwojem zmian martwiczych.

Chromanie przestankowe: objawy

Chromanie przestankowe rozwija się wolno, łatwo zlekceważyć pierwsze dolegliwości. Lekki ból, który pojawia się w łydce podczas chodzenia po płaskim terenie, składa się na karb przemęczenia mięśni czy niewygodnych butów. Z czasem jednak ból staje się coraz silniejszy, promieniuje do stopy, uda, biodra, a nawet pośladków. Jego umiejscowienie zależy od tego, która z tętnic jest zwężona, np. przy zwężeniu tętnicy podkolanowej ból pojawi się w łydce. U niektórych osób jedynym objawem rozwijającego się schorzenia jest drętwienie stopy - tak silne, że nie można na niej pewnie stanąć. Gdy chory przystanie, drętwienie i ból ustępują po 5-10 minutach, ale powracają, gdy zacznie iść. Chód osób cierpiących na chromanie przestankowe nazywa się chodem telegrafisty, bo chory idzie w tempie przypominającym wysyłanie sygnałów - chód, ból, stop, chód, ból, stop.

Chromanie przestankowe: diagnoza

Każdy, kto odczuwa podobne dolegliwości, powinien przebadać cały układ sercowo-naczyniowy, bo chorzy z chromaniem przestankowym są 4-krotnie bardziej narażeni na jego schorzenia. Warto wykonać USG Doppler, które pozwala ocenić przepływy krwi w dużych tętnicach, ujawnia zwężenia i niedrożność tętnic, złogi miażdżycowe i uszkodzenia naczyń.

Chromanie przestankowe: konieczna zmiana trybu życia

Gdy USG wykryje niebezpieczne zmiany w tętnicach, oprócz specjalistycznego leczenia konieczna jest zmiana trybu życia. Trzeba zerwać z nałogiem palenia, leczyć choroby przewlekłe (zwłaszcza nadciśnienie tętnicze i cukrzycę), zrzucić zbędne kilogramy, rozpocząć ćwiczenia, które usprawnią przepływ krwi i – jak mówią lekarze – płakać i chodzić, ponieważ dzięki temu w kończynie wytwarza się tzw. krążenie oboczne, czyli naturalny by-pass.

Chromanie przestankowe: leczenie

Skuteczność leczenia zależy od zdyscyplinowania pacjenta. Aby choroba nie postępowała i dawała mniej powikłań, należy przyjmować leki przeciwpłytkowe (kwas acetylosalicylowy), obniżyć poziom cholesterolu LDL poniżej 100 mg/dl (do 70 mg/dl przy dużym ryzyku chorób sercowo-naczyniowych i cukrzycy), ustabilizować ciśnienie tętnicze na poziomie poniżej 140/90 mmHg (u pacjentów z cukrzycą i chorobami nerek nie powinno przekraczać 130/80 mmHg), przyjmować leki zalecone przez lekarza.

Organizm wspomogą L-karnityna, witamina E i kwasy omega-3.

Możliwe jest też chirurgiczne leczenie chromania przestankowego. Zwykle polega ono na utworzeniu nowych dróg dla przepływu krwi, czyli stentgrafów lub by-passów. Chorzy powinni wiedzieć, że warto podjąć każdy wysiłek, aby zapanować nad chorobą, ponieważ u 70 proc. osób ze źle leczoną chorobą lub nieprzestrzegających zaleceń lekarskich dochodzi do amputacji kończyn ze względu na krytyczne niedokrwienie i obumarcie tkanek.

miesięcznik "Zdrowie"

Anna Jarosz

Konsultacja: lek. med. Grzegorz Bornstern