Przed operacją na ZAĆMĘ sprawdź, czy nie masz ZWYRODNIENIA PLAMKI ŻÓŁTEJ (AMD)

Masz zaćmę i czekasz na operację? Domagaj się badań, które wykluczą początki zwyrodnienia plamki żółtej (AMD). Bo wymiana zmętniałej soczewki na sztuczną może gwałtownie przyspieszyć rozwój AMD i nawet doprowadzić do utraty wzroku...

Operacja zaćmy to standardowe rozwiązanie w przypadku tej choroby, ale zanim się na nią zdecydujesz, sprawdź, czy dodatkowo nie masz problemów związanych z AMD (to zwyrodnienie plamki żółtej).

Jeżeli oko, tylko z rozwijającą się zaćmą, jest w pełni zdrowe, bez problemu można, a nawet trzeba je zoperować, czyli usunąć naturalną soczewkę i wszczepić sztuczną. Po zabiegu wymiany soczewki wzrok pacjenta poprawia się i nic nie powinno się złego dziać.

>>Nie przegap

• AMD- zwyrodnienie plamki
• Oceń ryzyko zachorowania na AMD (zwyrodnienie plamki żółtej)
• OCT - optyczna koherentna tomografia dna oka

Sztuczna soczewka nie chroni przed zwyrodnieniem plamki żółtej

- Jednak jeśli w siatkówce poza zaćmą zaczęły zachodzić zmiany związane z AMD czyli zwyrodnieniem plamki żółtej (postać sucha lub wilgotna) pacjent musi liczyć się z tym, że po wymianie soczewki na sztuczną oko nie jest w odpowiedni sposób chronione m.in. przez promieniowaniem (naturalna soczewka nie przepuszcza szkodliwych promieni), które może gwałtownie przyspieszyć rozwój AMD, prowadząc w czasie nawet pół roku do ślepoty – ostrzega prof. Andrzej Stankiewicz, kierownik Kliniki Okulistycznej Wojskowego Instytutu Medycznego przy ul. Szaserów w Warszawie i prezes Stowarzyszenia AMD. - Zdarza się, że pacjent z minimalną zaćmą czy z zaćmą w fazie początkowej, idzie do lekarza, a ten zbada go niezbyt dokładnie czy nie wychwyci rozwijającego się AMD i kieruje go na operację wszczepienia sztucznej soczewki. Po operacji wzrok działa fantastycznie, ale tylko przez kilka miesięcy... Pojawia się pytanie: czy lepiej funkcjonować z powoli rozwijającą się zaćmą czy za kilka miesięcy dobrego widzenia pozbawić się wzroku do końca życia?
Przed operacją wymiany soczewki osoby genetycznie predysponowane do wystąpienia AMD oraz osoby z grupy ryzyka powinny przejść dokładne badania u specjalisty. Można wykonać dodatkowo badania genetyczne, niestety nie są one refundowane i jest mało ośrodków, które je wykonują. Koszt takiego badania waha się między 200 a 800 zł.
- Osoby z grupy ryzyka to ludzie obarczeni chorobami naczyń, chorobami serca, wysokim cholesterolem, cukrzycą, nadciśnieniem czy palący papierosy. Badanie okulistyczne, które należy dodatkowo wykonać, to OCT czyli optyczna koherentna tomografia dna oka, co umożliwi uwidocznienie zmian w siatkówce, nawet początkowych, niewidocznych w zwykłym badaniu - mówi prof. Andrzej Stankiewicz. - W przypadku zaćmy zaawansowanej czy całkowitej nie ma co się zastanawiać, tylko trzeba operować, bo tylko operacja może przywrócić widzenie.
Gdy po operacji uwidocznią się zmiany AMD na dnie oka, ratunkiem może okazać się leczenie specjalnymi zastrzykami podawanymi do wnętrza oka.
- W niezbyt zaawansowanym stadium wysiękowego AMD jest to leczenie skuteczne, choć wymaga stałej kontroli i powtarzania. Od września 2010 roku jest ono refundowane przez NFZ - mówi prof. Andrzej Stankiewicz.

Co to takiego zwyrodnienie plamki żółtej (AMD)?

AMD jest chorobą dotyczącą obszaru na dnie oka zwanego plamką. Plamka to miejsce odpowiedzialne za widzenie centralne, które potrzebne jest do wykonywania codziennych czynności jak czytanie, rozpoznawanie twarzy, znaków drogowych. W wyniku choroby chory traci zdolność widzenia centralnego, w centrum pola widzenia pojawiają się ciemne plamy lub rozmycie, obraz jest zniekształcony albo skrzywiony. AMD jest jedną z najczęstszych przyczyn ślepoty osób dorosłych na świecie. Ujawnia się po 50-60. roku życia, po 70. roku prawie 30 proc. osób jest dotkniętych tą chorobą. Zwykle zmiany dotyczą obu oczu, choć nie muszą pojawiać się jednocześnie i ich zaawansowanie może być różne.

Różne oblicza zwyrodnienia plamki żółtej

Wyróżnia się dwie formy zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem: suchą oraz wysiękową. Postać sucha występuje w 90 proc. przypadków. Jest łagodniejszym typem AMD i rozwija się miesiącami czy nawet latami. Zmiany, jakie zachodzą w plamce, mają charakter przede wszystkim zanikowy. Obumierają komórki odpowiedzialne za prawidłowe odbieranie wrażeń wzrokowych i funkcjonowanie siatkówki. Stopniowo dochodzi do utraty widzenia centralnego. W początkowym stadium choroby na dnie oka pojawiają się drobne złogi. W stadium zaawansowanym dochodzi do rozległych zaników siatkówkowo-naczyniówkowych.
Postać wysiękowa (mokra) AMD występuje u ok. 10 proc. przypadków i ma przeważnie ciężki przebieg, a znaczna utrata widzenia może nastąpić nawet w ciągu kilku dni. Jej istotą jest powstawanie nieprawidłowych naczyń w okolicy plamki, które tworzą tzw. błonę podsiatkówkową. Na dnie pojawiają się przesięki i krwotoki. W końcowym stadium może dojść do trwałego uszkodzenia siatkówki.

Leczenie AMD

Leczenie AMD polega na hamowaniu rozwoju choroby. W terapii suchej odmiany stosuje się leki poprawiające ukrwienie i dietę bogatą w luteinę. W przypadku AMD wysiękowego leczenie polega na niszczeniu nieprawidłowych naczyń krwionośnych m.in. za pomoc lasera (pod warunkiem, że wymagające zniszczenia naczynia nie znajdują się w centrum plamki żółtej). Specjaliści dysponują także terapią fotodynamiczną polegającą na wprowadzaniu do krwi barwnika, wychwycanego przez patologiczne naczynia, a następnie aktywowanego przez promienie lasera, które je niszczą. Niekiedy stosuje się też leczenie chirurgiczne. Stosuje się także leczenie farmakologiczne m.in. sterydami. W aptekach kupisz preparaty i suplementy diety o działaniu profilaktycznym i leczniczym w AMD zawierających beta-karoten, witaminy C, E, PP, a także cynk i selen.