Rak prostaty: brachyterapia, radioterapia, hormony i usunięcie prostaty. Jak leczy się raka prostaty?

Rak prostaty, im wcześniej wykryty, tym łatwiejszy do leczenia. O wyborze terapii w leczeniu raka prostaty decyduje wiek pacjenta i zaawansowanie nowotworu. Brachyterapię i radioterapię stosuje się u mężczyzn starszych. Im pacjent jest młodszy, tym skuteczniejsza okazuje się klasyczna operacja, bo ogranicza ryzyko nawrotu choroby i przerzutów. Rak prostaty może być też leczony hormonalnie.

Spis treści

1. Rak prostaty: radioterapia (brachyterapia i teleterapia)
2. #TOWIDEO Jak objawia się rak prostaty?
3. Rak prostaty: całkowite usunięcie prostaty
4. Rak prostaty: gdy rak jest bardzo zaawansowany
5. Rak prostaty: hormonoterapia
6. Rak prostaty: chemioterapia

Rak prostaty może mieć różne przyczyny, różne są też metody leczenia tego nowotworu. To, jak będzie leczony rak prostaty zależy od stopnia zaawansowania i wieku pacjenta.

Rak prostaty: radioterapia (brachyterapia i teleterapia)

Brachyterapia polega na bezpośrednim napromienianiu zmian chorobowych przez umieszczenie źródła promieniowania w guzie lub jego bezpośrednim sąsiedztwie. W powszechnie stosowanej teleradioterapii (w skrócie nazywanej radioterapią) źródło napromieniania znajduje się w pewnym oddaleniu od pacjenta. W przypadku brachyterapii lekarz radioterapeuta umieszcza (tymczasowo) w ciele pacjenta specjalne aplikatory, przez które wprowadzany jest  promieniotwórczy izotop irydu-192. Najważniejszym atutem brachyterapii jest jej precyzja – dzięki umieszczeniu źródła promieniotwórczego bezpośrednio w okolicy guza (lub nawet w jego wnętrzu) możliwe jest znaczne zwiększenie dawki, która trafia w zmianę nowotworową, przy jednoczesnym zmniejszeniu narażenia zdrowych organów na napromienienie.

W przypadku brachyterapii precyzja zabiegu jest wyjątkowo ważna, pozwala na ochronę narządów krytycznych dla funkcjonowania organizmu  - cewki moczowej, pęcherza moczowego i odbytnicy.

Zabieg brachyterapii odbywa się w znieczuleniu ogólnym lub podpajęczynówkowym (znieczulenie od pasa w dół), ponieważ wymaga wkłucia kilkunastu igieł bezpośrednio w prostatę. Dzięki igłom źródło napromieniania dostaje się bezpośrednio do obszaru nowotworowego guza. Cały proces prowadzony jest pod stałym monitoringiem doodbytniczego USG, a pacjent dzięki specjalnemu ułożeniu jest bezpiecznie unieruchomiony. Cały zabieg trwa około 2 godzin, ale samo napromienianie zajmuje kilkanaście minut. Po szczegółowej diagnostyce obrazowej lekarze i fizycy medyczni opracowują plan leczenia, który określa optymalną dawkę napromieniania i liczbę frakcji jego aplikacji (od jednej do trzech). Pacjent jest przyjmowany na oddział radioterapii jeden dzień przed zabiegiem i dzień po zabiegu wypisywany jest do domu. Cała procedura zajmuje 3 dni.

Skutki uboczne radioterapii to bolesne oddawanie moczu, częste parcie na mocz, zaburzenia funkcji jelita grubego (luźne stolce) i zaburzenia erekcji.

#TOWIDEO Jak objawia się rak prostaty?

Rak prostaty: całkowite usunięcie prostaty

Całkowite usunięcie prostaty czyli radykalną prostatektomię wykonuje się, gdy nowotwór prostaty nie przekracza torebki gruczołu. W czasie operacji usuwa się prostatę, pęcherzyki nasienne, węzły chłonne miednicy. Zespala się też cewkę moczową z pęcherzem. Trzy metody wykonania prostatektomii:

• z dostępu przez cięcie w dole brzucha,
• z cięcia w kroczu (pomiędzy moszną a odbytnicą)
• metodą laparoskopową - wykonuje się niewielkie nacięcia na brzuchu, przez które wprowadza się specjalne instrumenty operacyjne

Powikłaniami prostatektomii mogą być nietrzymanie moczu i zaburzenia erekcji.

Rak prostaty: gdy rak jest bardzo zaawansowany

Raka naciekającego poza prostatę oraz raka z przerzutami nie można wyleczyć radykalnie. W przypadku zaawansowanej postaci choroby, wykorzystując zależność hormonalną tego nowotworu (hormony męskie - androgeny stymulują jego rozwój), stosuje się terapię hormonalną, mającą na celu zmniejszenie oddziaływania androgenów na stercze. Inne sposoby leczenia to chirurgiczne usunięcie jąder lub podawanie leków, hamujących wytwarzanie testosteronu przez jądra.

Rak prostaty: hormonoterapia

Hormonoterapia blokuje produkcję testosteronu, od którego zależy wzrost nowotworu, powodując obumarcie części komórek rakowych i zahamowanie wzrostu guza.

Rak prostaty: chemioterapia

Chemioterapia w raku metody jest traktowana jako metoda paliatywna. Stosuje się ją zwykle wtedy, gdy leczenie hormonalne okazało się nieskuteczne. Jej zadaniem jest zmniejszenie bólu nowotworowego i spowolnienie choroby. Chemioterapia ma wiele skutków ubocznych: wymioty, łysienie, uszkodzenia szpiku, nerek, wątroby i innych narządów.