Gardasil - szczepionka na raka szyjki macicy
Gardasil to szczepionka na raka szyjki macicy, która budzi kontrowersje. Lekarze przekonują, że szczepionka przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV), który wywołuje raka szyjki macicy, znacznie zmniejsza ryzyko zachorowania na ten nowotwór. Tymczasem okazuje się, że Gardasil może wywołać liczne skutki uboczne.
Spis treści
- Gardasil - szczepionka na raka szyjki macicy
- Gardasil (szczepionka na HPV) - czy na pewno bezpieczny?
- Gardasil (szczepionka na HPV) - skutki uboczne
Gardasil to szczepionka przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV), który wywołuje raka szyjki macicy. Jak wynika z badań, to jeden z najczęściej występujących nowotworów narządów płciowych u kobiet. Mimo to zalecane przez Centrum Kontroli Chorób (CDC, Centers for Disease Control) obowiązkowe szczepienie dziewcząt w wieku 12 lat jest ostro krytykowane przez Narodowe Centrum Informacji ds. Szczepionek (NVIC, National Vaccine Information Center). Organizacja, założona przez rodziców, których dzieci zostały okaleczone na skutek różnych szczepień, uważa, że jest za wcześnie na powszechną rekomendację szczepionki dla dziewcząt i kobiet w wieku od 9. do 26. roku życia. Szczepionka została bowiem zatwierdzona przez rządową Agencję ds. Żywności i Leków (FDA, Food and Drug Administration) w czerwcu 2006 r. i dopiero w roku 2018 spodziewany jest raport z wynikami skuteczności Gardasilu oraz jego długoterminowych skutków ubocznych.
Gardasil - szczepionka na raka szyjki macicy
Na rynku obecnie dostępne są trzy szczepionki przeciw wirusowi HPV:
- Cervarix - jest przeznaczony dla kobiet i dziewcząt. Chroni przed 2 rakotwórczym typom HPV - 16 i 18
- Gardasil (w niektórych krajach występujący pod nazwą Silgard) skierowany jest przeciwko 4 typom wirusa HPV - 16 i 18, które są rakotwórcze, oraz 6 i 11, które są odpowiedzialne za brodawki płciowe (kłykciny kończyste). W związku z tym Gardasil nie tylko zmniejsza ryzyko rozwoju raka szyjki macicy, lecz także dodatkowo chroni przed brodawkami płciowymi. Jest przeznaczona dla kobiet i mężczyzn
Lekarze przekonują, że obie szczepionki po podaniu wszystkich zalecanych 3 dawek zmniejszają ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy o około 70 proc. Taka ochrona ma się utrzymywać przez 8 lat (a nawet dłużej) od podania szczepionki.
- Gardasil 9 - na rynku od 2015 roku. Jest przeznaczony dla kobiet i mężczyzn i chroni aż przed 9 typami wirusa HPV: 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 i 58 (siedem z nich odpowiada za prawie 90 proc. wszystkich zachorowań na raka szyjki macicy). Zapobiega powstawaniu zmian przednowotworowych oraz nowotworowi szyjki macicy, odbytu oraz brodawek na narządach płciowych (kłykcin kończystych).
Jak przekonują specjaliści, skuteczność nowego preparatu w zakresie ochrony przed chorobami szyjki macicy, sromu i pochwy wywoływanymi przez zakażenie HPV sięga 97 proc.
Lekarze podkreślają, że przyczyną rak szyjki macicy może być nie tylko onkogenny typ wirusa HPV. Poza tym szczepionka nie jest skuteczna w 100 proc., dlatego mimo przyjęcia szczepienia należy regularnie wykonywać cytologię.
Gardasil (szczepionka na HPV) - czy na pewno bezpieczny?
Prestiżowe stowarzyszenia medyczne, np. Amerykańska Akademia Pediatrów (AAP, American Academy of Pediatricians), uważają, że rodzice, rządowe instytucje oraz służba zdrowia potrzebują więcej informacji o szczepionce i dlatego najlepiej jeszcze poczekać z obowiązkowymi szczepieniami. Jednak rzecznik prasowy CDC Curtis Allen zapewnił, że Gardasil jest bezpieczny i skuteczny, poinformował też o mniejszej liczbie skarg na działania niepożądane po otrzymaniu szczepionki w porównaniu do innych leków. CDC kontynuuje obserwację skutków ubocznych przez tzw. system VAERS (Vaccine Adverse Events Reporting System), rejestrujący wszystkie dolegliwości zgłoszone przez lekarzy, rodziców, odpowiednie instytucje oraz zaszczepione osoby.
Gardasil (szczepionka na HPV) - skutki uboczne
Najczęściej stwierdzanymi objawami niepożądanymi po podaniu szczepionki na HPV są: ból w miejscu wstrzyknięcia, gorączka i omdlenia. Ponadto stwierdzono występowanie alergii, a niekiedy nawet przypadków zespołu Guillaina-Barrégo (zapalenie nerwów). Szczepionka przeciw HPV może dawać także inne działania niepożądane. Zastrzeżenia dotyczą głównie Gardasilu.
Jak dowiadujemy się z filmu dokumentalnego "De Vaccinerede Piger", w Danii zgłoszono ponad 1 000 przypadków działań niepożądanych po przyjęciu szczepionki Gardasil, w tym 283 poważnych. Wśród tych ostatnich wymienia się m.in. POTS - Zespół Posturalnej Tachykardii Ortostatycznej. Głównymi objawami choroby są uporczywa tachykardia ortostatyczna, czyli wzrost częstości akcji serca o co najmniej 30 uderzeń/min, utrzymujący się przez co najmniej 10 minut od przyjęcia pozycji stojącej. Wywołuje to takie objawy, jak: zawroty głowy, omdlenia oraz bóle głowy, klatki piersiowej i osłabienie. Objawy POTS pojawiają się wyraźnie po przyjęciu pozycji stojącej i ustępują lub zmniejszają swoje nasilenie w pozycji leżącej.
Jednak lekarze przekonują, że brak jest podstaw do twierdzenia, że te choroby związane są ze szczepieniami przeciw zakażeniom HPV. Europejskiej Agencji Leków jednoznacznie i beż żadnych wątpliwości stwierdziła, że szczepienia przeciw HPV są skuteczne i bezpieczne.
Innym rzadkim skutkiem ubocznym odnotowanym po przyjęcia Gardasilu jest zespół bólu regionalnego (CRPS), inaczej zespół Sudecka. To przewlekłe schorzenie dotykające kończyny, które doprowadza do stopniowego zaniku (dystrofii) mięśni i ubytku kości.
Z kolei naukowcy z Izraela i Włoch w 2013 roku na łamach pisma "American Journal of Reproductive Immunology" przekonywali, że szczepionka przeciw HPV (nie podano, która konkretnie) mogła mieć związek z wystąpieniem u 3 pacjentek pierwotnej niewydolności jajników (POF). U wszystkich trzech pacjentek rozwój seksualny był w normie, a badania genetyczne nie wykazały istotnych nieprawidłowości (np. zespół Turnera), podobnie jak USG miednicy. Natomiast serologiczna ocena wykazała niski poziom estradiolu i wzrost FSH (hormonu folikulotropowego) i LH (hormon luteinizującego). Poza tym w dwóch przypadkach wykryto konkretne autoprzeciwciała (przeciw jajnikom i przeciw tarczycy), co sugeruje, że szczepionka przeciw HPV wywołała odpowiedź autoimmunologiczną. Poza tym u wszystkich trzech pacjentek wystąpił szereg wspólnych niespecyficznych objawów po podaniu szczepionki, w tym: nudności, bóle głowy, zaburzenia snu, bóle stawów oraz szereg zaburzeń poznawczych i zaburzeń psychicznych.
Innego zdania jest Amerykańska Akademia Pediatryczna, która jednoznacznie stwierdziła, że nie ma powiązań między zapadalnością na niewydolność jajników, a szczepieniami HPV.
Powikłania po szczepieniu - gdzie zgłaszać?
Wszelkie działania niepożądane, jakie pojawiają się po przyjęciu szczepionki, należy zgłaszać do lekarza. Łagodne reakcje poszczepienne można zgłaszać podczas kolejnej wizyty. Jeśli objawy są poważne, do lekarza należy udać się natychmiast.
Można się zgłosić także do konsultacyjnej poradni szczepień ochronnych.
Źródła:
Human papilloma virus vaccine and primary ovarian failure: another facet of the autoimmune/inflammatory syndrome induced by adjuvants - www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23902317
Porady eksperta