To nie jest tylko problem estetyczny. Pacjenci onkologiczni powinni dbać o skórę

Skóra to nasz bezcenny płaszcz ochronny i ważny element układu immunologicznego. Podczas leczenia onkologicznego może ucierpieć. Jeden problem skórny dotyczy większości pacjentów. Pojawia się nie tylko podczas tradycyjnego leczenia chemioterapeutycznego, ale również w trakcie nowoczesnych terapii celowanych, biologicznych.

Przesuszenie to najczęstsza dolegliwość w obrębie skóry, jaką zgłaszają pacjenci onkologiczni. Dr n. med. Joanna Kardas, onkolog grupy LUXMED, przyznaje, że to panie niż panowie częściej uskarżają się na problemy skórne w trakcie leczenia onkologicznego, chociaż sam problem nie zna płci.

Dlaczego skóra jest wyjątkowo wrażliwa na terapie, których zadaniem jest pokonanie raka? W przypadku chemioterapii to skutek jej oddziaływania na komórki, które szybko się dzielą/namnażają, czyli nie tylko nowotworowe, ale również skórne.

W skórze znajdują się też receptory,w które uderzają nowoczesne leki biologiczne. Konsekwencje mogą być poważniejsze niż samo przesuszenie skóry.

Problemy skórne a leczenie onkologiczne

Najczęstszym skutkiem ubocznym leczenia onkologicznego dotyczącym skóry, niezależnie od rodzaju potrzebnej terapii, jest jej przesuszenie.

Taka odwodniona, podatna na podrażnienia skóra, to nie tylko defekt estetyczny, ale też niepotrzebny, często możliwy do wyeliminowania, dodatkowy dyskomfort.

Skóra a chemioterapia

Dlaczego podczas leczenia onkologicznego skóra nadmiernie wysycha? Tradycyjne leczenie, czyli chemioterapia działa nie tylko na komórki nowotworowe, ale również na inne komórki szybko dzielące się, czyli m.in. skórę.

Skóra a terapie celowane

Leki biologiczne, nazywane też "celowanymi", stosowane np. w przypadku raka piersi czy raka jelita grubego, działają na receptory obecne także w skórze.

To skutkuje jej przesuszeniem, ale mogą pojawiać się również zmiany zapalne, a nawet ciężkie zmiany trądzikowe.

Skóra a immunoterapia

Przy immunoterapii, czyli innowacyjnej i coraz częściej stosowanej metodzie leczenia nowotworów, która polega na aktywacji układu odpornościowego pacjenta, onkolodzy obserwują też wysypki/rumień na skórze. Są to reakcje o podłożu autoimmunologicznym.

Jak pielęgnować skórę podczas terapii onkologicznej

W przypadkach przesuszenia skóry, z którym zmagają się pacjenci objęci leczeniem onkologicznym, zalecane jest przede wszystkim dbanie o jej prawidłowe nawilżenie i natłuszczenie.

Skóry z problemami nie należy także przegrzewać czy narażać na działanie niskich temperatur, unikamy długich kąpieli w wannie, stosujemy łagodne preparaty do mycia o kwaśnym pH, łagodne szampony nawilżające, natłuszczamy skórę po każdym myciu emolientami przeznaczonymi do skóry wrażliwej.

- podkreśla dr Joanna Kardas i przypomina, że na szczególną troskę zasługuje skórę z tendencją do pękania wokół paznokci i na piętach. Warto ją smarować maściami z mocznikiem.

Generalnie sprawdza się noszenie luźnej odzieży i wygodnych butów, a w słoneczne dni stosowanie kremy z filtrem min. 30.

Wrażliwa skóra i nawilżanie od środka

Pamiętamy o prawidłowym nawodnieniu organizmu, bez którego nie ma prawidłowego nawilżenia skóry. Należy wypijać minimum 2l płynów dziennie.

Jeśli to wszystko nie pomoże, wskazana jest konsultacja dermatologiczna. Czasem pacjenci wymagają podania specjalistycznych preparatów miejscowych. Ich działanie ma za zadanie zmniejszyć stan zapalny w skórze.

Przy reakcjach skórnych występujących o podłożu immunologicznym, sprawdzają się preparaty stosowane miejscowo na skórę lub leki doustne, hamujące odpowiedź zapalną skóry.

Eliza Dolecka

dr n. med. Joanna Kardas