Tak w jamie ustnej może objawiać się celiakia. Zwróć uwagę nie tylko na zęby

Celiakia to choroba autoimmunologiczna, która najczęściej objawia się na poziomie układu pokarmowego. Niemniej wciąż nie brakuje osób, które latami szukają właściwej diagnozy. Różne dolegliwości kierują do wielu specjalistów, dlatego warto także zwrócić uwagę na zęby.

Celiakia potrafi być nieuchwytna przez długie lata. Nie brakuje osób, które borykają się z chorobą Hashimoto, nawracającymi stanami zapalnymi żołądka lub dwunastnicy, słabą odpornością itd. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że gluten, który trafia do organizmu, rozpoczyna swoją drogę w jamie ustnej. Stąd duża liczba chorych dostrzega różne problemy choćby z zębami.

Celiakia a zęby. Jaki wpływ ma gluten na jamę ustną?

Przyjmuje się, że nawet u 30% osób, które borykają się z nawracającymi aftami w jamie ustnej, przyczyną jest niezdiagnozowana dotąd celiakia. Zmiany pojawiają się na języku, wargach, podniebieniu miękkim. Towarzyszy im ból i dyskomfort, a leczenie nie należy do najłatwiejszych.

Powodem, dla którego chorzy na celiakię miewają afty, jest niedobór witaminy B12, czy kwasu foliowego. To jednak niejedyny problem. Ta autoimmunologiczna choroba sprawia, że znacznie częściej i szybciej pojawiają się ubytki. Powodem jest fakt, że szkliwo nie jest w pełni ukształtowane. Zjawisko to określane jest jako hipoplazja, czyli niedorozwój. 

Co ciekawe, choć w przypadku zębów mlecznych, czyli dzieci z celiakią hipoplazję stwierdza się u ok. 5% osób. Natomiast wśród dorosłych wskaźnik ten znacznie wzrasta i wynosi od 20 do 96%.

Jak wygląda hipoplazja szkliwa zębowego?

Aby lepiej zrozumieć, skąd bierze się hipoplazja szkliwa, należy wrócić do źródła problemu, jakim może być celiakia. Otóż choroba ta cechuje się zanikiem kosmków jelitowych na skutek całkowitej nietolerancji glutenu. A zatem jeśli przez lata dana osoba nie wie, że choruje, to już w okresie kiedy rosną i kształtują się pierwsze zęby, mogą pojawić się spore problemy.

Wynika to z prostego mechanizmu. Gluten niszczy kosmki jelitowe, które odpowiadają za wchłanianie z pożywienia niezbędnych wartości odżywczych. Ostatecznie spożywając pokarmy, nie dostarczamy niezbędnych witamin i minerałów czy wapnia, które jest kluczowym budulcem kości. Pojawia się niedorozwój szkliwa. 

Hipoplazja objawia się przebarwieniami zębów. Miejscami mogą być niemal przezroczyste, na niektórych pojawiają się białe lub żółto-brązowe przebarwienia. Niedorozwój szkliwa to także różnego typu nierówności, nieestetyczne bruzdy na zębach. Warto zaznaczyć, że osoby z hipoplazją znacznie częściej zmagają się z próchnicą, przez co dosyć często są zmuszone odwiedzać gabinet stomatologiczny.

Niestety hipoplazji nie da się wyleczyć. Jedynym ratunkiem dla takich osób jest higiena, częsta kontrola u stomatologa, w celu bieżącej oceny stanu zębów i natychmiastowe leczenie, kiedy tylko pojawi się próchnica. Natomiast pod względem estetycznym pomocne jest sięganie po licówki lub korony zębowe, a to jak wiemy, dość spory koszt.

Celiakia niejedno ma imię. Wykonaj badania krwi

Typowym objawem celiakii są dolegliwości układu trawiennego takie jak bóle brzucha, biegunka, utrata masy ciała. Niemniej choroba ta sama w sobie jest bardzo zróżnicowana. 

Nie brakuje przypadków kiedy ktoś przez lata borykał się z problemami natury neurologicznej, inni z chorobami tarczycy, a jeszcze inni z chorobami układu oddechowego i obniżoną odpornością. Łączyło je jedno, zaskakująca diagnoza, czyli celiakia. 

Choroba ta, która nieleczona prowadzi do wielu poważnych niedoborów oraz zwiększa ryzyko bezpłodności, czy nowotworu jelita cienkiego często wymyka się z rąk podczas szukania źródła problemu. Dlatego warto w rozmowie z lekarzem wskazać, że chcemy wykonać badania krwi z oznaczeniem przeciwciał przeciw transglutaminazie tkankowej (tTG).  

Niestety w ramach POZ, czyli u lekarza rodzinnego nie otrzymamy skierowania, ponieważ nie ma go w koszyku świadczeń w przypadku Podstawowej Opieki Zdrowotnej. Natomiast specjaliści mają już taką możliwość i wówczas zrobimy je za darmo. 

Magdalena Siraga