O czym świadczy BÓL OCZU? Przyczyny bólu oczu

Ból oczu może sygnalizować niegroźną dolegliwość wywołaną na przykład przeciążeniem wzroku czy podrażnieniem spojówek, ale także może oznaczać poważną chorobę oczu, taką jak jaskra lub zapalenie nerwu wzrokowego. Dlatego bólu oczu nigdy nie należy lekceważyć.

Spis treści

1. Czego nie wiesz o jaskrze?
2. Jaskra: przyczyny i objawy

Ból oczu może towarzyszyć zapaleniu spojówek

Zapalenie spojówek może być reakcją alergiczną, towarzyszyć nieżytowi górnych dróg oddechowych lub zakażeniu drobnoustrojami. Ból jest niewielki, bardziej dokucza pieczenie. Oczy są zaczerwienione, wrażliwe na światło i łzawią. W kąciku oka gromadzi się ropna wydzielina.

» Nasza rada: Jeżeli po 3 dniach stosowania kropli dostępnych bez recepty nie odczuwasz poprawy, idź do lekarza. Również wtedy, gdy zapalenie spojówek często się powtarza (trzeba ustalić tego przyczynę). Okulista przeprowadza wywiad i badanie oka za pomocą lampy szczelinowej. Jeśli przepisane leczenie nie jest skuteczne, konieczne bywa pobranie wydzieliny na posiew z antybiogramem.

Jaskra - nagły atak powoduje silny ból

W przypadku jaskry silny ból oka pojawia się nagle i promieniuje do kości twarzy, a niekiedy aż na tył głowy. Dochodzi do silnego bólu oka, utraty ostrości widzenia, postrzegania tęczowych kół wokół źródeł światła, zaczerwienienia gałki ocznej, nienaturalnego poszerzenia źrenicy. Oko jest silnie czerwone. Przy ataku jaskry mogą wystąpić nudności (czasem wymioty), obfite pocenie się i zwolnienie akcji serca. Powodem ataku jaskry jest niekontrolowany wzrost ciśnienia w gałce ocznej. Atak jaskry grozi całkowitą utratą wzroku, konieczna jest szybka interwencja.

» Nasza rada: Gdy dopadnie cię atak jaskry usiądź, nie opuszczaj głowy, trzymaj ją wysoko, weź lek przeciwbólowy. Wezwij pogotowie ratunkowe albo jedź na ostry dyżur. Skutecznej pomocy udzieli tylko okulista. Rozpoznanie dają wywiad, pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego i badanie w lampie szczelinowej; pomocna jest gonioskopia.

Czego nie wiesz o jaskrze?

Zapaleniu błony naczyniowej towarzyszy ból oczu

Zapalenie błony naczyniowej objawia się bólem oczu i głowy, a także złym widzeniem, światłowstrętem, zaczerwienieniem, łzawieniem, pogorszeniem widzenia czasem znacznym wzrostem ciśnienia w oku. Przyczyn tej choroby oczu jest wiele. Do najczęściej spotykanych należą zaniedbane zęby (ze zmianami chorobowymi przy korzeniach) oraz niedoleczone migdałki. Jednak w większości przypadków przyczyny zapalenia błony naczyniowej nie udaje się ustalić. Wiadomo tylko, że zapalenie to częściej występuje u osób z chorobami tkanki łącznej, takimi jak np. reumatyzm, przewlekły gościec stawowy. Bakterie (gronkowiec i paciorkowiec) atakują wtedy, gdy osłabnie odporność organizmu – przenikają do krwi i osiedlają się w tkankach silnie unaczynionych, do których należy też błona oka.

» Nasza rada: Wybierz się do okulisty, ponieważ trzeba jak najszybciej zastosować odpowiednie leki. Dobiera się je w zależności od miejsca usytuowania zapalenia. Diagnozę umożliwia badanie lampą szczelinową. Pacjent powinien otrzymać skierowanie do stomatologa, laryngologa, internisty, kobieta do ginekologa, a mężczyzna do urologa w celu poszukiwania ognisk infekcji. Mogą to być antybiotyki, sulfonamidy, kortykosteroidy lub środki poszerzające źrenice.

Zespół suchego oka objawia się uciskiem i lekkim bólem w oku

Zespołowi suchego oka najczęściej towarzyszy ucisk i lekki ból w oku, uczucie piasku pod powiekami, swędzenie powiek, nieostre widzenie, zaschnięta wydzielina na powiekach. Spojówki są przekrwione. Przyczyną zespołu suchego oka jest niedostateczna ilość łez lub ich nieprawidłowy skład – więcej w nich wody niż składnika zatrzymującego ją na powierzchni oka (wtedy oczy łzawią).

» Nasza rada: Unikaj pomieszczeń klimatyzowanych i nie siedź długo przed telewizorem. Jeśli pracujesz przy komputerze, zakładaj okulary ochronne. Korzystaj w ciągu dnia z kropli typu sztuczne łzy. Gdy to nie pomaga, idź do okulisty, który może zaproponować np. założenie specjalnych zatyczek do kanalików łzowych. W diagnostyce stosuje się test Schirmera i test stabilności łez.

Zapalenia nerwu wzrokowego - towarzyszą im bóle przy poruszaniu okiem

Zapalenie nerwu wzrokowego może wystąpić zarówno w widocznej, jak i niewidocznej dla lekarza części oka. Niezależnie od miejsca usytuowania każde zapalenie nerwu wzrokowego prowadzi do osłabienia ostrości widzenia i słabego rozpoznawania kolorów. Dodatkowo może się pojawić ból przy poruszaniu okiem, co jest skutkiem obrzęku osłonek nerwu wzrokowego, dotykających do mięśni poruszających gałką oczną. U pacjenta występuje również brak reakcji na światło, w badaniu pola widzenia widzi on mroczek centralny. Zapalenie nerwu wzrokowego, które dotyczy pozagałkowego fragmentu oka, często jest pierwszym objawem stwardnienia rozsianego.

» Nasza rada: Zgłoś się do okulisty, by ocenił, czy rzeczywiście cierpisz na zapalenie nerwu wzrokowego – jeśli tak, zaleci odpowiednie leczenie. Natomiast gdy będzie podejrzewał schorzenie ogólne, skieruje cię do neurologa. W trakcie leczenia zostaną ci wykonane badania: badanie ostrości wzroku, przedniego odcinka nerwu, dna oka i pola widzenia, widzenia barw, rezonans magnetyczny oraz badanie elektrofizjologiczne, które pozwolą uzyskać rozpoznanie.

Współczulne zapalenie oka - ciężkie zapalenie błony naczyniowej

Współczulne zapalenie oka ma charakter autoimmunologiczny i jest najczęściej skutkiem urazu przenikającego jednego z oczu. Objawy współczulnego zapalenia oka to przekrwienie wokół rąbka rogówki, mroczki, utrata ostrości widzenia i utrata akomodacji oka.

» Nasza rada: Udaj się do okulisty, ponieważ nieleczone współczulne zapalenie oka prowadzi do ciężkiego zapalenia tęczówki, które objawia się bólem i światłowstrętem. Rozpoznanie opiera się na wywiadzie i badaniu lampą szczelinową.

Nowotwór oka rzadko objawia się bólem

Ból towarzyszy nowotworowi oka zwykle wtedy, gdy guz wywiera ciśnienie na gałkę oczną lub nerw; dodatkowe objawy to zaburzenia widzenia, niekiedy wytrzeszcz (guz oczodołu).

» Nasza rada: Udaj się na badanie okulistyczne i tomografię komputerową, które umożliwiają diagnozę.

Jaskra: przyczyny i objawy

Nieleczona jaskra może doprowadzić do zaniku nerwu wzrokowego, a w konsekwencji - do ślepoty. Choroba zazwyczaj wykrywana jest przypadkiem. Jakie są przyczyny jaskry i jak rozpoznać jej pierwsze objawy? Posłuchaj naszego eksperta prof. Iwony Grabskiej-Liberek, ordynator Oddziału Okulistyki Szpitala Klinicznego im. W. Orłowskiego w Warszawie.

miesięcznik "Zdrowie"

Anna Jarosz

Joanna Anczura

Konsultacja: dr n. med. Piotr Fryczkowski