5 przejawów, że bliska osoba może mieć borderline

W ostatnim czasie coraz więcej mówi się o osobowości borderline – problem ten podejrzewają u siebie zarówno sami pacjenci, jak i ich bliscy. Przejawów tego zaburzenia wyróżnia się dużo i należą do nich m.in. chwiejność emocjonalna, tendencja do popadania ze skrajności w skrajność czy skłonność do podejmowania impulsywnych zachowań. Jakie dokładnie mogą być objawy borderline i co można zrobić, aby pomóc pacjentowi w poradzeniu sobie z jego trudnościami?

Spis treści

1. Przejawy osobowości borderline: niepewność dotycząca samego siebie
2. Przejawy osobowości borderline: niestabilność emocjonalna
3. Przejawy osobowości borderline: wzorzec wchodzenia w relacje
4. Przejawy osobowości borderline: lęk przed odrzuceniem
5. Przejawy osobowości borderline: zachowania autodestrukcyjne i nadmierna impulsywność
6. Przejawy osobowości borderline: dokąd się udać?

Zaburzenia osobowości to dość szeroka grupa zaburzeń psychicznych, których istotą jest występowanie u pacjentów utrwalonych, zniekształconych schematów odbioru rzeczywistości i myślenia, przez które doświadczają oni na co dzień różnorakiego rodzaju trudności. Wyróżnia się wiele ich rodzajów, m.in. osobowość anankastyczną, histrioniczną czy antyspołeczną. Najwięcej jednak mówi się zwykle o całkowicie innym jeszcze zaburzeniu osobowości, którym jest osobowość borderline.

Zaburzenia osobowości borderline przykuwają najwięcej uwagi zapewne dlatego, że ich objawy są dość łatwo zauważalne. Współcześnie coraz częściej można spotkać się z sytuacją, gdzie borderline podejrzewa u siebie osoba, która tak naprawdę… wcale tych zaburzeń nie ma. Podobnie bywa z najbliższymi, którzy nieoczekiwane przez nich zachowania bliskiego człowieka przypisują właśnie temu zaburzeniu osobowości. Ostatecznie borderline rozpoznać nie jest wcale tak łatwo, jak można by było przypuszczać.

Przejawy osobowości borderline: niepewność dotycząca samego siebie

Pacjenci z borderline nierzadko doświadczają znaczących kryzysów dotyczących tak naprawdę ich samych. Borykać się oni mogą bowiem ze znaczną niepewnością dotyczącą ich samych – miewają trudności z określeniem, kim tak naprawdę są, ale także mają problemy z wybraniem tego, czym chcieliby zajmować się w swoim życiu. Niepewność obejmować może również i sferę preferencji seksualnych – nierzadko pacjentom bardzo ciężko jest określić m.in. to, do kogo tak naprawdę odczuwają oni pociąg seksualny. Omawiana niestabilność prowadzić może do znacznego pogorszenia funkcjonowania, ponieważ pacjentowi może być trudno zbudować poczucie własnej wartości i tożsamości.

Przejawy osobowości borderline: niestabilność emocjonalna

Jednym z bardziej zauważalnych przejawów osobowości borderline jest niestabilność emocjonalna. Związane z zaburzeniem bywają znaczne wahania nastroju – pacjent może gwałtownie, nagle stawać się przygnębiony, kiedy to chwilę zaledwie wcześniej był pogodny i roześmiany. Drobne nawet niepowodzenia czy trudności doświadczane na co dzień mogą być powodem znacznego obniżenia nastroju. W przebiegu borderline spotykane bywają znaczna drażliwość i zachowania agresywne. U osób z tego rodzaju zaburzeniami osobowości występować mogą nasilone nawet objawy lękowe, które również mogą negatywnie wpływać na ich nastrój.

Przejawy osobowości borderline: wzorzec wchodzenia w relacje

Pacjenci z osobowością borderline miewają tendencję do wchodzenia w bardzo niestabilne, burzliwe relacje z innymi ludźmi. Przyczyną takiego ich przebiegu jest, chociażby to, że zdarza im się bardzo łatwo popadać ze skrajności w skrajność – do osoby, której całkiem niedawno wyznawali miłość, mogą nagle zacząć odczuwać same negatywne emocje. Pacjenci z borderline mogą bardzo zarówno idealizować swoich bliskich, jak i ich znacznie dewaluować. Z całą pewnością można stwierdzić, że związek z osobą, która ma osobowość borderline, nie należy do tych łatwych. W relacji często może dochodzić do różnych kłótni, dodatkowo zaburzony pacjent może nie zauważać swoich błędów i obarczać winą za wszelkie niepowodzenia w relacjach różnych ludzi, ale raczej nie siebie.

Przeczytaj także: Osobowość zależna - przyczyny i objawy. TEST na osobowość zależną

Przejawy osobowości borderline: lęk przed odrzuceniem

Trudności w relacjach u osób z borderline po części wynikają z doświadczanego przez nie silnego lęku przed odrzuceniem. Warto tutaj podkreślić, że lęk ten zazwyczaj jest nieuzasadniony. Pacjenci mogą podejmować się wszelakich działań, których celem będzie uniknięcie zetknięcia się z uczuciem porzucenia. Czasami próbują oni prawie że siłą zatrzymywać przy sobie uznawane przez nich za bliskie osoby, czasami jednak dzieje się zgoła odmiennie. Otóż związany z borderline lęk przed odrzuceniem bywa tak silny, że nie chcąc go odczuwać, pacjent… sam będzie zakańczał pewne relacje na długo przed tym, gdy drugiej osobie w ogóle mogłoby to przyjść na myśl.

Przejawy osobowości borderline: zachowania autodestrukcyjne i nadmierna impulsywność

Tak jak ludzie różnie reagują na odczuwany stres czy napięcie, tak pacjenci z borderline dość często w trudnych dla nich sytuacjach uciekają w zachowania autodestrukcyjne. Bywają one różne: część osób dokonuje samookaleczeń, inne z kolei sięgają po substancje psychoaktywne, takie jak narkotyki czy alkohol. W przypadku borderline dość często spotykana bywa także nadmierna impulsywność, czego skutkiem może być często wchodzenie przez pacjentów w konflikty czy podejmowanie ryzykownych zachowań, takich jak np.:

• kontakty seksualne z nieznanymi osobami,
• szybka jazda samochodem,
• nierozważne wydawanie pieniędzy.

Dość poważnym, również związanym z borderline problemem bywają powtarzające się, wielokrotne próby samobójcze czy grożenie popełnieniem samobójstwa bliskim.

Przeczytaj także: Czy schizofrenia jest dziedziczna?

Przejawy osobowości borderline: dokąd się udać?

Powyżej opisane zostały możliwe, lecz nie wszystkie tak naprawdę objawy borderline. Warto tutaj podkreślić, że podejrzewając zaburzenia osobowości u siebie lub bliskiego, nie wystarczy zapoznać się z dokładnymi nawet opisami tej jednostki – w celu uzyskania diagnozy konieczne jest udanie się do odpowiednich specjalistów.

Leczenie zaburzeń osobowości opiera się na psychoterapii. Z tego względu zauważając przejawy borderline, najlepiej jest się udać do psychoterapeuty. Wraz ze specjalistą możliwe jest skupienie się zarówno na doświadczanych na co dzień trudnościach, jak i poszukiwanie przyczyn ich wystąpienia.

Psychoterapia borderline ma na celu przede wszystkim umożliwić pacjentowi uzyskanie wglądu (czyli większego rozumienia i rozpoznawania swych własnych trudności) i korygować występujące u niego nieprawidłowości. Ze względu na to, że pacjenci z osobowością borderline zauważają problemy raczej u innych, a nie u siebie, dość często ciężko namówić ich do skorzystania z pomocy terapeuty. Próby podejmować jednak jak najbardziej warto, ponieważ dzięki odpowiednio prowadzonej terapii możliwe jest uzyskanie znacznej nawet poprawy funkcjonowania pacjenta.