Gwałtownie rośnie liczba nowotworów u młodych. Naukowcy wskazują sprawców

W ciągu ostatnich 30 lat liczba nowotworów u osób do 50 roku życia wzrosła o niemal 80 proc. Jeśli świat czegoś nie wymyśli, wkrótce czekają nas kolejne skokowe wzrosty. Najpewniej śmiertelni wrogowie człowieka uderzą najmocniej w czterdziestolatków.

To żadna tajemnica, że nowotwory są największym zabójcą na świecie i co roku pozbawiają życia 10 mln ludzi. Od dawna słyszymy też, że chorych systematycznie przybywa, głównie z powodu starzenia się społeczeństw. Analiza Uniwersytetu Edynburskiego (Szkocja) wprowadza poznawczy chaos. Coraz częściej chorują i umierają młodzi ludzie. Tego faktu nie da się podważyć, bo wnioski wyciągnięto z wiarygodnych, przekrojowych badań.

Rak przed 50. urodzinami - zapadalność i zgony

Od lat 90. ubiegłego wieku w wielu częściach świata rośnie liczba nowotworów wśród osób, które nie ukończyły 50 lat.

Badacze z Uniwersytetu Edynburskiego (Szkocja) zebrali i przeanalizowali dane z badania Global Burden of Disease 2019, dotyczącego 29 nowotworów w 204 krajach świata.

Koncentrowali się nie tylko na samych zachorowaniach na nowotwory, ale także śmiertelności z ich powodu oraz konsekwencjom zdrowotnym, choćby niepełnosprawnościom spowodowanym czynnikami onkologicznymi.

W 2019 roku liczba nowych zdiagnozowanych nowotworów wśród osób poniżej 50 roku życia wyniosła w skali świata 1,82 mln, co stanowi wzrost o 79 proc. w porównaniu z rokiem 1990.

Wzrost dotyczy też śmiertelności. We wskazanym roku 2019 na raka zmarło nieco ponad milion osób poniżej 50 roku życia, co stanowi wzrost o blisko 28 proc. w porównaniu z rokiem 1990.

Jakie nowotwory atakują nas najczęściej?

Rak piersi był odpowiedzialny za największą liczbę nowotworów wśród młodych ludzi i związanych z nimi zgonów.

W czołówce chorób nowotworowych, odpowiedzialnych za największą liczbę zgonów i niepełnosprawność znalazł się też rak krtani, płuc, żołądka i jelit.

Największy wzrost zachorowań zakończonych zgonem dotyczy raka nerki i raka jajnika.

Wzrosty nie rozkładają się równomiernie na całym świecie. Największe wzrosty zachorowań wśród młodych ludzi odnotowano w Ameryce Północnej, Australazji (Australii, Nową Zelandii i Melanezji), Europie Zachodniej, Europie Wschodniej, Azji Środkowej i w Oceanii.

Nowotwory u młodych - przyczyny

Prognozy na przyszłość nie są optymistyczne. Naukowcy szacują, że w 2030 roku globalna liczba nowych przypadków nowotworów wzrośnie o ponad 30 proc., a zgonów o ponad 20 proc. Najwięcej nowych przypadków będzie dotyczyć osób w wieku 40 lat.

Sprawcy? Z pewnością pewną rolę odgrywają czynniki genetyczne, ale za głównych sprawców, na podstawie szczegółowych analiz, naukowcy uznali:

1. dietę bogatą w czerwone mięso,
2. nadmiar soli w diecie,
3. za mało owoców i przetworów mlecznych w diecie,
4. spożywanie alkoholu,
5. palenie papierosów,
6. brak aktywności fizycznej.

Naukowcy nie wykluczają, że do nowotworowej epidemii przyczyniło się też nadużywanie antybiotyków i związane z tym zaburzenia mikrobiomu jelitowego. Biorą też pod uwagę znaczenie skażenia środowiska naturalnego.

Na tej liście tak naprawdę nie ma niespodzianek. Problem w tym, że nie ma też prostych rozwiązań.

Potrzebujemy globalnej zmiany, ale kto miałby ją koordynować? Jak szybko jesteśmy w stanie się dogadać na arenie międzynarodowej, by taki proces wdrożyć? Cóż, może być bardzo ciężko.

Zatem, na dziś, pozostaje nam zacząć od siebie i wprowadzić zmiany we własnym menu. Może tak weekendowy obiad bez mięsa i zioła zamiast soli?

Eliza Dolecka