Ból w klatce piersiowej to nie zawsze objaw zawału. Co może być przyczyną?

Ból w klatce piersiowej występuje w przebiegu wielu schorzeń, nie tylko tych układu sercowo-naczyniowego. Ból w klatce piersiowej może pojawić się także w przebiegu chorób układu pokarmowego, nerwowego lub mięśniowo-szkieletowego. W związku z tym jego przyczyny są zróżnicowane. Co oznacza ból w klatce piersiowej?

Ból w klatce piersiowej to częsta dolegliwość zgłaszana lekarzom przez pacjentów. Najczęściej skarżą się oni na dyskomfort opisywany jako:

• ucisk
• rozrywanie
• wzdęcie z uczuciem odbijania
• niestrawność
• palenie
• tępy, kłujący, niekiedy ostry, przeszywający ból w klatce piersiowej

Ból ten może występować po prawej lub po lewej stornie klatki piersiowej, podczas wysiłku lub w spoczynku, podczas oddychania lub kaszlu, połykania, jak również w pozycji leżącej czy przy pochylaniu się.

Ból lub dyskomfort w klatce piersiowej występuje w przebiegu wielu schorzeń.

Niektóre z nich stanowią natychmiastowe zagrożenia dla życia (np. zawał serca).

Inne przyczyny bólu w klatce piersiowej mieszczą się w zakresie od poważnych, potencjalnie zagrażających życiu, do powodujących zwykłe uczucie dyskomfortu. Często nie udaje się ustalić przyczyny bólu.

Spis treści

1. Ból w klatce piersiowej - schorzenia układu sercowo-naczyniowego
2. Ból w klatce piersiowej - schorzenia układu oddechowego
3. Ból w klatce piersiowej - schorzenia układu pokarmowego
4. Ból w klatce piersiowej - inne przyczyny
5. Ból w klatce piersiowej a leki

Ból w klatce piersiowej - schorzenia układu sercowo-naczyniowego

• dławica piersiowa (ostry zespół wieńcowy/niestabilna dławica piersiowa, stabilna dławica piersiowa) charakteryzuje się ostrym, gniotącym bólem promieniującym do szczęki lub przedramienia. Ból ten najczęściej pojawia się po wysiłku i ustępuje w spoczynku
• tętniak rozwarstwiający aorty piersiowej objawia się nagłym, rozrywającym bólem w klatce piersiowej i plecach. U niektórych pacjentów może dojść do omdlenia, udaru lub niedokrwienia kończyn dolnych. Co charakterystyczne, tętno i ciśnienie krwi w kończynach może być różne. Czynnikami ryzyka pojawienia się tego rodzaju tętniaka są wiek (powyżej 55. roku życia) i nadciśnienie tętnicze
• zapalenie osierdzia stwierdza się, gdy pacjent skarży się na stały lub przerywany ostry ból w klatce piersiowej, często nasilający się podczas oddychania, połykania lub w pozycji leżącej. Uczucie ulgi pojawia się przy pochyleniu do przodu. Ponadto zauważalne jest poszerzenie żył szyjnych
• zapalenie mięśnia sercowego diagnozuje się, gdy pojawiają się gorączka, duszność, zmęczenie, ból w klatce piersiowej, a w niektórych przypadkach objawy niewydolności serca, zapalenia osierdzia lub obu. Zapalenie mięśnia sercowego może być powikłaniem po zakażeniach wirusowych (lub o innej przyczynie)
• dla zawału serca charakterystyczny jest gwałtowny, uciskający ból w klatce piersiowej, a konkretnie za mostkiem, często promieniujących do żuchwy i lewego barku. Charakterystyczne są także bladość, poty, znaczne osłabienie, niekiedy duszność i charczący oddech
• kardiomiopatia przerostowa - charakterystyczne są wysiłkowe bóle dławicowe - są to bóle w klatce piersiowej - za mostkiem, które mają charakter bólu piekącego, rozpierania, ucisku. Mogą promieniować do żuchwy, kończyn górnych, zwłaszcza lewej. Pojawiają się w czasie wysiłku i ustępują w ciągu 3-5 minut po jego zaprzestaniu.

Ból w klatce piersiowej - schorzenia układu oddechowego

• zatorowość płucna to schorzenie, które charakteryzuje ból opłucnowy, duszność i tachykardia (przyspieszenie akcji serca powyżej 100 uderzeń na minutę). Niekiedy mogą pojawić się nieznaczna gorączka, krwioplucie, a nawet wstrząs
• zapalenie płuc charakteryzują gorączka, dreszcze, kaszel i odpluwanie ropnej plwociny. Często pojawiają się także duszność, tachykarida
• odma opłucnowa objawia się spłyconym, przyspieszonym oddechem i bólem w klatce piersiowej, który czasami promieniuje do ramienia, szyi lub brzucha; najbardziej niebezpieczna jest odma prężna, która objawia się znaczącą dusznością, hipotensją, poszerzeniem żył szyjnych. Niekiedy może być wyczuwalna obecność powietrza pod skórą
• zapalenie opłucnej, które niekiedy jest poprzedzone zapaleniem płuc, zatorowością płucną lub wirusowym zakażeniem dróg oddechowych, objawia się bólem podczas oddychania i kaszlem;

Ból w klatce piersiowej - schorzenia układu pokarmowego

• rozerwanie przełyku powoduje nagły, silny ból po wcześniejszych wymiotach lub zabiegach instrumentacyjnych (np. gastroskopii, lub echokardiografii przezprzełykowej)
• zapalenie trzustki objawia się bólem w nadbrzuszu lub w dolnej części klatki piersiowej, nasilający się w pozycji leżącej, a uczucie ulgi pojawia się przy pochyleniu do przodu. Mogą pojawić się także wymioty, tkliwość w nadbrzuszu, a nawet wstrząs. Na zapalenie trzustki są szczególnie narażone osoby, które często spożywają alkohol lub chorują na kamicę dróg żółciowych
• choroba wrzodowa objawia się nawracającym niejasnym uczuciem dyskomfortu w nadbrzuszu lub prawym górnym kwadracie brzucha u osób palących papierosy lub nadużywających alkoholu. Uczucie ulgi pojawia się po posiłku, zastosowaniu środków zobojętniających lub w obu przypadkach

WARTO WIEDZIEĆ: Maska brzuszna zawału serca: nietypowe objawy zawału

• refluks żołądkowo-przełykowy objawia się bólem klatki piersiowej o charakterze pieczenia, promieniującym do gardła. Ból ten nasila się przy pochylaniu się do przodu lub w pozycji leżącej, a uczucie ulgi pojawia się po zastosowaniu środków zobojętniających
• choroby dróg żółciowych charakteryzuje nawracający dyskomfort w prawym górnym kwadracie brzucha lub nadbrzuszu, występujący po spożyciu posiłków (ale nie po wysiłku)
• zaburzenia motoryki przełyku objawia się długotrwałym bólem o podstępnym początku, niekoniecznie występującym podczas połykania. Zwykle pojawiają się także trudności w połykaniu

Ból w klatce piersiowej - inne przyczyny

Inną, częstą przyczyną bólu w klatce piersiowej jest ból mięśniowo-szkieletowy ze strony ściany klatki piersiowej (pourazowy, z nadwyrężenia, kostno-chrzęstny). Jest to ból długotrwały, trwający kilka dni lub dłużej, pogarszający się podczas ruchów biernych i czynnych.

Ból w klatce piersiowej może wskazywać także na nowotwory klatki piersiowej. Wówczas pojawiają się objawy przewlekłej choroby: utrata masy ciała, gorączka, powiększenie węzłów chłonnych, kaszel.

Inną przyczyną dyskomfortu w klatce piersiowej może być półpasiec, który objawia się ostrym, pasmowym, jednostronnym bólem w środkowej części klatki piersiowej. Mogą pojawić się także typowo linijne, pęcherzykowate zmiany skórne. Ból może wystąpić kilka dni przed wystąpieniem zmian skórnych.

Ból w klatce piersiowej może być wywołany przez stres. Wówczas chory odczuwa spięcie i poddenerwowanie, co może wskazywać nawet na nerwicę. Wówczas ból ma źródło w psychice.

Ból w klatce piersiowej a leki

Ból w klatce piersiowej mogą wywołać także leki, m.in. te, które przyczyniają się do skurczu naczyń wieńcowych (m.in. tryptany, inhibitory fosfodiesterazy), jak również niesteroidowe leki przeciwzapalne.

Monika Majewska