Najważniejsza jest walka z nowotworem, ale o tym też warto pamiętać. Immunoterapie a stan skóry

Pacjent onkologiczny, który jest w Polsce objęty programem leczenia immunologicznego, uchodzi za szczęściarza. Nowoczesne terapie przeciwnowotworowe uchodzą nie tylko za wyjątkowo skuteczne, ale też bezpieczne dla pacjenta. I faktycznie takie są, chociaż to nie oznacza, że nie dzieje się nic niepożądanego, choćby ze skórą.

W zasadzie żadne leczenie nie uderza wyłącznie w chorobę, przeciw której powstało i nie jest obojętne dla organizmu. Zawsze możliwe są jakieś skutki uboczne, reakcje niepożądane, a żeby się o tym przekonać, wystarczy przeczytać ulotkę dowolnego leku.

Immunoterapia onkologiczna działa silnie, bo ma przecież okiełznać potężnego wroga, jakim jest rak. Chociaż jej działanie opiera się przede wszystkim na pobudzeniu do walki naszego układu odpornościowego, nie można zapominać, że ten też potrafi nam czasem dokuczyć.

Zarazem skutki uboczne przy immunoterapii są nieporównywalnie łagodniejsze niż przy "ostrej chemii". Postęp medycyny polega przecież też na tym, że coraz skuteczniej i bardziej precyzyjnie uderzamy w nowotwór, ograniczając działania niepożądane.

Nie zmienia to faktu, że podczas immunoterapii twoja skóra może ucierpieć. Trzeba być na to przygotowanym i maksymalnie to ryzyko minimalizować.

Skóra i leczenie immunologiczne

Przy immunoterapii, czyli innowacyjnej i coraz częściej stosowanej metodzie leczenia nowotworów, która polega na aktywacji układu odpornościowego pacjenta, onkolodzy obserwują, podobnie jak w przypadku innych terapii, objawy przesuszenia skóry. Dla tej metody leczenia typowe są też wysypki/rumień na skórze.

Jak tłumaczy dr n. med. Joanna Kardas, onkolog grupy LUXMED, nie ma tu zaskoczenia, bo zazwyczaj to typowe reakcje o podłożu autoimmunologicznym. Kto ma problemy zdrowotne o takiej przyczynie, wie, że niejednokrotnie właśnie na skórze są najszybciej widoczne. Ta jest przecież naszym naturalnym płaszczem ochronnym, dosłownie naszpikowanym receptorami układu odpornościowego.

Przyczyny podrażnień skóry podczas immunoterapii

Eksperci podkreślają, że sam mechanizm działania leku to jeszcze nie wszystko, co może oddziaływać niekorzystnie na skórę w trakcie leczenia.

Istotne jest, czy nie występuje u pacjenta nadwrażliwość na dany lek, zaostrzenie chorób skóry, z którymi się mierzył już przed terapią, wreszcie możliwe są infekcje skórne związane ze spadkiem odporności, który towarzyszy i chorobie, i jej leczeniu.

To dlatego tak istotny jest wywiad z pacjentem przed rozpoczęcie terapii, ale także potem obserwacja skóry. To czasem ważny sygnał odpowiedzi na terapię, możliwy do wyłapania bez specjalistycznej diagnostyki.

Leki stosowane w immunoterapii mogą choćby: zaburzyć dojrzewanie i odnowę naskórka, sprzyjać zapaleniu mieszków włosowych, prowadzić do nieprawidłowych zrogowaceń, ścieńczać skórę, czyniąc ją bardziej podatną na podrażnienia.

Najczęściej skutki terapii nie są, przynajmniej na początku, bardzo dokuczliwe i pacjenci uskarżają się głównie na zaczerwienienia, przesuszenie skóry, jej wrażliwość. A skoro skóra staje się bardziej delikatna, potrzebuje delikatności w pielęgnacji.

Skóra a immunologia onkologiczna - jak zapobiegać powikłaniom skórnym i łagodzić ewentualne dolegliwości

Jeśli ze skórą pacjenta dzieje się coś poważnego, o postępowaniu zawsze decyduje lekarz prowadzący terapię, niejednokrotnie we współpracy z dermatologiem.

Problemom w pewnym stopniu można jednak zapobiegać lub łagodzić ich skutki prostymi metodami. Nie różnią się za bardzo od tego, co warto robić zawsze, gdy mamy wrażliwą skórę, czyli:

• unikać zbyt zimnej i zbyt gorącej wody podczas mycia,
• brać krótkie prysznice zamiast długich kąpieli (chyba że lekarz zaleci inaczej, np. moczenie w konkretnym preparacie, ale jest rzadko stosowane ze względu na dowiedzione wysuszenia),
• używać własnej ręki do mycia, a nie gąbek czy szczotek,
• nie pocierać skóry ręcznikiem, tylko ją delikatnie osuszać nim, dotykając,
• stosować do mycia preparaty dermatologiczne, emolienty, zamiast klasycznych mydeł,
• pamiętać o preparatach ochronnych UV, ale też chroniących przed mrozem,
• nosić miękką, luźną odzież z naturalnych tkanin,
• unikać prac domowych bez rękawiczek,
• prawidłowo obcinać paznokcie.

Eliza Dolecka