Wzdęcia to więcej niż dyskomfort. Zadzwoń pod 999, jeśli zauważysz 1 z 7 oznak
Czasami nasz organizm wysyła subtelne sygnały ostrzegawcze, które mogą świadczyć o poważniejszych problemach zdrowotnych. Jeśli zmagasz się z uporczywymi wzdęciami, warto zwrócić uwagę na dodatkowe objawy. W połączeniu mogą one stanowić powód do szybkiego kontaktu z lekarzem i podjęcia odpowiednich działań.
Najczęstsze przyczyny wzdęć
Wzdęcia to powszechna dolegliwość charakteryzująca się uczuciem pełności, napięcia i powiększenia obwodu brzucha. Mogą im towarzyszyć objawy, takie jak odbijanie, nadmierne oddawanie gazów, ból i dyskomfort w jamie brzusznej.
Wzdęcia u większości ludzi są spowodowane gazami jelitowymi, często po jedzeniu. Produkcja gazów jelitowych jest zależna od takich czynników, jak konkretne pokarmy, które spożywamy, a także od rodzaju bakterii, które mamy w jelitach. Pewne rodzaje węglowodanów, takie jak laktoza znajdująca się w produktach mlecznych, fruktoza znajdująca się w różnych owocach, takich jak jabłka i gruszki, a także węglowodany znajdujące się w roślinach strączkowych i sztucznych słodzikach, są uznawane za powiązane ze wzdęciami
- powiedział Vincent Ho, gastroenterolog i starszy wykładowca uniwersytecki na Western Sydney University w rozmowie z Newsweek.
Przyczyny wzdęć to:
- połykanie powietrza - spożywanie posiłków w pośpiechu, żucie gumy czy palenie papierosów sprzyjają nadmiernemu połykaniu powietrza, co może prowadzić do wzdęć,
- dieta bogata w ciężkostrawne węglowodany - spożywanie pokarmów, takich jak rośliny strączkowe, kapusta czy produkty pełnoziarniste, może zwiększać produkcję gazów w jelitach,
- nietolerancje pokarmowe - osoby z nietolerancją laktozy czy celiakią mogą doświadczać wzdęć po spożyciu nieodpowiednich produktów,
- zaburzenia flory bakteryjnej jelit - nadmierny rozrost bakterii w jelicie cienkim (SIBO) lub zaburzenia równowagi mikrobioty jelitowej mogą prowadzić do wzmożonej produkcji gazów,
- zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego - spowolniona perystaltyka jelit może powodować zaleganie treści pokarmowej i nadmierne gromadzenie się gazów,
- stres i czynniki psychologiczne - stres może wpływać negatywnie na funkcjonowanie przewodu pokarmowego,
- zmiany hormonalne - kobiety mogą doświadczać wzdęć w związku z cyklem menstruacyjnym lub wczesną ciążą.
Kiedy wzdęcia to powód, aby zadzwonić pod numer 999?
Wzdęcia brzucha są powszechnym problemem, który zwykle bagatelizujemy. NHS (Narodowa Służba Zdrowia w Wielkiej Brytanii) ostrzega, że niektóre symptomy towarzyszące wzdęciom mogą wskazywać na poważne schorzenia wymagające natychmiastowej interwencji medycznej. Istnieje siedem objawów, które powinny skłonić do wezwania pomocy.
Nagły lub silny ból brzucha
Nagły, intensywny ból brzucha, który nie ustępuje, może wskazywać na poważne schorzenia, takie jak pęknięcie wrzodu żołądka, zapalenie wyrostka robaczkowego lub perforacja jelit. Tego typu ból nie tylko powoduje silny dyskomfort, ale może stanowić poważne zagrożenie, szczególnie w przypadku krwawienia wewnętrznego lub zakażenia.
Ból przy dotykaniu brzucha
Tkliwość brzucha, szczególnie w jednym miejscu, może sygnalizować zapalenie otrzewnej lub trzustki, które wymagają natychmiastowej interwencji medycznej. Ten objaw jest często wynikiem stanu zapalnego, który powoduje obrzęk i nadwrażliwość tkanek w jamie brzusznej. W przypadku niepodjęcia szybkiego leczenia stan zapalny może się rozprzestrzenić, prowadząc do zakażenia krwi lub uszkodzenia innych organów.
Wymioty z krwią lub przypominające zmieloną kawę
Obecność krwi w wymiotach, szczególnie w postaci przypominającej zmieloną kawę, jest oznaką krwawienia wewnętrznego, najczęściej w obrębie żołądka lub przełyku. Może wskazywać na poważne schorzenia, takie jak wrzody żołądka czy nowotwór. Krew w wymiotach często świadczy o dużej utracie krwi, co może prowadzić do wstrząsu, a więc wymaga niezwłocznej pomocy medycznej i hospitalizacji.
Krwawe lub czarne stolce
Jasnoczerwona krew w stolcu zwykle wskazuje na krwawienie z dolnych odcinków układu pokarmowego, takich jak hemoroidy, szczelina odbytu lub choroby zapalne jelit. Z kolei czarny, smolisty stolec, zwany melena, jest objawem krwawienia z górnych partii przewodu pokarmowego, takich jak żołądek czy dwunastnica. Taki objaw może świadczyć o poważnym uszkodzeniu ściany żołądka lub krwawiącym wrzodzie, co wymaga natychmiastowej diagnostyki i leczenia.
Brak możliwości oddania moczu, stolca lub gazów
Zdarza się, że zatrzymanie wydalania moczu, stolca lub gazów jest wynikiem niedrożności jelit lub kamicy moczowej. Takie objawy są alarmującym sygnałem, że coś blokuje normalny przepływ treści pokarmowej lub moczu, co może prowadzić do pęknięcia jelit lub uszkodzenia nerek. W każdym przypadku konieczne jest natychmiastowe leczenie, aby zapobiec powikłaniom, takim jak sepsa czy niewydolność wielonarządowa.
Problemy z oddychaniem
Duszność, która pojawia się nagle, może wskazywać na poważne schorzenia, takie jak zatorowość płucna, atak serca lub reakcja alergiczna. Jeśli towarzyszy wzdęciom, może sugerować obecność płynu w jamie brzusznej, który wywiera nacisk na przeponę i płuca, utrudniając oddychanie. Taki objaw wymaga natychmiastowej diagnozy i leczenia, ponieważ może wskazywać na groźne problemy kardiologiczne lub pulmonologiczne.
Ból w klatce piersiowej
Ból w klatce piersiowej, szczególnie gdy promieniuje do ręki, szyi lub żuchwy, jest jednym z kluczowych objawów zawału serca. Może być związany z zablokowaniem przepływu krwi, co prowadzi do uszkodzenia mięśnia sercowego. Nawet łagodny ból w klatce piersiowej, który nie ustępuje, nie powinien być lekceważony, ponieważ może wskazywać na poważny problem zdrowotny.
Pozostałe objawy wymagające konsultacji z lekarzem rodzinnym
Nie wszystkie symptomy związane ze wzdęciami wymagają natychmiastowego kontaktu z pogotowiem. Jednak w przypadku poniższych problemów warto umówić się na wizytę u lekarza rodzinnego:
- wzdęcia trwające ponad trzy tygodnie,
- wzdęcia występujące powyżej 12 razy w miesiącu,
- brak poprawy pomimo zmiany diety,
- wyczuwalny obrzęk lub guz w obrębie brzucha,
- wzdęcia połączone z wymiotami, biegunką, zaparciami, utratą wagi lub krwią w stolcu,
- trudności w poruszaniu się i codziennym funkcjonowaniu z powodu wzdęć.
