Escitalopram - działanie, właściwości, wskazania, dawkowanie escitalopramu

Escitalopram należy do grupy leków o działaniu przeciwdepresyjnym. Innymi lekami z tej grupy są fluoksetyna, paroksetyna, sertralina czy citalopram. Co wyróżnia escitalopram od wymienionych wyżej leków to fakt, iż wywołuje znacznie mniej działań niepożądanych, a jest równie skuteczny lub nawet przewyższa skutecznością leki starszej generacji. Escitalopram jest polecany jako lek pierwszego rzutu w leczeniu depresji.

Spis treści

1. Działanie escitalopramu
2. Wskazania do stosowania escitalopramu 
3. Escitalopram - dawkowanie
4. Escitalopram - przeciwwskazania
5. Escitalopram - środki ostrożności
6. Escitalopram - działania niepożądane

Działanie escitalopramu

SSRI jest to grupa leków które są inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny. Escitalopram jest enancjomerem citalopramu więc jego działanie jest zbliżone do oryginału. Jednakże escitalopram przewyższa swój pierwowzór większą selektywnością do receptorów serotoninowych (5-HT).

Z tego powodu jest nazywany selektywnym inhibitorem wychwytu zwrotnego serotoniny. Po podaniu doustnym wchłania się niemal całkowicie do krwi. Jego działanie polega na zwiększeniu ilości serotoniny w przestrzeniach między synapsami co prowadzi do jej zwiększonego przekaźnictwa w układzie nerwowym.

Wskazania do stosowania escitalopramu 

Escitalopram jest stosowany w leczeniu:

• depresji
• lęku napadowego, który może przebiegać z agorafobią
• lęku społecznego tzw. fobii społecznej
• zaburzeń obsesyjno - kompulsywnych.

Ponieważ działanie escitalopramu jest zauważalne stosunkowo szybko od rozpoczęcia leczenia, jest on polecany dla osób aktywnych zawodowo, które chcą jak najszybciej wrócić do codziennych obowiązków.

Ze względu na korzystny profil farmakokinetyczny oraz selektywność wobec receptora serotoninowego, escitalopram jest zalecany w leczeniu osób starszych. Jego stosunkowo niewielki współczynnik interakcji z innymi lekami oraz brak poważnych działań niepożądanych powoduje, że jest to lek korzystny dla osób po 65 roku życia, które przyjmują wiele leków.

Ostatnio badacze rozważali włączenie escitalopramu nie tylko do terapii lęku u osób starszych ale także w celu ograniczenia objawów otępienia u pacjentów geriatrycznych.

Escitalopram - dawkowanie

Pacjent powinien stosować lek dokładnie według zaleceń lekarza psychiatry.

Escitalopram występuje w dawkach : 5 mg, 10 mg, 15 mg i 20 mg. Dawką maksymalną jest 20 mg/dobę.

Specjaliści zwykle rozpoczynają leczenie pacjenta od dawki 10 mg. Po obserwacji reakcji pacjenta na lek psychiatra może zadecydować o zwiększeniu dawki lub jej zmniejszeniu.

Ważne jest aby pacjent sam nie podejmował decyzji o zwiększeniu dawki lub odstawieniu leku. Jeśli osoba leczona poczuje się dobrze należy kontynuować terapię a ewentualne zmiany konsultować z lekarzem. Jeśli wystąpią u pacjenta działania niepożądane powinien on najpierw zadzwonić do lekarza i w żadnym razie nie odstawiać nagle leku, chyba że lekarz zadecyduje inaczej. Nagłe zakończenie terapii może skutkować wystąpieniem objawów odstawienia leku.

Według licznych badań klinicznych efekty leczenia escitalopramem można zauważyć dużo szybciej niż w przypadku citalopramu lub innych SSRI. Poprawy stanu pacjenta można spodziewać się już po 1 tygodniu zażywania leku. Oczywiście szybkość reakcji zależy indywidualnie od pacjenta i zaawansowania jego choroby.

Escitalopram - przeciwwskazania

Escitalopramu nie powinno się stosować: 

• w przypadku, jeśli pacjent jest nadwrażliwy na escitalopram lub citalopram bądź inny składnik leku.
• jeśli pacjent już jest leczony innymi lekami przeciwdepresyjnymi z grupy SSRI lub nieselektywnymi nieodwracalnymi inhibitorami monoaminooksydazy (MAO).
• w przypadku stosowania innych leków, takich jak leki serotoninergiczne, nieselektywne inhibitory MAO, selektywne odwracalne inhibitory MAO należy zachować szczególną ostrożność. We wszystkich wymienionych wyżej przypadkach pacjent narażony jest na wystąpienie zespołu serotoninowego. Jest to stan, w którym w organizmie jest za dużo serotoniny. Jego objawy to: pobudzenia, drżenia mięśni, drgawki, hipertermia. Jest to stan bardzo poważny i zagrażający życiu. Jeśli u pacjenta wystąpią takie objawy należy odstawić lek i zacząć leczenie objawowe na intensywnej terapii.
• u pacjentów z wydłużonym odcinkiem QT lub z wrodzonym zespołem wydłużonego odcinka QT. Podawanie leku pacjentom którzy jednocześnie przyjmują leki wydłużające odcinek QT nie jest zalecane.

Escitalopram - środki ostrożności

1. W Polsce zatwierdzono leczenie escitalopramem osób powyżej 18 roku życia. Jest to spowodowane zwiększonym u osób młodych, młodzieży i dzieci ryzykiem zachowań samobójczych. Składają się one na myśli samobójcze, okaleczanie się i próby samobójcze. Dodatkowo u młodzieży i dzieci zauważono w badaniach klinicznych zachowania agresywne, wrogość, przejawy gniewu. Ponieważ nie do końca można przewidzieć skutki podania escitalopramu dzieciom i młodzieży, leczenie tych grup wiekowych tą substancją nie jest wskazane. Nie tylko jest to podyktowane ryzykiem myśli samobójczych ale również trudnym do przewidzenia wpływem tego leku na rozwój umysłowy i emocjonalny młodzieży i dzieci. Młode osoby przejawiające myśli samobójcze przed leczeniem, nie powinny przyjmować escitalopramu ponieważ w pierwszym okresie leczenia myśli te mogą się nasilić.
2. Escitalopram w pierwszym okresie leczenia może pogłębiać stany lękowe u pacjentów leczonych na lęk napadowy lub społeczny. Lekarz powinien monitorować stan pacjenta i umożliwić pacjentowi kontakt w razie napadu silnego lęku.
3. Jeśli u pacjenta występowały wcześniej ataki padaczki, cierpi na padaczkę lub atak nastąpił po podaniu leku, powinno się odstawić lek i zmienić strategię leczenia wykorzystując inną substancję.
4. Podczas przyjmowania escitalopramu może wystąpić wzmożony apetyt. Taka informacja jest szczególnie ważna dla pacjentów z cukrzycą. Lekarz powinien rozważyć czy ten lek jest odpowiedni dla pacjenta jeśli grozi on pogorszeniem glikemii u cukrzyka.
5. Jednym z działań niepożądanych escitalopramu są krwawienia śródskórne. Mogą pojawić się wybroczyny lub plamica. Ryzykiem wystąpienia tego działania niepożądanego jest jednoczesne przyjmowanie przez pacjenta leków przeciwzakrzepowych. Do leków które także zmniejszają krzepliwość krwi należą kwas acetylosalicylowy, niesteroidowe leki przeciwzapalne, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne TLPD. W przypadku jeśli osoba przyjmuje takie leki powinna poinformować o tym lekarza. Pacjenci ze skaza krwotoczna nie powinni leczyć się escitalopramem.
6. Leczenie escitalopramem pacjentów z chorobami serca i jaskrą powinno przebiegać z zachowaniem ostrożności.
7. Pacjenci, którzy przyjmują escitalopram, nie powinni zażywać leków ziołowych z dziurawcem zwyczajnym.
8. Po długotrwałej terapii lub po nagłym zaprzestaniu leczenia mogą pojawić się objawy odstawienia obejmujące zawroty głowy, zaburzenia czucia, zaburzenia snu, lęk, nudności, pocenie się, bóle głowy, drażliwość, chwiejność emocjonalna, zaburzenia widzenia. Objawy te zwykle mają charakter przemijający. Aby uniknąć takiej reakcji organizmu na odstawienie escitalopramu zaleca się odstawienie leku stopniowo. Decyzję w jaki sposób odstawić lek podejmuje lekarz prowadzący.
9. Podczas ciąży lub karmienia piersią leczenie escitalopramem jest niewskazane.

Escitalopram - działania niepożądane

Działania niepożądane mają największe nasilenie w pierwszych tygodniach leczenia. Wraz z postępem terapii tracą na intensywności.

Do najczęstszych objawów niepożądanych escitalopramu zalicza się:

• zmniejszenie łaknienia
• niepokój, nerwowość
• zmniejszenie libido
• senność lub bezsenność
• zawroty głowy
• drżenia i parestezje
• zapalenie zatok
• ziewanie
• biegunka
• zaparcie
• wymioty
• suchość w jamie ustnej
• zwiększona potliwość.

W razie wątpliwości czy dany symptom jest działaniem niepożądanym leku należy skonsultować się z lekarzem bądź farmaceutą.