Zapalenie twardówki - przyczyny, objawy i leczenie

Zapalenie twardówki to poważna, choć rzadko diagnozowana, choroba oka. W skrajnych przypadkach zapalenie twardówki może doprowadzić do martwicy gałki ocznej, a co za tym idzie - do utraty wzroku, a nawet oka. Jakie są przyczyny i objawy zapalenia twardówki? Jak przebiega leczenie tej choroby oka?

Spis treści

1. Zapalenie twardówki - przyczyny
2. Zapalenie twardówki - objawy
3. Zapalenie twardówki - diagnostyka
4. Zapalenie twardówki - leczenie

Zapalenie twardówki to stan zapalny toczący się w zewnętrznej części ściany gałki ocznej, która otacza wnętrze oka ze wszystkich stron (za wyjątkiem przedniej części, gdzie przechodzi w rogówkę). W wyniku stanu zapalnego dochodzi do zaburzenia funkcji twardówki, tzn. nie może ona ochraniać oka i nadawać mu odpowiedniej sztywności i kształtu.

W zależności od tego, którą część oka zajmuje stan zapalny, wyróżnia się:

• przednie zapalenie twardówki - dzieli się na postać rozlaną, guzkową, martwiczą z towarzyszącym procesem zapalnym oraz martwiczą bez stanu zapalnego
• tylne zapalenie twardówki - charakteryzuje się pogrubieniem twardówki i naczyniówki widocznym w USG i obrzękiem tkanek oczodołu

Zapalenia twardówki nie należy mylić z zapaleniem nadtwardówki, które jest osobną jednostką chorobową i ma zwykle łagodny charakter.

Zapalenie twardówki - przyczyny

Zapalenie twardówki może występować samoistnie, jednak często ( więcej niż 55 proc. przypadków) wiąże się z różnymi chorobami.

Przyczyną zapalenia twardówki mogą być choroby autoimmunologiczne, takie jak reumatoidalne zapalenie stawów, guzkowe zapalenie tętnic, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, nawracające zapalenie chrząstek, ziarniniak Wegenera, toczeń rumieniowaty układowy, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, łuszczycowe zapalenie stawów i nefropatia IGA.

Zapalenie twardówki może rozwinąć się także w przebiegu chorób zakaźnych i ziarniniakowatych, takich jak gruźlica, kiła, sarkoidoza, toksoplazma, zakażenia wirusem opryszczki i półpaśca.

Wśród przyczyn zapalenia twardówki wymienia się także czynniki fizyczne, takie jak oparzenia chemiczne i termiczne, napromieniowanie, oraz mechaniczne - związane z urazem lub zabiegiem chirurgicznym. Rzadziej choroba jest skutkiem działań niepożądanych stosowanych leków.

Zapalenie twardówki - objawy

Choroba rozwija się stopniowo. W ciągu kilku kilkunastu dni od zapoczątkowania stanu zapalnego pojawia się promieniujący do czoła, skroni i twarzy ból, który jest objawem dominującym. Pojawia się także charakterystyczne sinoczerwone zaczerwienienie oka. Objawami współtowarzyszącymi mogą być łzawienie oczu, zaburzenia wodzenia, a nawet zniekształcenie oka.

Zapalenie twardówki - diagnostyka

W celu rozpoznania zapalenia twardówki wykonuje się badanie w lampie szczelinowej, tomografię komputerową, USG oczodołu oraz badania krwi, m.in. OB, CRP (wskaźniki uogólnionego procesu zapalnego).

Zapalenie twardówki - leczenie

Podstawą terapii jest leczenie choroby podstawowej. W celu łagodzenia objawów stanu zapalnego stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Zaleca się również miejscowe stosowanie sterydów w postaci kropli lub zastrzyków pozagałkowych.

Monika Majewska