Rak ślinianki - ryzyko wystąpienia rośnie wraz z wiekiem
Nowotwór ślinianek należy do grupy nowotworów wywodzących się z komórek wchodzących w skład gruczołów ślinowych. Rak ślinianki stanowi około 1 proc. nowotworów człowieka oraz 5-10 proc. wszystkich guzów głowy i szyi. Jakie są przyczyny i objawy raka śliniaki? Na czym polega leczenie?
Spis treści
- Rak ślinianki - przyczyny
- Rak ślinianki - objawy
- Rak ślinianki - diagnostyka i leczenie
- Rak ślinianki - leczenie
Rak ślinianki w około 70-80 proc. przypadków jest umiejscowiony w śliniance przyusznej. Rzadko daje przerzuty do innych struktur. W przypadku raka ślinianki podżuchwowej, około 50 proc. zmiany mają charakter złośliwy.
Rak ślinianki - przyczyny
W większości przypadków nowotworu ślinianki przyczyny nie są znane. Wiadomo, iż ryzyko wystąpienia tego typu raka rośnie wraz z wiekiem - im pacjent starszy, tym większe ryzyko wystąpienia nowotworu ślinianki. Przypuszcza się, że za nowotwór ten może odpowiadać wirus Epsteina Barra (EBV). Ponadto czynnikiem sprzyjającym jest radioterapia głowy i szyi oraz kontakt z niektórymi związkami chemicznymi w zakładach pracy.
Rak ślinianki - objawy
Rozrastający się guz ślinianki przyusznej może spowodować porażenie nerwu twarzowego, którego splot umiejscowiony jest wewnątrz chorego gruczołu. Na skutek porażenia nerwu nie dochodzi do zaopatrzenia ruchowego mięśni mimicznych twarzy, czego konsekwencją jest ich porażenie.
Innymi symptomami nowotworu ślinianki są: guzek w okolicy ślinianek, ucha, szczęki, żuchwy, ust lub wewnątrz jamy ustnej, sączenie się płynu z ucha, trudności z otwieraniem szeroko ust.
Innymi objawami guza ślinianki przyusznej są objawy neurologiczne, takie jak:
- niemożność zaciśnięcia mięśni szpary powiek do końca (widoczna biała twardówka – objaw Bella),
- niemożność marszczenia czoła
- zanik fałdu nosowo-wargowego
- trudności w połykaniu
- zwisający luźno policzek, który może być przygryzany podczas posiłku
- niewładny podczas przesuwania treści pokarmowej do jamy właściwej
- zwisający kącik ust, który staje się ujściem dla śliny, co stanowi istotny dyskomfort podczas spożywania pokarmu oraz czyni groteskowym wyraz twarzy
Najpoważniejszym objawem jest porażenie mięśnia okrężnego oka, co prowadzi do wysychania i mętnienia rogówki oraz powstawania w jej obrębie stanów zapalnych. Objawy mogą prowadzić do konieczności usunięcie gałki ocznej.
Ponadto charakterystycznym objawem raka ślinianki są przerzuty do węzłów chłonnych, które stają się powiększone. Niekiedy choroba przebiega bezobjawowo.
Rak ślinianki - diagnostyka i leczenie
Raka ślinianki niekiedy wykrywa się przy okazji wizyty u dentysty lub przy okazji rutynowego badania lekarskiego. Diagnoza obejmuje badanie fizykalne, ultrasonografię, tomografię komputerową, obrazowanie rezonansu magnetycznego, endoskopię czy pozytonową tomografię emisyjną. Bardzo istotnych informacji dostarcza biopsja aspiracyjna cienkoigłowa, z której materiał poddaje się badaniu histopatologicznemu.
Rak ślinianki - leczenie
Leczenie raka ślinianki polega na chirurgicznym usunięciu całej lub części zmienionej chorobowo ślinianki. Podczas operacji chirurgicznej dokonuje się usunięcia węzłów chłonnych. W przypadku guzów złośliwych po zabiegu zazwyczaj konieczne jest wykonanie radioterapii.
Porady eksperta