Ubytki w zębach: przyczyny i rodzaje, leczenie
Ubytki w zębach to po prostu zmiany próchnicowe czyli potocznie dziury w zębach. Są niebezpieczne, więc jeśli się pojawią, trzeba szybko zacząć działać. Próchnica rozwija się najczęściej w zagłębieniach na powierzchniach żujących zębów trzonowych, pomiędzy zębami, a także w pobliżu linii dziąseł. Jakie są rodzaje ubytków i jak się je leczy?
Ubytki w zębach, czyli jak mówimy potocznie dziury w zębach, to efekt próchnicy. Jak powstaje próchnica? Za próchnicę odpowiedzialne są bakterie, które rozkładając cukry, produkują kwasy organiczne. Głównie należą do gatunku Streptococcus mutans. Tworzą miękki, szczelnie przylegający do powierzchni zębów, żółty nalot fachowo nazywany płytką nazębną. Drobnoustroje stanowią aż 80 proc. jej masy, natomiast pozostałe 20 proc. to organiczne podłoże, która ułatwia im przyleganie do szkliwa. Jeśli nie myjesz prawidłowo zębów, płytka narasta, dochodzi do rozpulchnienia szkliwa a z czasem powstaje ubytek.
Jak wykryć ubytki w zębach?
Najlepszym sposobem wykrycia ubytków są regularne wizyty kontrolne u dentysty. Tylko on może stwierdzić z całą pewnością, czy masz zmiany próchnicze. To dlatego, że często rozwijają się one pod powierzchnią zęba, gdzie trudno je dostrzec. Wszyscy, bez względu na wiek, jesteśmy narażeni na ich powstawanie. Ale ubytek ubytkowi nierówny, są ich różne rodzaje:
- ubytki koronowe — występują najczęściej i są zazwyczaj zlokalizowane na powierzchniach żujących lub pomiędzy zębami
- ubytki korzeniowe — wraz z wiekiem dziąsła cofają się, częściowo odsłaniając korzenie zębów, które są szczególnie narażone na próchnicę, bo nie pokrywa je szkliwo
- próchnica nawracająca — pojawia się wokół istniejących wypełnień i koron, bo tu szczególnie łatwo gromadzi się płytka nazębna
Dorośli są szczególnie narażeni na ubytki, jeżeli występuje u nich suchość w jamie ustnej — choroba spowodowana niedostatecznym wydzielaniem śliny. Suchość w jamie ustnej może być spowodowana innymi chorobami, leczeniem, radioterapią i chemioterapią; w zależności od przyczyny może ona być chwilowa (trwająca dni lub miesiące) bądź trwała.
Leczenie ubytków w zębach
Ubytki są bardzo poważnym zagrożeniem. We wczesnym stadium próchnicy, gdy na zębie jest jedynie niewielka plamka (tzw. próchnica początkowa) dentysta oczyszcza ząb i nakłada fluor w żelu lub lakierze. Zabieg powtarza się kilka razy. Jeśli jednak jest choćby najmniejsza dziurka, konieczne jest plombowanie. Nieleczona zmiana próchnicza może zniszczyć ząb i zabić delikatne nerwy w jego środku, co może prowadzić do wytworzenia się ropnia — obszaru zakażenia przy wierzchołku korzenia. Gdy powstanie już ropień, może on być leczony jedynie metodą kanałową, przez zabieg chirurgiczny lub przez ekstrakcję zęba.
Chcesz zapobiec ubytkom w zębach?
- szczotkuj zęby co najmniej dwa razy dziennie, pastą z fluorem, nie zapominaj o nitce i płynie do płukania
- pamiętaj o wizytach kontrolnych u dentysty i regularnym usuwaniu kamienia nazębnego
- ogranicz w diecie ilość produktów bogatych w skrobię i cukry, unikaj ich w formie przekąsek
Porady eksperta