Znajdziesz kota na tym obrazku? To być może potrzebujesz pomocy psychiatry

2024-10-21 14:52

To po prostu układ przypadkowych, nic nieznaczących plam? A może wśród nich ukryło się jakieś zwierzę i na ciebie czyha? Przyjrzyj się uważnie obrazkowi, a jeśli zauważysz kota, przeczytaj do końca. Według badaczy z Cambridge to mogą być objawy psychotyczne i wymagają wyjaśnienia.

Znajdziesz kota na tym obrazku? To być może potrzebujesz pomocy psychiatry
Autor: GettyImages/Alan Szmit

Jeszcze w XX wieku diagnostyka w psychiatrii w znacznym stopniu opierała się na dość prostych testach obrazkowych.

Ponieważ wielokrotnie prowadziło to do błędnych, wręcz szkodliwych diagnoz, zwłaszcza w zakresie zachowań seksualnych, "podświadomości", stopniowo wycofywano się z takich rozwiązań na rzecz skomplikowanych testów, obserwacji etc.

Okazuje się jednak, że analiza postrzegania plam wcale nie odeszła do lamusa i może czasem służyć przesiewowemu wykrywaniu pewnych nieprawidłowości lub szczególnych cech osobniczych.

Widzisz kota? Może masz skłonność do halucynacji, a może wcale nie.

"Zachęcam rodziców, by mówili co czują i co myślą". Psychiatra radzi, jak zapobiegać depresji u dzieci i młodzieży

"Ukryte obrazy" - cienka granica normy

Każdy z nas czasem widzi kształt ptaka czy delfina w przepływających chmurach. Tak długo, jak po prostu działa ci wyobraźnia i rozumiesz, że to nic nie znaczy, najpewniej nie ma się czym przejmować.

Zdarza się zbiorowe złudzenie i widzenie "cudownych obrazów" w plamach na oknie czy dziupli wydrążonej przez ptaki. Niejednokrotnie w historii takie "znaki" były odbierane mistycznie i stawały się miejscem kultu. To może już być niebezpieczne.

Postrzeganie rzeczy, których nie ma i utrzymywanie bezpodstawnych, dziwacznych przekonań (odpowiednio halucynacji i urojeń) to objawy psychotyczne, które występują w określonych zespołach, w tym psychozach afektywnych, stanach paranoidalnych i schizofrenii

- przekonują badacze w pracy Instytutu Salka pod redakcją Thomasa D. Albrighta. Salk Institute for Biological Studies znajduje się w La Jolla w Kalifornii i jest uznaną, niezależną naukową instytucją non-profit.

A może tu widzisz kota?

Znajdziesz kota na tym obrazku? To być może potrzebujesz pomocy psychiatry
Autor: GettyImages/Alan Szmit

Teraz zwierzak stał się bardziej widoczny? Niech cię to nie uspokoi. Być może jesteś osobą zdrową, ale bardziej podatną na zaburzenia psychotyczne.

Osoby z wczesnymi objawami psychozy widzą więcej

W eksperymencie przeprowadzonym na Uniwersytecie w Cambridge przed uczestnikami (osobami zdrowymi i takimi, u których lekarze bezspornie rozpoznali wcześniej objawy psychozy) postawiono specjalne zadanie.

Pokazano im kilka niekompletnych czarno-białych zdjęć (jak nasz kot) zalecano sprawdzenie, czy wśród plam ukrywa się jakaś postać czy rzecz. Na niektórych faktycznie była, na innych zupełnie nie.

Okazało się, że osoby z psychozą zadania rozwiązywały zdecydowanie lepiej. Wbrew pozorom to cenna umiejętność - przecież czasem nasz mózg musi rozszyfrowywać niejednoznaczne i niekompletne informacje za pomocą zmysłów.

"Halucynacje powszechne, a nawet normalne"

Widzisz kota? Nie zamartwiaj się niepotrzebnie. Widzenie kota na poplamionym obrazie może oznaczać, że masz poważne problemy ze zdrowiem psychicznym LUB twój sprawnie funkcjonujący, zdrowy mózg prawidłowo łączy fakty, "wypełnia puste miejsca", jest otwarty poznawczo.

Większość takich badań przeprowadzono niemal dekadę temu, a wciąż uczeni są zgodni co do jednego - po nich wiemy o ludzkim mózgu w sumie mniej niż przed badaniami.

Dopóki nie boisz się widzianych obrazów, nie nadajesz im nadzwyczajnego znaczenia i nie szukasz mistycznej tajemnicy lub zagrożenia, dobrze jest widzieć więcej niż inni.

- Wizja jest konstruktywnym procesem – innymi słowy, nasz mózg tworzy świat, który widzimy. Wypełnia puste miejsca, ignorując rzeczy, które nie do końca pasują, i przedstawia nam obraz świata, który został zmontowany i wykonany tak, aby pasował do tego, czego oczekujemy - podkreślił jeden z badaczy, dr Christoph Teufel ze Szkoły Psychologii Uniwersytetu w Cardiff.

Profesor Paul Fletcher z Wydziału Psychiatrii Uniwersytetu w Cambridge dodał:

Posiadanie mózgu predykcyjnego jest bardzo przydatne. Sprawia, że jesteśmy sprawni i biegli w tworzeniu spójnego obrazu niejednoznacznego i złożonego świata. Ale oznacza to również, że nie jesteśmy zbyt daleko od postrzegania rzeczy, których nie ma, co jest definicją halucynacji.

Doktórka
Śląsk. 1974 rok. Doktor Jolanta Wadowska-Król odkrywa u dzieci ołowicę, niebezpieczną chorobę wywołującą szereg poważnych dolegliwości. Skala problemu okazała się ogromna. Przebadała blisko 5 tys. najmłodszych i kierowała na dalsze leczenie. Sama wiele ryzykowała. Historię „Doktórki od familoków” poznacie w kolejnym odcinku podcastu „Polska na ucho”. Autorką reportażu jest Natalia Czarnuch.
Natalia Czarnuch, Michał Poklękowski
Polska na ucho || Natalia Czarnuch, Michał Poklękowski