Wskazano najczęstszy objaw raka jelita grubego. Potwierdza to badanie 50 tys. chorych

Grupa naukowców z Uniwersytetu Południowej Danii przeanalizowała dane medyczne pochodzące od 50 tys. osób, u których zdiagnozowano raka jelita grubego. Wyniki analizy jasno pokazały, że rak jelita grubego często wykrywany jest na zaawansowanym etapie, ponieważ jego pierwsze objawy zwyczajnie bagatelizujemy. Badacze wskazali aż cztery symptomy, które pojawiały się u większości chorych.

Rak jelita grubego jest jednym z najczęstszych nowotworów na świecie, a liczba zachorowań i spowodowanych nim zgonów stale rośnie. Mimo że istnieją sprawdzone i bezpieczne metody leczenia raka jelita grubego, ich skuteczność zależy m.in. od tego, na jakim etapie zaawansowania jest nowotwór w momencie diagnozy. Eksperci przypominają więc, że największą bronią w walce z rakiem jest jego wczesne wykrycie.

Niektóre kraje już kilka lat temu opracowały wytyczne, na podstawie których lekarze pierwszego kontaktu powinni kierować pacjentów na badania w kierunku raka jelita grubego. W wytycznych zawarto m.in. najczęstsze objawy, które mogą wskazywać na rozwój nowotworu. Jednak edukowanie lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej to za mało, bo to my sami - pacjenci - najczęściej bagatelizujemy pierwsze objawy i zgłaszamy się do lekarza, gdy sygnałów wysyłanych przez organizm nie można już dłużej zbywać.

To najczęstszy objaw raka jelita grubego

Objawy raka jelita grubego nie zawsze są specyficzne, w dodatku nie wszystkie pojawiają się u tego samego chorego. W jednym z największych badań dotyczących objawów mogących wskazywać na ten nowotwór naukowcy pokusili się o określenie tego, jak często mogą występować specyficzne i niespecyficzne jego symptomy. Celem badania było również m.in.  określenie odsetka osób, które w przypadku takich objawów zgłaszają się do lekarza.

W badaniu uczestniczyli pełnoletni obywatele Danii losowo wybrani z populacji ogólnej. Wszyscy Duńczycy są zarejestrowani w systemie ewidencji ludności  i mają nadany osobisty numer identyfikacyjny. Do badania zaproszono 100 tys. osób - każda z nich otrzymała list z dostępem do obszernego kwestionariusza internetowego, w którym znalazły się pytania dotyczące m.in. doświadczania swoistych i nieswoistych objawów alarmowych choroby nowotworowej, objawów ogólnych, objawów ze strony jamy brzusznej.

Objawy raka jelita grubego podzielono w ankiecie na specyficzne i niespecyficzne. Do specyficznych objawów tego nowotworu zaliczono:

• ból brzucha
• zmiana tekstury stolca
• zmiana częstotliwości wypróżnień
• krew w kale/krwawienie z odbytu.

Z kolei wśród objawów niespecyficznych znalazły się:

• biegunka 
• zaparcia
• wzdęcia
• utrata masy ciała
• złe samopoczucie
• zmęczenie.

Kwestionariusze wypełniło w sumie niespełna 50 tys. osób. Łącznie 38,8 proc. kobiet i 31,3 proc. mężczyzn doświadczyło co najmniej jednego z czterech specyficznych objawów alarmowych raka jelita grubego w ciągu wcześniejszych 4 tygodni.

Analiza wykazała, że najczęstszym zgłaszanym objawem specyficznym dla raka jelita grubego był ból brzucha - pojawiał się on w 19,7 proc. odpowiedzi.

Objawy, które warto skonsultować z lekarzem

Z kolei najczęstszym niespecyficznym objawem było zmęczenie (stanowiło prawie 50 proc. odpowiedzi). Objawem, w którego przypadku badani najczęściej kontaktowali się z lekarzem rodzinnym, było zaś krwawienie z odbytu (33,8 proc.). Badani najrzadziej zaś umawiali się na wizytę w przypadku wzdęć - robiło to zaledwie 12,9 proc. osób.

Badanie nie tylko pozwoliło określić najczęściej występujący objaw alarmowy raka jelita grubego - wykazało również, że odsetek osób, które chodzą do lekarza wówczas, gdy odczuwają jeden objaw wskazujący na ten nowotwór jest niski i nie przekracza 34 proc. W przypadku, gdy wystąpią dwa objawy, odsetek osób kontaktujących się z lekarzem rodzinnym wynosi mniej niż 50 proc.

Najwięcej osób kontaktuje się z lekarzem, gdy pojawi się specyficzny i niespecyficzny objaw nowotworu, co sugeruje, że na tę decyzję wpływa dopiero pojawienie się objawów niespecyficznych.

Katarzyna Hubicz