Infekcje intymne - rzęsistkowica, grzybica, chlamydioza, waginoza, opryszczka

Infekcje intymne dają charakterystyczne objawy - to między innymi świąd, pieczenie okolic intymnych, upławy, ból przy stosunku. To może być chlamydioza, grzybica, rzęsistkowica, waginoza czy opryszczka narządów płciowych. Wystarczy spadek formy, by wykorzystały to mikroby wywołujące intymne zakażenia. Jakie są najczęstsze infekcje intymne i jak sobie z nimi poradzić?

Spis treści

1. Infekcja intymna - rzęsistkowica
2. Infekcja intymna - waginoza bakteryjna
3. Infekcja intymna - grzybica pochwy
4. Infekcja intymna - chlamydioza
5. Infekcja intymna - opryszczka narządów płciowych
6. Infekcja intymna - jak jej zapobiec?

Infekcje intymne dają podobne objawy, najczęściej jest to swędzenie, pieczenie w okolicach intymnych, a także charakterystyczne upławy, niekiedy również ból w trakcie stosunku. To jednak nieprawda, że każda infekcja intymna wymaga identycznego postępowania. Niektóre infekcje intymne wywoływane są przez bakterie, inne zaś przez wirusy lub drożdżaki, dlatego leczy się je zupełnie inaczej.

Sama nie będziesz w stanie ocenić typu infekcji intymnej. Może to zrobić jedynie lekarz, zarówno na podstawie objawów, jak i wyników określonych badań, jeśli uzna, że są one potrzebne. Mimo to warto wiedzieć, jakie są najczęstsze infekcje intymne i jakie dają symptomy, a także jak się je leczy.

Infekcja intymna - rzęsistkowica

Przyczyną rzęsistkowicy jest pierwotniak – rzęsistek pochwowy (Trichomonas vaginalis), którym można zarazić się podczas stosunku płciowego (bez użycia prezerwatywy) z osobą chorą, ale też przez wspólne używanie ręczników, przyborów do mycia. Rzęsistek lubi także bytować w publicznych toaletach, na basenach, w saunach.

Objawy rzęsistkowicy: Upławy - wydzielina z pochwy jest obfita, pienista, o barwie żółtej lub zielonkawej i nieprzyjemnym zapachu. Zwykle towarzyszy jej świąd i podrażnienie okolic intymnych oraz bolesność podczas współżycia.

Leczenie rzęsistkowicy: Ginekolog pobierze wymaz z pochwy, by stwierdzić przyczynę zakażenia. Niekiedy dodatkowo kieruje też na badanie moczu. Jeśli potwierdzą się przypuszczenia, konieczna będzie kuracja (również twojego partnera, nawet jeśli nie ma on objawów). Taka kuracja trwa około tygodnia, choć lekarz może również przepisać ci preparat do jednorazowego zastosowania.

UWAGA: Choroby nie wolno lekceważyć, bo może powodować różne powikłania, np. przewlekłe zapalenie pochwy, zapalenie pęcherza, a nawet niepłodność. Zakażenie w ciąży może prowadzić do przedwczesnego porodu.

Infekcja intymna - waginoza bakteryjna

Waginoza bakteryjna to inaczej bakteryjne zakażenie pochwy. Infekcję wywołują różne szczepy bakterii beztlenowych (m.in. Gardnerella vaginalis, Mycoplasma hominis), które występują w prawidłowej mikroflorze pochwy. Do ich szybkiego rozmnożenia dochodzi, gdy następuje nagły spadek odporności organizmu (np. na skutek stresu).

Zachorowaniom sprzyja też:

• posiadanie wielu partnerów seksualnych,
• stosowanie antybiotyków,
• irygacje pochwy,
• zmiany hormonalne związane z menopauzą,
• ciąża,
• niedostateczna higiena okolic intymnych.

Objawy waginozy: Czasami występuje pieczenie okolic intymnych. Wydzielina z pochwy zwykle jest biaława i wodnista, o intensywnym rybim zapachu. Ale u ponad połowy kobiet nie występują żadne dolegliwości.

Leczenie waginozy: Aby rozpoznać bakteryjne zakażenie pochwy, lekarz musi wykonać dokładne badania (m.in. test oceniający pH, test zapachowy, badanie mikroskopowe). W leczeniu stosuje się środki doustne lub dopochwowe zawierające klindamycynę i metronidazol. Kuracja trwa zwykle do 7 dni. Nie wolno jej przerywać, nawet jeśli objawy ustąpią wcześniej, bo niewyleczona infekcja może przejść w stan przewlekły.

Uwaga: Zaniedbanie leczenia może powodować komplikacje, np. przewlekłe zapalenie pochwy, stan zapalny gruczołów Bartholina, zapalenie przydatków lub błony śluzowej macicy. Infekcji nie wolno ignorować w ciąży, bo może grozić przedwczesnym porodem.

Infekcja intymna - grzybica pochwy

Grzybica pochwy nazywana jest też drożdżycą i kandydozą. Chorobę wywołuje kilka rodzajów grzybów z gatunku Candida, najczęściej Candida albicans. Ich obecność na skórze i błonach śluzowych zdrowego człowieka jest zjawiskiem normalnym. Problemy pojawiają się, gdy spada odporność organizmu – to daje zielone światło grzybom.

Zakażeniom sprzyja stosowanie antybiotyków (niszczą nie tylko złe, ale też dobre bakterie) i leków immunosupresyjnych. Przyczyną kłopotów może być noszenie ciasnej i syntetycznej bielizny, a także obcisłych dżinsów, bo powodują przegrzanie okolic intymnych i nadmierną wilgotność, którą uwielbiają grzyby.

Chorobą można zarazić się też na basenie, w saunie czy szatni fitness klubu, a także używając ręcznika czy przyborów toaletowych osoby zakażonej. Grzybica pochwy częściej dokucza osobom chorym na cukrzycę i kobietom w ciąży.

Objawy grzybicy pochwy: Najczęściej występuje dokuczliwy świąd albo pieczenie okolic intymnych, bolesność przy oddawaniu moczu lub współżyciu płciowym. Wargi sromowe są zaczerwienione i obrzęknięte. Pojawiają się bezwonne, grudkowate upławy, wyglądem przypominające biały ser.

Leczenie grzybicy pochwy: Podczas badania ginekologicznego lekarz pobierze wymaz z pochwy. W leczeniu stosuje się leki przeciwgrzybicze w formie kremów, tabletek lub kapsułek dopochwowych. Taka terapia trwa od kilku dni do 2 tygodni. Często wraz z leczeniem miejscowym lekarz zaleca środki doustne (np. z ketokonazolem). Jeśli współżyjesz, leczyć musi się również twój partner. 

Uwaga: Grzybica pochwy lubi powracać, zwłaszcza jeśli jest niedoleczona lub niewłaściwie leczona. Zwykle wtedy infekcje są znacznie silniejsze i trudniej je pokonać.

Infekcja intymna - chlamydioza

Chlamydiozę wywołuje bakteria – Chlamydia trachomatis, którą można zarazić się w czasie współżycia płciowego bez zabezpieczenia. Im większa liczba partnerów seksualnych, tym większe ryzyko wystąpienia infekcji.

Objawy chlamydiozy: Najczęściej choroba przebiega bez dolegliwości. Czasem występują nietypowe upławy lub pieczenie podczas oddawania moczu. Jeśli infekcja rozprzestrzenia się z szyjki macicy na jajowody, mogą występować bóle podbrzusza i podczas stosunku płciowego lub krwawienia między miesiączkami.

Leczenie chlamydiozy: Aby stwierdzić zakażenie, pobiera się wymaz z szyjki macicy. Chlamydiozę leczy się środkami zawierającymi azytromycynę (jednorazowa dawka) lub doksycyklinę (tygodniowa kuracja). Leczenie powinno objąć również partnera. Do momentu zakończenia terapii należy powstrzymać się od współżycia.

Uwaga: Nieleczona choroba może powodować przewlekłe stany zapalne dróg rodnych, które prowadzą do uszkodzenia jajowodów, a w konsekwencji do niepłodności.

Infekcja intymna - opryszczka narządów płciowych

Tę bardzo zaraźliwą infekcję wywołuje wirus Herpes simplex typu 2 (Herpes simplex typu 1 powoduje opryszczkę wargową), który jest przenoszony drogą płciową. Nie zawsze po zakażeniu dochodzi do rozwoju objawów, bo wirus czeka na sprzyjające warunki, by się uaktywnić. Dzieje się to w momencie osłabienia organizmu, np. gdy się przeziębimy, przegrzejemy, jesteśmy zestresowane. 

Objawy opryszczki narządów płciowych: Pojawiają się kilka dni po stosunku. Na błonie śluzowej narządów płciowych (również wewnątrz ciała) i w okolicy odbytu najpierw występuje zaczerwienienie i obrzmienie, któremu towarzyszy świąd i pieczenie. Wkrótce powstają liczne pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym. Gdy pękają, tworzą się bolesne ranki, a potem strupki. Często powiększone są węzły chłonne w pachwinach, mogą pojawić się dreszcze i stan podgorączkowy. Objawy ustępują zwykle po kilkunastu dniach, ale wirus pozostaje w organizmie i przechodzi w stan uśpienia (czeka na sprzyjające warunki do rozwoju).

Leczenie opryszczki narządów płciowych: Stosuje się doustnie lub miejscowo leki przeciwwirusowe z acyklowirem i jego pochodnymi, które łagodzą objawy i zmniejszają ryzyko nawrotów choroby.

Uwaga: Leczenie jest ważne zwłaszcza u ciężarnych – zaniedbanie go może powodować ciężkie powikłania u płodu w zaawansowanej ciąży.

Infekcja intymna - jak jej zapobiec?

Aby zapobiec infekcji intymnej:

1. Myj okolice intymne 2 razy dziennie, stosując płyn do higieny intymnej o neutralnym pH (5,5).
2. Do mycia wrażliwych miejsc nie używaj gąbek ani myjek, bo są siedliskiem bakterii i grzybów.
3. Strefę V osuszaj osobnym ręcznikiem (należy go często zmieniać) albo chusteczkami higienicznymi.
4. Nie używaj pożyczonych ręczników ani przyborów toaletowych, nie użyczaj nikomu swoich.
5. Zrezygnuj z długich, gorących kąpieli z dodatkiem aromatyzowanych płynów lub olejków na rzecz prysznica.
6. Noś bielizną z włókien zapewniających dobrą cyrkulację powietrza – bawełny, jedwabiu lub wykonaną z nowoczesnych "oddychających" tkanin.
7. Zrezygnuj z obcisłych dżinsów i spodni ze sztucznych materiałów.
8. Zachowaj ostrożność w szatniach, na basenie, w saunie – gdy siadasz na ławce czy brzegu basenu, najpierw podłóż sobie ręcznik, ale potem się nim nie wycieraj.
9. Korzystając z publicznych toalet, używaj jednorazowych podkładek higienicznych.
10. Jeśli nie masz stałego partnera, zawsze zabezpieczaj się prezerwatywą.
11. Po współżyciu zrób siusiu i umyj okolice intymne (zmniejszysz nie tylko ryzyko infekcji dróg rodnych, ale także układu moczowego). 
12. W trakcie kuracji antybiotykowej i po niej stosuj preparaty z pałeczkami kwasu mlekowego, aby utrzymać prawidłową mikroflorę pochwy.