Rak krtani najczęściej dotyka palaczy
Rak krtani to około 40 proc. wszystkich raków występujących w okolicy głowy i szyi. Sprzyja mu palenie tytoniu – w tym również palenie bierne. Najczęściej diagnozuje się rak płaskonabłonkowy – nowotwór złośliwy krtani, który występuje u około 95 procent chorych.
Rak krtani rozwija się częściej u mężczyzn niż u kobiet, najczęściej między 50.-60. rokiem życia. Należy do grupy nowotworów tytoniozależnych, czyli takich, które powstają się wskutek palenia tytoniu.
Rak krtani – objawy
Najczęstszymi objawem rozwijającego się raka krtani jest chrypka. Charakterystyczne jest to, że utrzymuje się dłużej niż dwa tygodnie i nie mija po zastosowaniu leczenia przeciwzapalnego. Występuje przy uszkodzeniu strun głosowych (głośni). Pojawia się dość późno, gdy rak już rozwija zdąży rozwinąć się w nagłośni czy podgłośni. Chrypka jest jest wynikiem naciekania guza na struktury krtani. Kolejnym objawem są zaburzenia połykania. Występują w nowotworach nagłośni i gardła dolnego. Początkowo nie budzą obaw. Gdy już następują duże trudności z połykaniem – mamy do czynienia z zaawansowanym procesem nowotworowym. Ksztuszenie się przy połykaniu pokarmu może być sygnałem guza w gardle dolnym. Rak krtani objawia się też bólem ucha, który jest charakterystyczny dla nowotworów nagłości i gadła dolnego. Duszności mogą wskazywać na zwężenie wnętrza krtani – to już objaw bardzo zaawansowanego nowotworu. Inne objawy, które mogą zaniepokoić to kaszel i uczucie ciała obcego w gardle oraz krwioplucie. Jeśli zauważysz u siebie takie objawy, zgłoś się koniecznie do lekarza-laryngologa.
Wykrywanie raka krtani
Aby rozpoznać raka krtani lekarz przeprowadza najpierw badzie laryngologiczne – ocenia umiejscowienie, wielkość guza i ruchomość strun głosowych. Następnie palpacyjnie bada układ chłonny. Diagnozę uzupełnia laryngoskopią bezpośrednią (badanie to wykonuje sęi w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym). Badanie umożliwia dokładną ocenę krtani wraz z okolicami niewidocznymi podczas badania lusterkiem krtaniowym oraz pobranie wycinka do oceny histopatologicznej. Badanie polega na wprowadzeniu do krtani endoskopu. Często przeprowadza się też USG szyi. W czasie badania lekarz ocenia układ chłonny. Kolejnym badaniem jest tomografia komputerowa (TK, CT) lub rezonans magnetyczny (MR), które pozwalają określić głębokość naciekania guza. Stopnie zaawansowania nowotworu opisuje się według czterech stopni. Stopień IV dzieli się jeszcze na stadia oznaczone literami A, B, oraz C.
Leczenie raka krtani
Raka krtani leczy się radioterapią, chirurgicznie lub poprzez połączenie obydwu metod. Rodzaj terapii zależy od stopnia zaawansowania i umiejscowienia nowotworu. Lekarz kieruje się stopniem dojrzałości guza, i stanem ogólnym chorego. Raki krtani I i II stopnia można leczyć za pomocą radioterapii lub chirurgicznie. Możliwe jest wykorzystanie lasera, usunięcie fragmentu krtani (pozwala zachować głos i prawidłowe oddychanie). Radioterapię jako samodzielne leczenie rezerwuje się dla wczesnych raków głośni.
Zaawansowane raki krtani III i IV stopnia są leczone metodą skojarzoną – operacyjne całkowite usunięcie krtani i pooperacyjną radioterapią. Gdy niemożliwa jest operacja stosuje się chemioradioterapię. Ta metoda jest w fazie badań, ale jej zastosowanie w przypadkach nieoperacyjnych w około 70 proc. przypadków, prowadzi do zmniejszenia się guza, co daje nadzieję na leczenie operacyjne.
Zastosowanie laryngektomii, czyli całkowitego usunięcia krtani, jest zabiegiem okaleczającym, po zabiegu pacjent nie może mówić, a jego nos i usta zostają wyłączone z procesu oddychania. Skutkiem tego jest utrata węchu oraz niemożność nawilżania i ogrzewania wdychanego powietrza.
Ryzyko zachorowania u palaczy papierosów jest 30-krotnie wyższe niż u osób niepalących. A jeśli ktoś pali i pije wysokoprocentowy alkohol – ryzyko zachowania zwiększa się aż 330-krotnie!