Rak skóry: jak ustrzec się czerniaka

Przybył ci do kolekcji nowy pieprzyk? A może stare znamię zaczęło rosnąć? Tego typu zmiany skórne są niepokojące, bo może to być czerniak, groźny rak skóry. Nie wpadaj jednak w panikę, tylko poradź się lekarza. Dermatolog obejrzy znamiona i zdecyduje, czy należy któreś z nich usunąć.

Spis treści

1. Jakie zmiany skórne powinny nas skłonić do wizyty u dermatologa?
2. Jakie znamiona trzeba usunąć?
3. Czy zabieg usunięcia znamion jest skomplikowany?
4. Czerniak - jak go rozpoznać?
5. Pieprzyk - czy po jego wycięciu zawsze pozostaje blizna?
6. Czy czerniak powstaje tylko w miejscu znamion i wyłącznie na skórze?
7. Profilaktyka: jak często powinniśmy się badać?
8. Ubranie chroni przed promieniowaniem słonecznym?
9. Korzystając z solarium, narażamy się na czerniaka?

Jakie zmiany skórne powinny nas skłonić do wizyty u dermatologa?

Prof. Lidia Rudnicka, kierownik Kliniki Dermatologii Szpitala MSWiA w Warszawie:Znamiona, które szybko się powiększają. Mają powyżej 5 mm średnicy, asymetryczny kształt, nierówne brzegi, różne kolory - od szarobrązowego do czarnego. Najczęściej czerniak jest ciemnobrązowy albo czarny, ale zdarza się też w kolorze skóry. Taki jest najgroźniejszy, bo najpóźniej go zauważamy.

Jakie znamiona trzeba usunąć?

Profilaktycznie usuwamy znamiona narażone na ciągłe drażnienie, np. na skórze głowy, stóp oraz w okolicach narządów płciowych. Lekarz może zasugerować usunięcie znamienia, którego wygląd wskazuje, że może przekształcić się w nowotwór. Jeżeli jest cień podejrzenia, że mamy do czynienia z czerniakiem, usuwamy je szybko.

Czy zabieg usunięcia znamion jest skomplikowany?

Trwa około 30 minut, robi się go w znieczuleniu miejscowym i zaraz potem można wrócić do codziennych obowiązków. Jednorazowo usuwa się kilka znamion.

Czerniak - jak go rozpoznać?

Pieprzyk - czy po jego wycięciu zawsze pozostaje blizna?

Tylko tam, gdzie skóra się napina (np. na plecach). W innych miejscach pozostają prawie niewidoczne „kreseczki", zwłaszcza jeśli nie było szwów. Warto wiedzieć, że blizna jest zazwyczaj ok. trzech razy dłuższa od średnicy znamienia.

Czy czerniak powstaje tylko w miejscu znamion i wyłącznie na skórze?

Czerniak rozwija się też na zdrowej skórze. Może się pojawić wszędzie, gdzie są melanocyty, czyli komórki wytwarzające barwnik skóry, melaninę, np. na śluzówkach narządów płciowych i w jamie ustnej. Zdarza się także czerniak gałki ocznej, dlatego nie wolno zapominać o noszeniu okularów przeciwsłonecznych z filtrem.

Profilaktyka: jak często powinniśmy się badać?

Osoby zdrowe, poniżej 40 roku życia, które nie mają niepokojących znamion, powinny badać skórę raz na trzy lata. Starsze co roku. Jeżeli ktoś ma dużo znamion, powinien kontrolować je co trzy miesiące.

Ubranie chroni przed promieniowaniem słonecznym?

Tak, ale tylko do pewnego stopnia. Wystarczy obejrzeć je pod światło, żeby zobaczyć, że promienie przenikają przez tkaninę. Uważa się, że ubranie chroni jak filtr 15, choć wyspecjalizowane firmy oferują już ubrania przeciwsłoneczne.

Korzystając z solarium, narażamy się na czerniaka?

Tak, światło w solarium też emituje groźne promienie UV.

miesięcznik "Zdrowie"