Otyłość zapisana w DNA? W większym stopniu niż dotąd sądzono

2024-10-10 18:23

O tym, że na otyłość mogą wpływać pewne geny, wiemy od dawna. Zarazem naukowcy i lekarze zgodnie podkreślają, że ostatecznie o tym, ile ważymy, decyduje styl życia. Najnowsze badania Uniwersytetu w Essex sugerują jednak, że genetyka może być ważniejsza niż się sądzi, bo decyduje o tym, na ile skuteczna jest dieta odchudzająca i ćwiczenia.

Otyłość zapisana w DNA? W większym stopniu niż dotąd sądzono
Autor: GettyImages

U podłoża nadwagi i otyłości nie leży obecność samych genów, ale zmiany w nich, które dziedziczymy. To tzw. polimorfizmy, czyli drobne różnice między DNA konkretnych osób, które wpływają na funkcje białek i fizjologię człowieka.

Udział genów w rozwoju otyłości wynosi od 40 do 70%. Otyłość ma tło wielogenowe i jest wynikiem interakcji geny-środowisko. 

Skoro jednak na kontrolę masy ciała wpływa nasza dieta i aktywność fizyczna, można uznać, że genetyka to sprawa drugorzędna? Nie do końca, jeśli potwierdzi się teoria, że skuteczność odchudzania również zależy od genów.

Poradnik Zdrowie: Gadaj Zdrów o otyłości

Skuteczne odchudzanie - sekret "genów chudości"

dr Henry Chung z Wydziału Nauk o Sporcie, Rehabilitacji i Ćwiczeniach Uniwersytetu w Essex, kilka lat temu zasłynął wynikami badań, które pokazały, jak geny wpływają na wyniki biegaczy.

Tym razem, wraz z zespołem pochylił się nad problemem skutecznego odchudzania a genami.

Badania wykazały, że sekret utraty wagi może tkwić w kombinacji 14 "genów chudości". Ich obecność lub brak miała znaczny wpływ na tempo utraty wagi.

Wysiłek ten sam, różne wyniki odchudzania

Przez 8 tygodni dr Chung obserwował 38 osób, w wieku od 20 do 40 lat. Nakazano im bieganie przez pół godziny 3 razy w tygodniu. Pozostałe elementy ich stylu życia nie zostały zmienione.

Osoby z większą liczbą konkretnych genów schudły najbardziej - aż do 5 kg. Osoby ich pozbawione także schudły, ale średnio o 2 kg. To ogromna różnica.

Badanie wykazało, że gen PARGC1A kodujący PGC-1-a był kluczem do utraty wagi i był obecny u uczestników, którzy stracili najwięcej kilogramów.

Otyłość - dobre geny to za mało

Dr Chung apeluje jednak, by nie wyciągać pochopnych wniosków:

W tym badaniu uwydatniono kilka ważnych genów związanych z ubytkiem centymetrów w dżinsach, ale należy pamiętać, że geny nie będą działać bez ćwiczeń i zmian w stylu życia.

Czyli: z genami łatwiej schudnąć, bez genów potrzebny jest większy wysiłek.

- Miejmy nadzieję, że jeśli uda nam się lepiej zrozumieć specyficzny profil genetyczny danej osoby, przełoży się to na lepsze i skuteczniejsze interwencje poprawiające jej wyniki zdrowotne – podsumował dr Chung.