Buprenorfina - wskazania, przeciwwskazania, skutki uboczne
Buprenorfina jest to półsyntetyczny opioid, podawany szczególnie w postaci transdermalnej, która pozwala ominąć efekt pierwszego przejścia. Buprenorfina jest częściowym agonistą receptorów µ (MOR) oraz antagonistą receptorów δ (DOR) i κ (KOR). Lek został po raz pierwszy opatentowany w 1965 roku. W postaci pozajelitowej stosowany jest w medycynie od 1978 roku, w postaci tabletki podjęzykowej od 1981 roku, a w latach 90 wprowadzono system transdermalny. Lek można zakupić w aptece za okazaniem recepty.
Spis treści
- Skład buprenorfiny
- Działanie buprenofiny
- Zastosowanie buprenofiny
- Wskazania do stosowania buprenofiny
- Przeciwwskazania do stosowania buprenofiny
- Dawkowanie buprenofiny
- Środki ostrożności
- Działania niepożądane buprenofiny
- Interakcja z innymi lekami oraz chorobami
- Ciąża oraz karmienie piersią
- Przechowywanie leku
Skład buprenorfiny
Tabletka (Bunondol 0,2 /0,4 mg) zawiera:
- substancję czynną: w postaci buprenorfiny chlorowodorku;
- substancje pomocnicze: laktoza jednowodna, skrobia kukurydziana, powidon K-25, magnezu stearynian.
System transdermalny (Transtec 35 μg/h,20 mg; Transtec 52,5 μg/h, 30 mg; Transtec 70 μg/h, 40 mg) zawiera:
- substancje czynną buprenorfiny (Buprenorphinum);
- substancje pomocnicze: matryca adhezyjna (zawierająca buprenorfinę), matryca adhezyjna (nie zawierająca buprenorfiny), folia separująca umieszczona między matrycami adhezyjnymi z i bez buprenorfiny, zewnętrzna warstwa pokrywająca, osłonka usuwalna pokrywająca powierzchnię matrycy adhezyjnej zawierającej buprenorfinę.
Działanie buprenofiny
Buprenorfina charakteryzuje się właściwościami przeciwbólowymi i znieczulającymi. Posiada złożony mechanizm działania, gdyż jest częściowym agonistą receptorów µ oraz antagonistą receptorów δ i κ. Wpływa także na receptory dla nocyceptyny (NOP), zwane receptorami orfaninowymi (FQ) lub κ-3. Działanie buprenorfiny w porównaniu do morfiny jest ok. 30 razy silniejsze oraz dłuższe.
Zastosowanie buprenofiny
Buprenorfina znalazła zastosowanie w leczeniu:
- bólu o umiarkowanym i dużym nasileniu w przebiegu chorób nowotworowych
- bólu o dużym nasileniu w przebiegu innych chorób.
Wskazania do stosowania buprenofiny
Zaleca się stosowanie leku w bólach różnego pochodzenia umiarkowanego do silnego, wymagającego zastosowania opioidowego leku przeciwbólowego.
Przeciwwskazania do stosowania buprenofiny
Nie należy stosować leku w przypadku uczulenia na buprenorfinę lub uczulenie na jakikolwiek moduł wymieniany w składzie leku.
Dawkowanie buprenofiny
Lek należy stosować zgodnie z opisem w ulotce dla pacjenta lub według konkretnych wytycznych oraz zaleceń lekarza lub farmaceuty. W razie wątpliwości należy zwrócić się o pomoc do lekarza lub farmaceuty.
Środki ostrożności
W czasie stosowania leku należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów z chorobami układu oddechowego ze względu na ryzyko zaburzenia oddychania oraz z zaburzeniami czynności wątroby.
Buprenorfinę powinno się stosować ostrożnie u pacjentów z:
- niewydolnością kory nadnerczy,
- niedoczynnością tarczycy,
- rozrostem gruczołu krokowego,
- zaburzeniami psychicznymi,
- zwężeniem cewki moczowej
- oraz zahamowaniem czynności ośrodkowego układu nerwowego.
Działania niepożądane buprenofiny
Buprenorfina może powodować:
- zaburzenia układu immunologicznego,
- zaburzenia metabolizmu i odżywiania,
- utrata łaknienia,
- zaburzenia psychiczne,
- splątanie,
- zaburzenia snu,
- niepokój ruchowy,
- duszność,
- omamy,
- uczucie lęku,
- koszmary senne,
- zmniejszenie popędu płciowego,
- uzależnienie,
- nagłe zmiany nastroju,
- zawroty głowy,
- bóle głowy,
- nadmierne uspokojenie,
- senność,
- pogorszenie koncentracji,
- zaburzenia mowy,
- uczucie zdrętwienia,
- zaburzenia równowagi,
- parestezje,
- drgania pęczkowe mięśni,
- nieprawidłowe odczuwanie smaku,
- zaburzenia widzenia,
- nieostre widzenie,
- obrzęk powiek,
- uderzenia gorąca,
- zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia i inne.
Interakcja z innymi lekami oraz chorobami
W celu uniknięcia niepożądanych dolegliwości należy poinformować lekarza lub farmaceutę o wszystkich lekach stosowanych aktualnie lub w ostatnim czasie, a także o lekach, które pacjent zamierza stosować.
Należy również poinformować lekarza o obecnym stanie zdrowia, o chorobach lub dodatkowych dolegliwościach chorobowych z jakimi się zmagamy.
Głównie nie należy łączyć buprenofiny z pochodnymi fenotiazyny i trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi, gdyż zwiększa to ryzyko wystąpienia zahamowania czynności oddechowej.
Ciąża oraz karmienie piersią
Przed zastosowaniem leku, należy poinformować lekarza o ciąży lub o karmieniu piersią. Przeważnie nie zaleca się stosowania buprenorfiny u kobiet w ciąży oraz podczas karmienia piersią.
Przechowywanie leku
Lek należy przechowywać w odpowiednim miejscu, które jest niewidoczne oraz niedostępne dla dzieci. Przechowywać w suchym miejscu w temperaturze poniżej 25°C, w oryginalnym opakowaniu.
Nie powinno się stosować leku po upływie terminu ważności znajdującego się na opakowaniu. Termin ważności oznacza ostatni dzień danego miesiąca.
Porady eksperta