Depresja nerwicowa i nerwica depresyjna - czy to ta sama choroba?
Czy depresja nerwicowa i nerwica depresyjna jest tym samym? Psychiatrzy nierzadko spotykają się z trudnościami w jednoznacznym postawieniu diagnozy, związanymi z tym, że jeden pacjent może doświadczać objawów, które są typowe dla kilku różnych zaburzeń psychicznych. Osoba z obniżonym nastrojem może jednocześnie borykać się z zaburzeniami lękowymi – taka kompilacja dolegliwości spotykana bywa zarówno w depresji nerwicowej, jak i nerwicy depresyjnej. Przeczytaj, czym się od siebie różnią te dwie jednostki i czy ich wyodrębnianie jest rzeczywiście z jakichś powodów istotne.
Spis treści
- Depresja nerwicowa a nerwica depresyjna: podstawowe różnice
- Przyczyny depresji nerwicowej i nerwicy depresyjnej
- Depresja nerwicowa i nerwica depresyjna dają różne objawy
- Depresja nerwicowa a nerwica depresyjna: podobne schorzenia, odmienne leczenie
Depresja nerwicowa a nerwica depresyjna: podstawowe różnice
Choć nazwy obu wymienionych jednostek brzmią podobnie, to w rzeczywistości różnice pomiędzy nimi są znaczące. Depresja nerwicowa zaliczana jest do grupy zaburzeń afektywnych, czyli takich, w których dominującym u chorych objawem są zaburzenia nastroju. Termin ten jest obecnie coraz rzadziej stosowany, współcześnie depresję nerwicową określa się raczej mianem dystymii (znanej również jako depresja przewlekła).
Odmienne jest z kolei klasyfikowanie nerwicy depresyjnej. Jako nerwicę traktuje się bowiem tego typu zaburzenie, w którym przodującą dolegliwością jest lęk i związane z nim zjawiska.
To, które rozpoznanie zostanie postawione u danego pacjenta, zależne jest od dominujących u niego dolegliwości. Zdarzyć się jednak może, że nie będzie możliwe postawienie jednoznacznej diagnozy depresji nerwicowej czy nerwicy depresyjnej. Taka sytuacja występuje u tych chorych, u których objawy afektywne i lękowe mają podobne nasilenie – rozpoznawane są wtedy mieszane zaburzenia lękowo-depresyjne.
Czytaj też: Zaburzenia lękowe utrudniają życie
Przyczyny depresji nerwicowej i nerwicy depresyjnej
Różnice pomiędzy opisywanymi jednostkami obejmują ich etiologię (przyczyny powstawania). Część czynników przyczyniających się do wystąpienia obu zaburzeń jest podobna, tak jest w przypadku traumatycznych wydarzeń życiowych (np. gwałtu, napaści), które to mogą stanowić czynniki zapoczątkowujące depresję nerwicową czy nerwicę depresyjną.
Główne różnice co do przyczyn są następujące: w przypadku depresji nerwicowej największe znaczenie mają przewlekłe nieprawidłowości dotyczące funkcjonowania układów neuroprzekaźnikowych w mózgowiu.
Z kolei w rozwoju nerwicy depresyjnej najistotniejszy udział mają aspekty psychologiczne, takie jak narażenie na silny, przewlekły stres czy niemożność sprostania wymaganiom otoczenia i związany z tym wewnętrzny, psychologiczny konflikt (którego obecności pacjenci zwykle sobie nie uświadamiają).
Czytaj też: Nerwica - rodzaje nerwic
Depresja nerwicowa i nerwica depresyjna dają różne objawy
W przypadku depresji nerwicowej przodują objawy afektywne, takie jak:
- obniżony nastrój,
- brak możliwości odczuwania szczęścia (anhedonia),
- zaburzenia snu,
- utrata napędu życiowego,
- zaburzenia apetytu,
- problemy z podejmowaniem decyzji,
- zaburzenia koncentracji i uwagi,
- poczucie bezsensowności świata,
- myśli samobójcze (występujące jednak znacznie rzadziej i mniej nasilone niż w typowej depresji).
W przebiegu nerwicy depresyjnej również mogą pojawiać się objawy wymienione powyżej, jednakże mają one znacznie mniejsze niż w depresji nerwicowej nasilenie.
Przodującymi dolegliwościami w przypadku nerwicy depresyjnej są natomiast:
- nieuzasadnione odczuwanie lęku (dotyczące zarówno sprecyzowanych sytuacji, np. utraty pracy lub miejsca zamieszkania, ale i lęku nieskojarzonego z jakąś konkretną sytuacją),
- stałe uczucie zmęczenia,
- niepokój,
- drażliwość, zmienność nastroju.
Poza wymienionymi objawami, pacjenci z nerwicą depresyjną mogą borykać się z niewyjaśnionymi dolegliwościami natury somatycznej, takimi jak częste bóle głowy i bóle brzucha, zaburzenia czynności serca, bóle kręgosłupa czy dysfunkcje dotyczące funkcjonowania narządów płciowych.
Czytaj też: Depresja maskowana - jak ją rozpoznać? Objawy i leczenie depresji maskowanej
Depresja nerwicowa a nerwica depresyjna: podobne schorzenia, odmienne leczenie
Oba opisywane problemy na tyle znacząco potrafią zaburzać codzienne funkcjonowanie pacjentów, że ich wystąpienie powinno skłonić do odwiedzenia specjalisty i do podjęcia leczenia. Choć zakres dolegliwości związanych z nerwicą depresyjną i depresją nerwicową bywa podobny, to zdecydowanie powinno się różnicować ze sobą te jednostki.
Powodem, dla którego trafność diagnozy w opisywanych problemach jest tak istotna, są odmienności dotyczące leczenia obu stanów.
W przypadku nerwicy depresyjnej podstawową rolę odgrywa psychoterapia, z kolei osobom z depresją nerwicową jako leczenie pierwszego rzutu proponowana jest raczej farmakoterapia. Łączne stosowanie obu metod leczenia (farmako- i psychoterapii) nie jest zjawiskiem rzadkim w przypadku terapii tak nerwicy depresyjnej, jak i depresji nerwicowej, jednakże – jak wspomniano powyżej – duże znaczenie odgrywa to, która z tych metod zostanie wybrana jako podstawowy rodzaj oddziaływania terapeutycznego.
Czytaj też:
- Leczenie depresji. W jaki sposób leczyć depresję?
- Nerwica - leczenie. W jaki sposób leczyć nerwicę?
- Neurastenia: przyczyny, objawy, leczenie
Porady eksperta