To jeden z pierwszych objawów udaru. Jeśli to widzisz, natychmiast wezwij pomoc

Do udaru niedokrwiennego dochodzi, gdy do pewnej części mózgu przestaje dopływać krew. Stan ten niemal natychmiast daje wyraźne objawy, których nie sposób przeoczyć. Ważne jednak, by umieć je rozpoznać. Objaw, który często pojawia się jako jeden z pierwszych, jest wyjątkowo charakterystyczny - łatwo go rozpoznać nawet u siebie, wystarczy spojrzeć w lustro.

Udar niedokrwienny mózgu to stan, kiedy do tkanek mózgu przestaje dopływać wystarczająca ilość krwi z powodu częściowego lub zupełnego zablokowania tętnicy. To najczęstszy typ udaru - dochodzi do niego aż w 80-90 proc. przypadków.

Gdy wystąpi, liczy się każda sekunda. Komórki mózgu są bowiem bardzo wrażliwe na niedotlenienie i już po czterech minutach zaczynają obumierać.

Istnieje leczenie, które może ograniczyć skutki udaru lub odwrócić je - to alteplaza (tPA), czyli lek rozpuszczający skrzep zatykający tętnicę. Chory musi otrzymać go w ciągu maksymalnie trzech godzin od początku udaru. Inaczej grozi mu ciężka niepełnosprawność, a nawet zgon. Dlatego tak ważne jest, by wiedzieć, jak rozpoznać udar.

Jednym z objawów jest "krzywy" uśmiech

Uszkodzenie tkanki mózgu sprawia, że dochodzi do zaburzeń czucia i ruchu po przeciwległej stronie ciała - w tym na twarzy. Objawem udaru niedokrwiennego mózgu, który każdy może dostrzec w lustrze, jest charakterystyczny, opadający jeden kącik ust, nadający im wyraz "krzywego", nierównego uśmiechu.

Jedna strona ust wygląda normalnie, kącik drugiej skierowany jest w dół, co nasila się podczas próby uśmiechu. Objaw ten może świadczyć o tym, że doszło do tzw. ogniskowego uszkodzenia mózgu i porażenia nerwu twarzowego.

Warto pamiętać, że nie jest to jedyny objaw udaru, nie zawsze również pojawia się jako pierwszy. Najłatwiej go jednak dostrzec.

Test F.A.S.T to szybkie narzędzie diagnostyczne

Opadanie kącika ust to jeden z elementów tzw. testu FAST, który pozwala z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić udar w mniej niż minutę. Test stworzono w Stanach Zjednoczonych, ale jest on prosty i każdy może go wykonać. Składa się z czterech kroków.

• F - Face czyli twarz. Poproś chorego, by się uśmiechnął - sygnałem ostrzegawczym jest nierówny uśmiech
• A - Arm czyli ramię. Poproś chorego, by zamknął oczy i wyciągnął oba ramiona przed siebie, dłońmi do góry. Jeśli wystąpił udar, pojawi się niedowład jednej ręki (w niektórych przypadkach może być obustronny) czyli problem z uniesieniem ramienia.
• S - Speech czyli mowa. Udar to również problemy z mówieniem, czyli afazja. Dlatego poproś o powtórzenie jakiegokolwiek prostego zdania. Jeśli chory nie jest go w stanie wypowiedzieć,  mówi niewyraźnie, lub masz wrażenie, że nie rozumie o co go prosisz, to sygnał, że prawdopodobnie doszło do udaru.
• T - Time czyli czas. Jeżeli wystąpi przynajmniej jeden z powyższych objawów, chory musi jak najszybciej otrzymać pomoc. Wezwij pogotowie lub przetransportuj tę osobę do szpitala.

Katarzyna Hubicz