Nieprzyjemny zapach z ust: jak pozbyć się nieświeżego oddechu

2021-10-20 13:14

Nieprzyjemny zapach z ust może zepsuć randkę, zrazić znajomych, przeszkodzić w karierze. Rozprawić się z nieświeżym oddechem można, myjąc zęby po każdym posiłku, regularnie usuwając kamień u dentysty czy stosując odpowiednią dietę.

Nieprzyjemny zapach z ust: jak pozbyć się nieświeżego oddechu
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Nieprzyjemny zapach z ust: zaniedbane zęby
  2. Nieprzyjemny zapach z ust: choroby gardła, nosa i zatok
  3. Nieprzyjemny zapach z ust: inne powody
  4. Nieprzyjemny zapach z ust: choroby przewodu pokarmowego
  5. Nieprzyjemny zapach z ust może mieć źródło w płucach
  6. Nieprzyjemny zapach z ust - domowe SOS
Higiena jamy ustnej

Nieświeży oddech jest na tyle krępującą przypadłością, że nawet między bliskimi sobie osobami nie zawsze się o niej mówi. Tymczasem jest to dolegliwość bardzo powszechna, bo każdy z nas w jakimś momencie z nią się styka. Jak z nią walczyć? Jest na to kilka sprawdzonych sposobów, ale żeby wybrać ten właściwy, trzeba więcej wiedzieć o przyczynach nieprzyjemnego zapachu z ust.

Nieprzyjemny zapach z ust: zaniedbane zęby

Jak dowodzą badania prowadzone w wielu krajach, przyczyna nieświeżego oddechu zdecydowanie najczęściej (aż 87 proc. przypadków) tkwi w jamie ustnej. A dokładniej – jest skutkiem zaniedbania lub niewłaściwej jej higieny. Na niedomytych zębach gromadzi się płytka, składająca się z resztek pokarmów, która jest świetną pożywką dla różnych drobnoustrojów, m.in. bakterii i grzybów. Mają one sprzyjające warunki do szybkiego mnożenia się, a następstwem tego jest próchnica, choroby dziąseł i śluzówki. Tym schorzeniom zwykle zaś towarzyszy nieprzyjemny zapach gnilny.

Stomatolodzy oceniają, że choroby zębów i przyzębia są odpowiedzialne za ponad 30 proc. przypadków nieświeżego oddechu.

Niemal równie częstą przyczyną problemu są protezy zębowe, szczególnie wykonane z akrylu. Jest on materiałem porowatym, dlatego w razie niedostatecznej higieny wnikają do niego i szybko się mnożą bakterie i grzyby. Nieszczelne korony czy mosty, pod które dostają się i zalegają resztki pożywienia, to także źródło gnilnej woni z ust.

Ale zdecydowanie najczęściej (ok. 41 proc. przypadków) winę za brzydki zapach z ust ponosi nalot na tylnej części języka, w którym mnożą się bakterie beztlenowe. Jednym z produktów metabolizmu tych drobnoustrojów są przykre dla węchu lotne związki siarki (siarkowodór, siarczek dimetylu, merkaptan metylu).

  • Nasza rada

Musisz oddać się w ręce dentysty – wyleczyć zęby i dziąsła, usunąć zepsute korzenie, zlikwidować przetoki, stany zapalne. Trzeba również skontrolować stan protez lub pojedynczych sztucznych zębów i ewentualnie je uszczelnić albo wymienić. Potem wszystko zależeć będzie od prawidłowej higieny jamy ustnej.

  • Myj zęby po każdym posiłku, a przynajmniej starannie wypłucz usta lub przez 10–15 minut żuj gumę bez cukru.
  • Czyść też język – usuwaj nalot specjalną skrobaczką do języka lub szczotką do zębów.
  • Po wieczornym myciu zębów użyj płukanki do ust, która choć w części usuwa drobnoustroje i redukuje odkładanie się płytki nazębnej.
  • Regularnie usuwaj kamień nazębny u dentysty.

Nieprzyjemny zapach z ust: choroby gardła, nosa i zatok

Masz zdrowe zęby i dziąsła, dbasz o higienę jamy ustnej? Jeśli mimo to wyczuwasz niemiłą woń w swoim oddechu, odwiedź laryngologa, bo drugim w kolejności – po dentystycznych – sprawcą problemu są schorzenia gardła, nosa i zatok.

Ta właśnie przyczyna jest prawdopodobna u osób, którym dokucza alergiczny nieżyt nosa, często miewają anginy, zapalenia zatok. W takich infekcjach w migdałkach tworzą się nisze, w których lubią zalegać resztki jedzenia. Podczas procesu ich rozkładania bakterie beztlenowe wytwarzają duże ilości związków siarki. W niszach migdałkowych może też gromadzić się wydzielina, która spływa z chorych zatok i nosa.

Problem narasta, jeśli dochodzą do tego zaburzenia w pracy ślinianek. Normalnie ślina wypłukuje bakterie nie tylko z jamy ustnej, ale przemywa także gardło i migdałki. Gdy więc jej wydzielanie maleje, bakterie biorą górę.

  • Nasza rada

Koniecznie odwiedź laryngologa – by skontrolować stan migdałków i zatok. Lekarz może też sprawdzić, czy nie masz skrzywionej przegrody nosowej, co sprzyja zaleganiu wydzieliny w zatokach i nosie. W razie potrzeby zaleci terapię, której celem będzie udrożnienie dróg oddechowych (np. antybiotykoterapia, punkcja zatok, korekta przegrody nosowej, usunięcie migdałków).

Czy wiesz, że...

W czasie snu procesy gnilne w jamie ustnej nasilają się. Dlaczego? W ciągu dnia do ust stale napływa ślina. Ma odczyn lekko zasadowy i jest bogata w tlen, więc hamuje mnożenie się bakterii beztlenowych, które produkują cuchnące związki siarki. Podczas snu ilość śliny wytwarzanej w ciągu godziny zmniejsza się, i to aż 50-krotnie. Rezultatem jest woń porannego oddechu i nieprzyjemny smak w ustach, spowodowany wysuszeniem śluzówki. Wystarczy jednak umyć zęby, by problem zniknął.

Nieprzyjemny zapach z ust: inne powody

  • Zaburzenia równowagi hormonalnej, np. podczas miesiączki i menopauzy – wydziela się wtedy mniej śliny, co prowadzi do zachwiania równowagi flory bakteryjnej w ustach i zwiększonego wydzielania związków siarki.
  • Silny stres – hormon stresu hamuje wydzielanie śliny (stąd dobrze znane uczucie zasychania w ustach).
  • Stosowanie diety odchudzającej lub głodówki – często wiąże się to z odwodnieniem organizmu.
  • Przyjmowanie leków odwadniających i przeciw nadciśnieniu tętniczemu – wysuszają gardło i usta, hamują wydzielanie śliny.

Nieprzyjemny zapach z ust: choroby przewodu pokarmowego

Rzadko, bo tylko w ok. 8 proc. przypadków, winę za niemiłą woń ponoszą schorzenia gastryczne – infekcje (grzybicze) przewodu pokarmowego, choroba wrzodowa, zapalenie błony śluzowej żołądka, nieżyt przewodu pokarmowego, zespół złego wchłaniania, za mała ilość enzymów wydzielanych przez trzustkę i wątrobę.

  • Nasza rada

Zastosowanie lżej strawnej diety i wyeliminowanie z niej wszelkich produktów, które mogłyby zaostrzać dolegliwości żołądkowe (np. potraw tłustych, smażonych, pikantnych), może okazać się niewystarczające. Wtedy konieczna jest wizyta u gastrologa.

Zrób to koniecznie

Test zapachu

Wiadomo, że najtrudniej jest sprawdzić własny oddech. Ale i na to są sposoby. Test należy przeprowadzić 2–3 godziny po posiłku, bo wtedy w ustach jest najwięcej bakterii.

  • Jak najdalej wysuń język i jego tylną część potrzyj palcem owiniętym gazą, a po chwili ją powąchaj.
  • Suchą szczoteczką szoruj zęby przez 2-3 minuty, jak przy zwykłym myciu. Odczekaj pół minuty i powąchaj szczoteczkę.
  • Wyczyść przestrzenie między zębami nicią dentystyczną i po chwili ją powąchaj.

Są także dokładniejsze metody, którymi można sprawdzić "jakość" oddechu.

  • Służy do tego m.in. halimetr, który przypomina alkomat – dmuchasz, a urządzenie mierzy stężenie lotnych związków siarki w wydychanym powietrzu. W taki sprzęt wyposażone są niektóre gabinety stomatologiczne.
  • Bardziej precyzyjnym badaniem jest chromatografia gazowa, która pozwala ocenić skład i stężenie poszczególnych związków w wydychanym powietrzu.

Nieprzyjemny zapach z ust może mieć źródło w płucach

Przykry zapach może brać swój początek w płucach. Jak to się dzieje? Gdy zjemy cebulę, zawarte w niej lotne związki przenikają do płuc i są wyczuwalne w oddechu jeszcze kilka godzin po jedzeniu. Badania wykazały, że nawet jeśli nie zje się czosnku, tylko potrze nim spód stopy, oddech nabiera czosnkowego zapachu. Po wypiciu alkoholu płuca i krew też przesycają się jego zapachem.

  • Nasza rada

Jedynym sposobem jest… skorygowanie diety. Wystarczy wyeliminować z niej cebulę (zwłaszcza surową), czosnek i bardzo pikantne przyprawy.

Nieprzyjemny zapach z ust - domowe SOS

W zamaskowaniu przykrego oddechu pomaga żucie aromatycznych ziół – natki pietruszki, koperku, bazylii, mięty. Dobrze jest także choć raz dziennie wypłukać gardło i usta naparem z rumianku lub szałwii. Te zioła mają właściwości odkażające i antybakteryjne. Miej pod ręką goździki lub ziarnka kawy. W razie potrzeby rozgryź je i trzymaj w ustach. Antybakteryjnie działa też cynk (np. w postaci tabletek do ssania) – obniża poziom lotnych związków siarki i hamuje ich powstawanie. Dbaj też, by regularnie pić – często, ale tylko po kilka łyków. Dzięki temu wypłuczesz bakterie z jamy ustnej i nie dopuścisz do wysuszenia się śluzówek.