Tych 10 objawów najczęściej ignorujemy. Mogą świadczyć o nowotworze

Weryfikacja

Autor: lek. Patryk Jasielski

Choroby nowotworowe są obecnie jednymi z najczęstszych przyczyn zgonów wśród dorosłych osób, zwłaszcza w starszym wieku. Mogą rozwijać się w obrębie praktycznie wszystkich tkanek i narządów w organizmie. W zależności od lokalizacji mogą im towarzyszyć różne objawy. Większość nowotworów rozwija się jednak przez dłuższy czas bezobjawowo lub powoduje nieswoiste i niezbyt nasilone dolegliwości. Jakich sygnałów nie powinno się lekceważyć?

Spis treści

1. Utrata masy ciała
2. Ciągłe uczucie zmęczenia, osłabienie i apatia
3. Bóle kostne
4. Nocne poty
5. Przewlekły kaszel
6. Powiększone węzły chłonne
7. Nawracające biegunki i/lub zaparcia, zmiany rytmu wypróżnień
8. Nietypowe krwawienia
9. Bóle i zawroty głowy z towarzyszącym wymiotami
10. Pojawienie się znamion na skórze

Rozwijający się nowotwór wywołuje wiele niekorzystnych zmian w metabolizmie organizmu. Do swego rozwoju potrzebuje dużych zasobów energetycznych, które pobiera od zdrowych tkanek i przez to je osłabia. Również sam wzrost nowotworu i powstawanie przerzutów wywołuje pojawianie się różnych dolegliwości. Na początku mogą być one nieswoiste i tłumaczone innymi przyczynami, np. dużą ilością pracy. Oto 10 najczęściej ignorowanych objawów, które mogą być spowodowane przez nowotwór.

Utrata masy ciała

Jest to jeden z częstszych pierwszych objawów różnych nowotworów. Stwierdza się go jednak także w wielu innych schorzeniach. Zwłaszcza w tych, w których dochodzi do osłabienia apetytu. Niepokojące jest niezamierzone i niekontrolowane tracenie na wadze. Jest to sytuacja, w której pomimo braku zmian w sposobie odżywiania czy w aktywności fizycznej, obserwuje się chudnięcie.

Jako istotną utratę masy ciała traktuję się jej spadek o 10% w ciągu czasu nie dłuższego niż 6 miesięcy (chociaż zazwyczaj dochodzi do tego w ciągu kilku tygodni). W sytuacji zaobserwowania niezamierzonego chudnięcia, warto skonsultować się z lekarzem i wykonać podstawowe badania, gdyż może za to odpowiadać rozwijająca się choroba.

Ciągłe uczucie zmęczenia, osłabienie i apatia

Uczucie zmęczenia towarzyszy co jakiś czas każdemu. Jednak jego codzienne występowanie, utrudniające funkcjonowanie i pojawiające się pomimo odpoczynku, powinno stanowić powód do niepokoju.

Jest to częsty objaw wielu chorób, w tym nowotworowych. Współistnieje z osłabieniem, apatią oraz utratą masy ciała. Trwający długo i zmniejszający jakość życia stanowi wskazanie do wizyty u lekarza.

Bóle kostne

Kolejnym objawem obserwowanym w chorobach nowotworowych są bóle kostne. Pojawiają się one w różnych lokalizacjach. Zazwyczaj dotyczą jednak odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Mogą być mylone z bólem związanym z często występująca chorobą zwyrodnieniową kręgosłupa i dyskopatią, a przez to ignorowane.

Bóle kostne nowotworowe mogą jednak dotyczyć także innych lokalizacji. Pojawienie się takiego objawu bez wcześniejszego występowania bólów kręgosłupa lub ich nasilanie się i długie utrzymywanie, mimo stosowania leków, stanowią wskazanie do pilnego udania się do lekarza i poszerzenia diagnostyki.

Nocne poty

Kolejnym częsty objaw ogólnoustrojowy nowotworu to pojawianie się nocnych potów. Osoba doświadczająca tego objawu może obudzić się w nocy zlana potem i w przemoczonej piżamie.

Jest to dolegliwość obserwowano zwłaszcza w przypadku nowotworów krwi (chłoniaki i białaczki), ale pojawia się także w innych.

W przypadku upału czy infekcji nocne poty nie powinny niepokoić. Jednak, gdy występują bez oczywistego powodu i są dokuczliwe to nie należy ich bagatelizować.

Przewlekły kaszel

Przewlekły kaszel może wynikać z wielu przyczyn. Najczęściej związany jest ze spływaniem wydzieliny po tylnej ścianie gardła i paleniem papierosów. Jednak jego długotrwałe utrzymywanie się (powyżej 8 tygodni) powinno stanowić powód do niepokoju.

Innym szczególnie niebezpiecznym zjawiskiem jest zmiana charakteru przewlekłego kaszlu, tzn. długotrwały kaszel suchy stał się mokry lub odwrotnie. Nie należy takiego objawu lekceważyć, lecz jak najszybciej udać się do lekarza.

Powiększone węzły chłonne

Węzły chłonne to nagromadzenie tkanki limfatycznej, mające swój udział w obronie organizmu przed infekcjami i krążeniu limfy. Zlokalizowane są w grupach w obrębie całego ciała. Zdrowe są bardzo małe (mają poniżej 1 cm) i zazwyczaj nie można ich wyczuć dotykiem.

Mogą się powiększać w wielu sytuacjach. Nie każda taka sytuacja powinna być powodem do niepokoju. Najczęściej zwiększają swoje rozmiary w wyniku toczącego się niedaleko zapalenia, głównie w przebiegu infekcji (np. częste powiększanie się węzłów chłonnych w okolic żuchwy i szyi podczas anginy).

Istnieją cechy, które mogą wskazywać na nowotworowe powiększenie węzłów chłonnych. Zalicza się do nich:

• Uogólnione powiększenie się węzłów chłonnych. W sytuacji zapalenia powiększenie się jest ograniczone zwykle do jednej lokalizacji.
• Konsystencja węzłów – twarde mogą sugerować proces nowotworowy.
• Bezbolesne powiększenie węzłów – ich bolesność świadczy o szybkim powiększeniu, co wskazuje na proces zapalny, a nie nowotwór.
• Przesuwalność węzłów względem skóry i podłoża – brak tej cechy jest obserwowany w przypadku nowotworowego powiększenia
• Tworzenie pakietów węzłowych – zmieniono nowotworowo węzły mają tendencję do tworzenia jednolitych mas.

Nawracające biegunki i/lub zaparcia, zmiany rytmu wypróżnień

Kolejnym często ignorowanym objawem, który może pojawić się w nowotworze to problemy związane z wypróżnianiem się. Chodzi tutaj szczególnie o naprzemienne występowanie biegunek i zaparć (co kilka dni zaparć, a następnie biegunek lub odwrotnie), bez oczywistej przyczyny, która by to mogła wyjaśnić, zwłaszcza w starszym wieku.

Powodem do niepokoju mogą być przedłużające się zaparcia, szczególnie jeżeli stosuje się odpowiednie ich leczenie. Mogą im towarzyszyć tzw. ołówkowate stolce, czyli o zwężonym kształcie. Pojawienie się takich problemów u osób starszych powinno skłonić do wizyty u lekarza i poszerzenia diagnostyki.

Nietypowe krwawienia

Niepokojącym objawem są także nietypowe krwawienia. Za takie uznaje się:

• Krwawienia z dróg rodnych u kobiet między miesiączkowe lub jakiekolwiek po menopauzie.
• Krwawienie z układu pokarmowego w postaci czarnych, smolistych stolców jak i świeżej krwi w kale lub na papierze toaletowym.
• Kaszel z odkrztuszaniem krwistej plwociny.
• Pojawienie się krwistego, czerwonego moczu, zwłaszcza ze skrzepami krwi.
• Przewlekające się krwawienia z nosa czy z jamy ustnej.

Każde powyższe krwawienie powinno wzbudzić niepokój i stanowi wskazanie do konsultacji z lekarzem. Przyczyn może być wiele, jednak wymagają one dokładnej diagnostyki.

Bóle i zawroty głowy z towarzyszącym wymiotami

Ból głowy pojawia się praktycznie u każdej osoby. Przyczyn może być wiele. Najczęściej jest to tzw. napięciowy ból głowy, związany z przemęczeniem, niedostateczną ilością snu, wody czy jedzenia. Taki objaw pojawia się jednak niekiedy także w nowotworach mózgu. Jego główne cechy to:

• Pojawianie się głównie rano i zmniejszanie w ciągu dnia.
• Towarzyszenie wymiotów porannych, które zmniejszają ból głowy.
• Przewlekłe występowanie bólu.
• Współwystępowanie objawów neurologicznych, takich jak zaburzenia czucia, osłabienie siły mięśni, zawroty głowy czy problemy z chodzeniem.

Pojawienie się znamion na skórze

Kolejnym niepokojącym i często ignorowanym objawem są zmiany barwnikowe w postaci znamion na skórze. Mogą pojawić się na całym ciele. Najwięcej ich się stwierdza na skórze poddawanej ekspozycji na słońce. W zależności od fototypu skóry każdy człowiek może mieć ich różną ilość.

Cechy, które przemawiają za tym, że są to zmiany nie budzące niepokoju to:

• Regularna, symetryczna budowa.
• Dobrze odgraniczone brzegi.
• Równomierne rozmieszczenie barwnika.
• Wielkość do 5 mm.
• Niepowiększanie się zmiany.

Jeżeli znamię zaczyna rosnąć i traci odgraniczone brzegi, barwnik w jego obrębie jest nierównomiernie rozmieszczony czy pojawiło się owrzodzenie, to jest to wskazanie do pilnej wizyty u dermatologa w celu oceny znamienia.

lek. Patryk Jasielski