Psychoza - przyczyny, objawy i leczenie
Psychoza to zespół zaburzeń psychicznych, których cechą charakterystyczną jest zaburzenie postrzegania rzeczywistości. Zaburzenia te prowadzą do tego, że chory zaczyna żyć w innym, wyimaginowanym świecie. Najczęściej diagnozowaną formą psychozy jest schizofrenia. Jakie są przyczyny i objawy psychozy? Jak przebiega jej leczenie?
Psychoza to grupa zaburzeń psychicznych, których cechą charakterystyczną jest utrata kontaktu z rzeczywistością. Chory postrzega i słyszy rzeczy, które naprawdę nie istnieją, tylko są wynikiem zaburzonego odbioru rzeczywistości. Ma myśli, które nie odnoszą się do tego, co dzieje się w rzeczywistości.
Osoba będąca chora na psychozę żyje w innym świecie, w którym słyszy, widzi i czuje rzeczy, które są wytworem wyobraźni, przy czym nie jest świadoma takiego stanu rzeczy, nie jest krytyczna wobec objawów choroby, czyli wobec własnych nieprawidłowych spostrzeżeń i osądów. Wierzy, że są one częścią rzeczywistości. Jest przekonana o realności swoich przeżyć i wydaje się jej, że funkcjonuje normalnie.
Spis treści
Psychoza - przyczyny
Psychoza wynika z zaburzeń neurotransmisji (związanych z przekazywaniem dopaminy i serotoniny) w mózgu. Mogą się one pojawić się w przebiegu chorób somatycznych (nerek, wątroby, tarczycy, mózgu). Wówczas mowa o psychozie somatogennej.
Może wystąpić również osób uzależnionych od alkoholu, narkotyków czy po zatruciach (psychoza intoksykacyjna).
Psychozę można zdiagnozować także u osób starszych z pogarszającą się pamięcią.
Depresja także jest czynnikiem ryzyka, gdyż może doprowadzić do rozwoju psychozy depresyjnej.
Na schizofrenię i zaburzenia schizoafektywne ma wpływ kilka elementów: genetyczne, psychologiczne oraz środowiskowe.
Psychoza - objawy
Chory odbiera rzeczywistość jako zniekształconą, dlatego trudno mu się odnaleźć w świecie. Prowadzi to do niestabilności emocjonalnej, izolacji. Chory ma problemy z utrzymywaniem i nawiązywaniem bliskich kontaktów.
Często pojawiają się u niego napady lęku, zwykle bez przyczyny. Jest apatyczny - ma problemy z mobilizowaniem się do działania, z podejmowaniem decyzji. Jest więc postrzegany jak neurotyk.
Jeśli proces chorobowy postępuje, pojawiają się:
- halucynacje - u chorego mogą się pojawić omamy słuchowe, wzrokowe, czuciowe, zapachowe;
- urojenia o różnej treści - wszystkie bodźce przyjmują nowe znaczenie i układają się w nowe, aluzyjne związki. Na przykład chory może być przekonany, że jest śledzony, podglądany (urojenia prześladowcze), ktoś czyta w jego myślach (urojenia odsłonięcia);
- dezorganizacja myśli - wypowiedzi chorego są krótkie i zdawkowe, często dziwne, nieadekwatne do sytuacji;
- dezorganizacja zachowania - chory może podejmować niezrozumiałe zachowania, może być pobudzony lub odwrotnie - spowolniony ruchowo;
- chłód emocjonalny - trudności w przeżywaniu i wyrażaniu uczuć;
Psychoza - leczenie
W leczeniu stosuje się leki przeciwpsychotyczne, które hamują niekontrolowane pobudzenia w mózgu, a co za tym idzie - hamują wytwarzanie omamów i urojeń. Pomocna może okazać się psychoterapia.
Czytaj też:
- Zaburzenia lękowe utrudniają życie - jak sobie z nimi radzić?
- Zaburzenia osobowości - rodzaje i leczenie zaburzeń osobowości
- Atak paniki: co robić i jak ich uniknąć?
Porady eksperta