Odklejenie siatkówki: przyczyny, objawy, leczenie

Siatkówka jest najważniejszą częścią oka, dzięki której widzimy. To w tej złożonej z dziesięciu warstw tkance, o grubości 0,25–0,4 mm, znajdują się receptory odbierające bodźce świetlne oraz fotoreceptory, które przekształcają energię świetlną w elektryczną, tak by można było drogą nerwową przesłać impulsy do mózgu, gdzie powstaje obraz, czyli to, co widzimy.

Spis treści

1. Odklejenie siatkówki: objawy nie zawsze są wyraźne
2. Metody leczenia odklejenia siatkówki są różne i zależą od stopnia uszkodzenia
3. Odklejenie siatkówki: po operacji

Odklejenie siatkówki jest chorobą oka, podczas której siatkówka ulega rozerwaniu lub odklejeniu od znajdującej się pod nią naczyniówki. Prowadzi do upośledzenia widzenia, a nawet utraty wzroku. Na tę chorobę narażone są zwłaszcza osoby mające wysoką krótkowzroczność (powyżej minus czterech dioptrii) oraz ludzie chorujący na cukrzycę i atopowe zapalenie skóry, a także ci, którzy byli wcześniakami. Ryzyko odwarstwienie siatkówki wzrasta u wszystkich, zwłaszcza jednak u kobiet, po 50 roku życia. Z upływem lat zmienia się bowiem struktura siatkówki oraz ciała szklistego, galaretowatej substancji wypełniającej wnętrze oka. Po pięćdziesiątce ciało szkliste odłącza się od siatkówki. Jeżeli łączące je włókna są nie dość elastyczne, mogą zacząć ciągnąć  i oderwać siatkówkę od naczyniówki.

Odklejenie siatkówki: objawy nie zawsze są wyraźne

Zaniepokoić powinny jednak błyski pojawiające się przed oczami, zarówno w dzień jak i w nocy oraz przesuwające się cały czas w polu widzenia czarne muszki, kropki lub czarny deszcz, a także zaburzenia widzenia, np. pojawienie się zasłony upośledzającej widzenie – od strony nosa lub skroni lub uczucie jakbyśmy spoglądali przez firankę. Trzeba wtedy jak najszybciej skontaktować się z okulistą. Odwarstwienie siatkówki w okulistyce to tak, jak zawał w kardiologii. Im szybciej podejmiemy leczenie tym większe szanse na zaradzenie sytuacji.  Do odwarstwienia siatkówki dochodzi najczęściej po większym wysiłku fizycznym, schylaniu, podnoszeniu ciężkich przedmiotów, lub urazu.

Metody leczenia odklejenia siatkówki są różne i zależą od stopnia uszkodzenia

Jeśli nastąpiło tylko przedarcie, bez odwarstwienia, wystarczy zabieg ambulatoryjny za pomocą lasera lub krioterapii. Promień lasera lub strumień ciekłego azotu sprawia, że wokół rozdarcia tworzą się niewielkie blizny, które trzymają siatkówkę i zapobiegają odwarstwieniu.Jeśli doszło do odwarstwienie to leczy się je dwiema metodami operacyjnymi. Przy niewielkim uszkodzeniu zakłada się plomby - implanty z gąbki lub taśmy silikonowej -  które likwidują powstałe w siatkówce dziury. Plomby przyszywa się do twardówki. Pozostają one w oku na zawsze, ale pacjent ich nie widzi ani nie czuje. Zabieg nosi nazwę wgłobienia. Najnowocześniejszą metodą jest witrektomia. Polega na usunięciu z oka ciała szklistego. W jego miejsce wprowadza się olej silikonowy, gaz albo płyn. Przedarcia natomiast zabezpiecza się laserem. Najkorzystniejszy dla pacjenta jest wariant z wprowadzeniem pęcherzyka gazu, który po kilku lub kilkunastu dniach wchłania się i jest zastępowany płynem produkowanym przez oko. Olej bowiem należy po pewnym czasie - od kilku miesięcy do kilku lat – wymienić. Obydwie operacje przeprowadza się w znieczuleniu dokręgowym lub ogólnym i wymagają pobytu w klinice przez kilka dni.

Odklejenie siatkówki: po operacji

Po operacji, jeśli w oku został umieszczony pęcherzyk gazu, trzeba ściśle przestrzegać postępowania pooperacyjnego jakie zaleci lekarz. Należy przez kilka dni utrzymywać głowę w określonej przez doktora pozycji. Chodzi o to, by pęcherzyk naciskał na właściwą część siatkówki. W tym czasie w polu widzenia zauważalna będzie czarna plama. Należy też unikać ruchów powodujących wstrząs dla oka oraz czytania i patrzenia przez okno podczas jazdy samochodem lub pociągiem. Do momentu wchłonięcia gazu zakazana jest także podróż samolotem. Do czasu  wygojenia siatkówki zabroniony jest  wysiłek fizyczny, schylanie się, podnoszenie ciężkich przedmiotów i uprawianie sportu. Można oglądać telewizję jeśli umożliwia to zalecona przez  lekarza pozycja głowy. Należy stosować przepisane przez lekarza krople do oczu oraz środki przeciwbólowe lub przeciwzapalne.