Stopy w dobrej kondycji przy nadwadze i otyłości

Nadwaga i otyłość wpływają krytycznie na kondycję całego narządu ruchu, czyli szkielet, stawy, wiązadła i mięśnie. Nacisk nadmiernej masy ciała odczuwają jednak najdotkliwiej stopy. Dodatkowe obciążenie na niewielką powierzchnię stóp może powodować ich niewydolność mięśniową i więzadłową, prowadzić do wielu wad stóp, a w dalszej konsekwencji także do m.in. koślawości kolan i bólów kręgosłupa. Podpowiadamy jak przy nadwadze i otyłości dbać o stopy, aby zachować je w dobrej formie.

Spis treści

1. Ruszaj się mądrze
2. Przed treningiem zbadaj stopy
3. Wybierz odpowiednią terapię

Ruszaj się mądrze

Jedną z metod leczenia nadwagi i otyłości jest aktywność fizyczna. Obok odpowiedniej diety, to jeden z głównych elementów tzw. terapii zachowawczej. - Aby jednak ruch spełnił swoją rolę terapeutyczną, podjęcie zwiększonej aktywności powinno być poprzedzone wizytą u fizjoterapeuty, który sprawdzi postawę, przeprowadzi badanie stóp i w zależności od diagnozy zleci odpowiednią terapię. Aktywności ruchowe nieodpowiednio dobrane do stanu zdrowia osoby z nadwagą, otyłością oraz kondycji jej narządu ruchu mogą przysporzyć wiele problemów zdrowotnych - wyjaśnia dr Joanna Stodolna-Tukendorf, fizjoterapeuta z "FootMedica".

Specjaliści leczenia nadwagi i otyłości, podobnie jak przestrzegają się przed samodzielnym wprowadzaniem drastycznych diet odchudzających (redukcyjnych), które mogą prowadzić do efektu „jo-jo” (ponownego przyrostu masy ciała) i pogorszenia stanu zdrowia, tak zalecają również, aby aktywność ruchową wprowadzać łagodnie. Proces ten powinien odbywać się pod okiem wykwalifikowanego trenera, który odpowiednio dopasuje ćwiczenia do indywidualnych możliwości. Początkowa aktywizacja powinna zakładać ćwiczenia w odciążeniu, czyli np. jazdę na ergometrze rowerowym, marsze, ćwiczenia w basenie, a następnie nordic walking oraz ćwiczenia na siłowni lub pilates.

Przed treningiem zbadaj stopy

Każdy z nas przed rozpoczęciem ćwiczeń i treningów powinien zgłosić się do gabinetu podologii ortopedycznej, ale zalecenie to dotyczy zwłaszcza osób z nadwagą lub otyłością. To ważne, aby specjalista przeprowadził profesjonalne badanie stóp oraz wykluczył możliwość oddziaływania wad stóp na wyższe partie narządu ruchu.

- Pacjenci często są zaskoczeni przebiegiem badania stóp. Składa się ono z kilku etapów, a przeprowadza się je na różnych urządzeniach diagnostycznych. I to dopiero początek badania całego narządu ruchu. Musimy bowiem pamiętać, że od kondycji stóp zależy zdrowie wyższych partii naszego ciała: stawów kolanowych i biodrowych, a wreszcie kręgosłupa. Dlatego tak ważne jest szczegółowe badanie całego narządu ruchu – tłumaczy dr Stodolna-Tukendorf.

Badania stóp dzielą się ogólnie na statyczne i dynamiczne. Przeprowadza się je na takich urządzeniach diagnostycznych jak podoskop, plantograf lub mata tensometryczna. Wyniki badań dostarczają niezbędnych informacji o m.in.:

• symetrii bądź asymetrii obciążenia obu stron ciała,
• rozkładu ciężaru ciała na stopach,
• umiejscowienia środka ciężkości na stopie i wpływu na jego położenie np. rotacji miednicy, a nawet ustawienia głowy i obręczy barkowej,
• wzorcu ruchu i torze przetoczenia stopy.

Wybierz odpowiednią terapię

Po kompleksowym badaniu, specjalista dobiera dla każdego pacjenta z nadwagą lub otyłością indywidualnie postępowanie terapeutyczne, które może składać się z:

• Terapii manualnej, czyli bezpiecznej i skutecznej formy usprawniania osób z dysfunkcjami nerwowo-mięśniowo-szkieletowymi, polegającej na ukierunkowanej pracy ze tkankami, w których podczas badania terapeuta zdiagnozował nieprawidłowości. Do terapii manualnej zalicza się m.in. mobilizacje stawowe, terapię punktów spustowych polegającą na uciskaniu przez terapeutę odpowiednich punktów na ciele celem dotarcia do miejsc bolesnych, poizometryczną relaksację oraz techniki energizacji mięśniowej przywracające równowagę napięć mięśniowych.
• Terapii funkcjonalnej, której celem jest przywrócenie zaburzonej lub utraconej funkcji ruchowej w takim stopniu, w jakim umożliwia ciało. Ćwiczenia tej formy terapeutycznej wzorowane są na naturalnych ruchach wykonywanych w życiu codziennym, dzięki czemu jest ona bezbolesna i umożliwia w szybki sposób osiągnięcie zamierzonego celu.
• Terapii powięziowej. Powięź to błona zbudowana z tkanki łącznej, która osłania i scala mięśnie. Aby powięź pracowała prawidłowo niezbędny jest ruch pomiędzy jej warstwami, tzw. ślizg. A ruch ten jest możliwy dzięki płynnej substancji produkującej kwas hialuronowy i dostarczającej mięśniom substancji odżywczych. Terapia powięzi polega na specyficznym, ukierunkowanym przesuwaniu tkanki - jakby intensywnym masażu przywracającym prawidłowy ślizg i nadającym kierunek pracy powięzi. Do zaburzenia przesuwalności powięzi może dojść w efekcie długotrwałej, utrwalonej nawykowej postawy, urazu mechanicznego, operacji i powstania blizny.
• Ćwiczeń mięśni głębokich stabilizacji tułowia i kończyn. Mięśnie głębokie to takie, których nie widać na pierwszy rzut oka. Położne są w głębszych warstwach brzucha, a także przy kręgosłupie. To one odpowiadają m.in. za ilość i jakość ruchu pomiędzy poszczególnymi segmentami kręgosłupa. Od dobrej wydolności mięśni głębokich zależy wyprostowana sylwetka, zdolność do utrzymywania prawidłowej postawy ciała podczas stania, siedzenia, ćwiczeń i wykonywania czynności dnia codziennego.
• Wykonaniu indywidualnych wkładek korygujących. Dzięki nim stopa zostanie prawidłowo ułożona, miejsca szczególnie wrażliwe odciążone, negatywne oddziaływanie na wyższe piętra narządu ruchu zminimalizowane a cała biomechanika kończyny dolnej bardziej usprawniona. Zmiana ustawienia stopy wpłynie pozytywnie na pracę całej kończyny dolnej, a następnie miednicy i kręgosłupa.

Chorujesz na otyłość II lub III stopnia? Szukasz informacji o operacjach bariatrycznych, czyli chirurgicznym leczeniu otyłości? Zapraszamy do serwisu: OTYŁOŚĆ pod SKALPEL

O autorze

dr n. med. Joanna Stodolna-Tukendorf

Fizjoterapeuta i ortopodolog. Dyrektor merytoryczny sieci gabinetów FootMedica Kliniki Zdrowej Stopy. Współpracuje z Ośrodkiem Leczniczo-Rehabilitacyjnym Natura. Rozprawę doktorską pisała na temat hipermobilności konstytucjonalnej (wrodzonej wiotkości stawowej), co przyczyniło się do zainteresowania problematyką stóp. Prowadzi szkolenia w zakresie diagnostyki i terapii stóp oraz zaopatrzenia ortotycznego w ramach firmy Pro Pedis. Jest certyfikowanym terapeutą terapii manualnej według koncepcji Kaltenborna i Evjentha. Bierze udział w wielu kongresach i sympozjach naukowych z zakresu fizjoterapii, kosmetologii, terapii manualnej w Polsce i zagranicą. Tłumaczyła kursy i publikacje naukowe na temat terapii manualnej, ortopedii, fizjoterapii. Jest autorką referatów i publikacji na temat hipermobilności, zaburzeń stabilizacji oraz zaburzeń w obrębie stopy i ich oddziaływaniu na narząd ruchu.jest magistrem fizjoterapii i licencjonowanym kosmetologiem, dyrektorem merytorycznym sieci gabinetów FootMedica Kliniki Zdrowej Stopy, współpracuje z Ośrodkiem Leczniczo-Rehabilitacyjnym Natura. http://www.footmedica.pl/